Serdar Turgut: ‘Bullshit’ ölçme aletim

Serdar TURGUT

Tecrübeli gazeteci Faik Kaptan ile geçenlerde havalimanında sohbet ediyorduk. Amerika'dan gelecek bir yakınımı karşılamak için oradaydım.

Birden çıkış kapısından İranlı yolcular çıkmaya başladı.

Bayanların hepsinin başı bağlı ama yüzleri açıktı ve hemen hepsi de son derece şık kıyafetteydiler.

Faik Kaptan, ‘‘Yıllar önce bunları görecektin. Bayanlar uçaktan çıkar çıkmaz doğruca tuvalete koşarlar, modern kıyafetlerini, mini eteklerini giyerler, makyajlarını yaparlar, ancak ondan sonra alandan çıkarlardı’’ dedi.

Bu tespit bana çok ama çok önemli, bir o kadar da ilginç geldi.

Demek ki devrimin ilk sert yıllarında, her devrimde olduğu gibi bir baskı mevcuttu.

Bu baskı altında ezilen kadınlar zorunlu olarak uydukları sert kıyafet kurallarını yurtdışına çıkar çıkmaz ayaklar altına alıyorlar, özgür iradelerine göre giyiniyorlar ve belki de tepki nedeniyle de gerçekte istediklerinden de açık giyiniyorlardı.

Yani o zaman rejim en azından o kadınlar açısından meşruiyetini sağlayamamıştı.

Şimdi ise uçaktan inen tek bir bayan yolcu bile, kendi ülkesindeki kurallara uygun giydiği ve eskisine göre çok daha liberal kurallara göre tanımlanmış kıyafetini değiştirmeye gerek görmüyorsa İran'daki rejim en azından bu bayanların kafasında meşrulaşmış demektir.

Tabii ki sadece bu örnekten yola çıkılarak siyasi rejim analizi yapılamaz ama bu tür gelişmeleri görmemezlikten gelerek bir yere varmak da mümkün değildir.

* * *

Türkiye'de kamuoyunda İran konusunda büyük bir cehalet yaşanıyor.

Ve bu cehalet nedeniyle de kamuoyu vicdanı adına UMUT konulan son operasyonda olduğu gibi çok rahatlıkla manipüle edilebiliyor.

İran'da çok köklü bir devlet yapısı olduğu, İran'da kültür seviyesinin yüksek olduğu, bu ülkenin tarihinde medeniyetin gelişmesine katkı anlamına gelen birçok başarının bulunduğu, İslam rejiminin bu ülkeye bir avuç terörist tarafından değil de gerçek bir halk hareketi nedeniyle geldiği, insanların sadece baskı altında kalarak değil de gönülden bu rejime destek verdikleri, orada birçok siyasi tartışmanın yapılmakta olduğu unutuluyor.

Bunları unutmaya çalışmamızın nedeni de çok basit: Bu rejim bize uymuyor, bizim insanımızın dokusuna ters diye orada olan biteni ters gözlüklerle görmeye çalışıyoruz.

Oysa asıl yapılması gereken bizden farklı olan ve farklı da kalacak rejimleri daha derinden anlamaya çalışmamız ve dahası bu kadar güçlü bir komşu devletle iyi ilişkiler kurmanın yollarını açık tutmamız.

* * *

Şimdi size bir soru: Bir gün aniden İspanya'da polis birbiri ardına operasyonlar yapsa.

Sonra da Fransa'nın İspanya'da son 10 yılda yapılmış olan terör hareketlerini yönlendirdiği, bunların da Fransız ajanları tarafından yapıldığı açıklansa ne olur?

Herhalde dünya birbirine girerdi değil mi..

New York Times, Washington Post, Wall Street Journal, Le Monde, Daily Telegraph gibi gazetelerde bu haber manşet olur, haber günlerce takip edilir, çok sayıda yorum yazılırdı bu olay hakkında.

Normal olanı da budur.

Şimdi gerçek hayata dönelim.

Türkiye gibi bir ülke resmi olarak İran gibi bir ülkenin ajanlarının yıllardır kendi topraklarında insan öldürtmekte olduğunu açıklıyor.

Resmen olmasa da açıkça, ad verilerek İran suçlanıyor.

Şimdi elinizi vicdanınıza koyun ve söyleyin; Allah aşkına bu haber neden tek bir yabancı gazetede yer almadı bunu söyleyebilir misiniz bana?

New York Times, Washington Post, Wall Street Journal, Le Monde, Daily Telegraph ve diğerleri...

Tek bir satır yok.

Acaba onlar mı saçmalıyor, yoksa biz mi?

* * *

Benim ‘Bullshit faktörü’ diye adlandırdığım bir ölçü birimim var.

Herhangi bir haberi duyduğumda ilk tepkim ‘Bullshit’ (terbiyeli anlatımıyla ‘insaf be olacak iş değil’) olursa o haber kısa süre içinde mutlaka yalan çıkar hep.

İran konusunda ortada dolaşan son haberler, suçlamalar filan da bu bullshit faktörü değerlendirme ölçeğimde baş sıraya oturmuş durumda.

Saçmalamayı artık bırakmamız ve çözülememiş cinayetler de dahil hem iç hem de dış meselelerimize biraz çağdaş, medeni ülkelere yakışır bir ciddiyette eğilmemiz gerekiyor.

Cumhurbaşkanı'nın İran'a gitmesinden normal bir şey olamaz bunu da bilin.