Tekstilciye su yok

Şöyle bir iddiaya sahip; “Çin’de kanat çırpan kelebek ABD’de fırtınaya neden olabilir.” Yani, ne kadar iyi düzenlenirse düzenlensin, küçücük bir toplumsal değişim, dünyayı saracak etki yaratabilir. Güncel haliyle; ABD hapşırdı, biz grip olduk.
Şimdi gözler, ihracatla krizi bize taşıyan grip olmuş gelişmiş ekonomilerde. Teşvikler, para transferleriyle antibiyotik alıyorlar. İnşallah kısa zamanda iyileşirler de, biz de ayağı kalkarız.�
Pazartesi, katılım öncesi ekonomik programı ve yeni ekonomik hedefler açıklandı. Türkiye’nin en çok istihdam sağlayan ve ülkeye her yıl milyarlarca dolar döviz getiren tekstil, konfeksiyon sektörü de hükümetten paket bekliyordu. Sonuç? Toplam üretiminin yüzde 70 ihracata yönlendiren, “kayıtlı” 862 bin çalışanı olan ve şimdiye kadar, toplam çalışanının yüzde 25’ini kaybeden, yani 180 bin işçinin işini kaybettiği tekstile su bile yok.

Tekstil ve Ege

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Jak Eskinazi ile bakanların toplantısından hemen sonra konuştuk. Eskinazi, Ege için tekstilin önemini şöyle vurguluyor: “Türkiye toplam tekstil üretim ve ihracatının yüzde 20’si Ege’den. Ayrıca, kriz öncesi kayıtlı çalışan sayısı 75 bin. Krizle birlikte, sektörde işini kaybeden sayısı ise 20 bin.” Sektörün beklentisi istihdam üzerindeki yükün azaltılması. Ödenen işsizlik parasının verilecek teşvikten çok daha fazla olduğunu belirten Eskinazi, bu para teşvik olarak verilse istihdamın artacağını söylüyor. Hükümetin tekstil sektörüne teşvikte çekimser kalmasının nedeninin kayıt dışı çalışanın fazla olmasına bağlayan Eskinazi, “Hükümet, ‘Bunu kontrol edemeyiz’ diyor, biz tersini söylüyoruz. İstihdam üzerinde yük olmazsa kayıt dışı azalır. Tekstil sektöründe çalışan kadın sayısı, Avrupa’ya göre az. En azından kadınlar üzerindeki yük azaltılırsa, hem çalışan kadın sayısı artar, hem de teşvik sağlanmış olur.”

Göstergeler kötüleşti

Gelelim kelebek etkisine...Bakanlardan ortaya çıkanlar, 2009’da ihracatta yüzde 11, iç talepte de 5.1’lik düşüş olacağı; Türkiye’nin ise 2009’da yüzde 3.6 küçüleceği. Bunlar işsizlik demek. Kelebek etkisinde sonuç tam olarak kestirilemez. Ama, en büyük işveren olan tekstilde bir teşvik, işsizlikte göstergelerin daha da kötüleşmesini engelleyecektir.