Hastalık hastası mısınız?

Ve işte halk arasında kullanılan şekliyle bu haftaki konumuz: “Hastalık hastalığı...”
Ve bir kez daha bu kez yeni konumuzla ilgili tüm merak edilenleri Psikolog Rojin Tasmimi’ye sordum.

 KÜÇÜK BELİRTİLERİ ABARTMA EĞİLİMİ

Hipokondriyazis (hastalık kaygısı) ya da hastalık hastalığı nedir? Kişi üzerinde ne gibi etkileri vardır?

Hastalık hastalığı, insanların sağlıkları için takıntılı bir şekilde endişe duymalarına neden olan zihinsel bir durumdur. Hastalık hastalığına sahip bireyler, sağlıklarını tehdit edecek herhangi fiziksel bir bulgu olmasa da hasta olduklarına dair yoğun kaygı yaşayabilir hatta bedensel birtakım semptomlar gösterebilirler. Hipokondriyak kişiler bu korkularının anlamsız olduğunun farkındadırlar fakat yine de bu anksiyeteyi kontrol altına almaya yetmez. Kişinin sağlıkla ilgili davranışlarında aşırılık vardır ya da bu kişi hastaneden ve doktora gitmekten sürekli kaçınır.

Bu kişilerde hangi davranışlara rastlanır?

* Küçük belirtiler aşırı reaksiyona dönüşebilir. Yani bu hastalığa sahip insanlar, çoğu insanın görmezden geldiği semptomları abartma eğilimindedir.
* Hastalık riskine yönelik olağan dışı korkuları vardır. Yani, hiçbir semptomları olmasa bile, hasta olacaklarına dair yoğun inançları içten içe onları rahatsız eder.
* Hastalıklarını kabul ettirme ya da onaylatma eğilimindedirler. Bu eğilim kişinin sürekli doktora gitmesine, sürekli tahlil, muayene yaptırmasına sebep olur.
* Kendilerine teşhis koyma davranışına çok sık rastlanabilmektedir. Örneğin, baş ağrısı olan biri doktoru, beyni ile ilgili bir sorunu olduğuna ikna etmeye çalışır.
* Bedenlerinin çeşitli bölgelerindeki bir ağrıya, duyuya aşırı dikkat vardır. Göğüsteki bir kas ağrısı hemen kalp hastalığı kuşkularını doğurabilir.
* Sürekli nabızlarını yoklarlar, tansiyonlarını ve şekerlerini ölçme eğilimleri vardır.

Peki bu hastalığın nedenleri neler?

Birçok psikolojik rahatsızlık gibi hastalık kaygısının da tek bir nedeni yoktur. Örneğin:
* Yanlış düşünce ve inançlar: Vücudun nasıl çalıştığının yanlış anlaşılmasıyla bağlantılı fiziksel duyumların yanlış yorumlanması, bireyi ileri düzey kaygıya itebilir.
* Aile öyküsü: Hipokondri olan bireyin yakın akrabası olan kişilerin, bu sendromu kendilerinde olma ihtimalini de arttırır.
* Geçmiş deneyimler: Geçmiş ya da küçüklük zamanında kötü sağlık deneyimleri olan kişiler, tekrar hastalanma veya o süreci tekrar yaşama konusunda mantık dışı bir korku geliştirmeye daha yatkındır.
* Diğer süreçlerle ilgili bağlantılar: Diğer psikiyatrik bozukluklar, hastalık kaygısı bozukluğuyla ilişkilendirilebiliyor. Hipokondri hastalarının çoğunluğunda rastlanabilir; majör depresyon, panik bozukluk, obsesif-kompulsif bozukluk veya yaygın anksiyete bozukluğu bulunabiliyor.
Bazı insanlar bu kaygının mantıklı olmadığını bilseler bile kaygı düzeyleri artmaya devam eder.

Ve en önemli soru: Bu kaygıyla nasıl başa çıkılabilir?

* Kendi tetikleyici durumlarınızı yazın, sonrasında bedeninizin en çok neresine odaklandığınızı fark edin.
* Hastalık hastalığı ile mücadele için olumsuz inançlarınızı ve düşüncelerinizi keşfedin, onların yerine mantıklı düşünceler koyun.
* Hastalık hastalığı ile mücadele için odağınızı ve dikkatinizi şimdiye çevirin.
* Hayat kalitesini düşüren ve sürekli devam eden bir kaygıyla yaşamaya mecbur bırakan bu hastalıktan psikyatri ya da psikolog desteği ile başa çıkabilirler. Uzman desteği almaktan kaçınmayınız.
Ruhunuz sizin en önemli yatırımınızdır. Ruhunuzun kaygı ve korkularınızın esiri olmasına izin vermeyiniz.