Bypass damarının ömrü 30 yıl

Sevgili okurlar bu hafta konumuz koroner kalp hastalıkları ve bypass ameliyatları. Koroner arterler, kalbi besleyen atardamarlardır. Bu damarlarda meydana gelebilecek tıkanıklıklar kalbin beslenmesini doğrudan etkilediğinden dolayı kalp krizlerine yol açabilir. Bu sebeple hastaların anjiografi sonucu değerlendirilerek bu tıkanıklıkların çeşitli yöntemlerle giderilmesi mümkündür. Bu yöntemler tıkanıklığın yeri ve yüzdesine göre ya ilaçla tedavi, ya stent takılması ya da cerrahi bir yöntem olan bypass ameliyatlarıyla mümkündür. Bu hafta, sizlerden gelen sorular doğrultusunda Doç. Dr. Oğuz Taşdemir ile bypass ameliyatlarını konuştuk.

Koroner arter hastalığı nedir, nasıl şikayetlere yol açmaktadır?
Koroner arter hastalığı kalbi besleyen damarların belirli ölçülerde kolesterol birikintisi ve/veya kan pıhtısı ile daralması veya tamamen tıkanmasıdır.Hasta, göğüste sıkıştırıcı tarzda ağrıdan şikayet eder. Ağrıya; soğuk terleme, mide bulantısı, kusma, baş dönmesi ve baygınlık eşlik edebilir.

Bypass kararı nasıl verilmektedir?
Hastaya yapılan koroner anjiyografi tetkiki sonucunda kalp konseyi doktor ekibi toplanıp anjiyoyu, hastanın genel durumunu, hastada bulunan diğer hastalıkları (şeker, tansiyon, stent vs) toplu olarak değerlendirir. Durum hakkında hasta bilgilendirilir.

2-4 SAAT SÜRÜYOR

Bypass nasıl yapılmaktadır?
Bypass köprüleme demektir. Yani koroner damarda darlık veya tam tıkanıklığın olduğu bölgenin daha ilersine kanın yeniden köprü bir damar aracılığıyla getirilmesidir.

Peki yeni damarlar nereden alınmaktadır?
En sık göğüs içinden, bacaktan ve koldan alınır. Ancak duruma göre karın içinden de damar alınabilir. Her ne kadar bacaktan alınan damarın ömrü atar damarlara göre daha az olduğu söylense de, titiz ve dikkatlice bacaktan çıkarılıp, uygun şartlarda muhafaza edilen bacak damarının ömrü, atar damarlar kadar uzun olabilmektedir.

Ameliyat ne kadar sürüyor?
Ortalama bir bypass ameliyatı 2-4 saat kadar sürmektedir.

Bypass yapılan damarın ömrü ne kadardır?
Hastanın kendine bakması, düzenli ilaç kullanımı, egzersiz, kontrollerini düzenli yapması, diyet ve kilo kontrolüne dikkat etmesi halinde bypass damarlarının ömrü rahatlıkla 30 yıla kadar çıkmaktadır.

60 YAŞ ÜSTÜ

En çok hangi yaş grubuna bypass ameliyatı yapılmaktadır?
Koroner arter hastalığı riski erkeklerde 40 yaş, kadınlarda 45 yaş civarında başlar. Her ne kadar genç hasta grubunda bypass ameliyatı daha az rastlansa da genel olarak bypass yapılan hastalar günümüzde 60 yaş üstündedir.

Normal hayata dönüş genelde ne kadar sürmektedir?
Hastanın genel durumuna göre hasta 1,5-2 ay sonra normal hayatına ve işine dönebilmektedir. Hasta, ameliyattan 2 gün sonra odasında ve koridorda gezip dolaşır hale gelebilmektedir. İlk haftadan itibaren evinin etrafında gezip, dolaşabilmekte küçük ev işlerini, banyosunu yapabilmektedir.

Hastalar hangi kontrolleri düzenli yaptırmalı?
Kalp grafisi, kolesterol değerleri, kan tablosu, karaciğer ve böbrek fonksiyonları, kan şekeri, akciğer filmi ve en önemlisi muayene.

Peki son olarak hastalara önerileriniz nelerdir?
Sigara içen ve diyetine dikkat etmeyen, tansiyonu yüksek olan, diyabeti bulunan kilolu hastalarımız ameliyattan hemen önce bizlere sigarayı terk edeceğine, çeşitli risk faktörlerini ortadan kaldıracağına söz vermektedirler. Buna rağmen ameliyattan 5-6 ay geçtikten sonra kendilerini yenilediklerini, hastalıklarını sıfırladıklarını düşünerek yeniden sigaraya başlamakta ve risk faktörlerine dikkat etmez duruma gelmektedirler. Bu durumda olan kişiler 5-10 sene geçtikten sonra tekrar hastalanmaktadır. Şifa bulan hastanın, doktorun önerdiklerine mutlak suretle uyması gerekir.
Sigara kesinlikle içilmemeli, kilo verilmeli, diyetlerinde haftada iki defa balık, sebze, meyve, lifli gıdalar ve zeytin yağı tercih edilmeli. Trans yağlardan kaçınılmalı. Diyabet hastaları kan şekerlerini uygun seviyede tutmalı. Tansiyonları mutlaka normal düzeyde olmalı. Yürüyüşler, düzenli uygun egzersizler yapılmalı. Kolestrol, trigliserit seviyelerine dikkat edilmeli.

DOÇ. DR. OĞUZ TAŞDEMİR KİMDİR

“1968 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan Taşdemir, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi’nde genel cerrahi ihtisası yaptı. Ankara Yüksek İhtisas Hastanesi’nde kalp damar cerrahisi ihtisasını tamamlayıp baş asistan, şef muavini, klinik şefi ve başhekim olarak görev yaptı. 2003 yılından sonra çeşitli özel hastanelerde 40 bine yakın kalp ameliyatı yaptı. 2014’ten bu yana Liv Hospital Ankara’da çalışmalarına devam ediyor.“

ÖNÜMÜZDEKİ HAFTA

Sevgili okurlar, önümüzdeki hafta hepimizi yakından ilgilendiren ya da günün birince ilgilendirecek bir konuyu, ‘yaşlılığı’ irdeleyeceğiz. Güven Hastanesi Geriatri Bakım Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Teslime Atlı’ya, ‘yaşlılık bir hastalık mıdır’ diye soracağız, yaşlanmayı hızlandıran etkenleri, yaşlılıkta ortaya çıkan hipertansiyonun yol açtığı rahatsızlıkları, yaşlılığa bağlı diğer rahatsızlıkları ve bu hastalıklarla nasıl mücadele edileceğini öğreneceğiz. Konuyla ilgili merak ettiklerinizi, hafta boyunca skalyoncu@hotmail.com adresinden ulaştırabilirsiniz.