2023’E 5 kala

29 Ekim’de Cumhuriyet ilan edildi. Mustafa Kemal Paşa cumhurbaşkanı seçildi. 30 Ekim tarihinde Başbakan olarak atanan İsmet Paşa’nın kurduğu hükümet, TBMM’de güvenoyu aldı.
O yıl, Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim tarihine kadar bir çok kez İzmir’e gelen Mustafa Kemal’in yaşamında çok önemli bir olay daha olmuştu. Soyadı kanunuyla birlikte, ileride Atatürk soyadını alacak Mustafa Kemal, 29 Ocak 1923 günü İzmir’de Latife Hanım’la evlenmişti. Atatürk’ün Uşakizade Köşkü’nde Latife Hanım’ın ailesiyle birlikte çektirdiği bir fotoğraf vardır. Bu fotoğrafta Latife Hanım en sağda görülür.
Evliliğin ilk haftasında, 5 Şubat 1923 tarihinde Mustafa Kemal, Batı Anadolu ve ilçelerini kapsayan bir yurt gezisine çıkar. Bu gezi sırasında 7 Şubat’ta Balıkesirlilere hitap eder ve 10 Şubat’ta tekrar İzmir’e döner.

İZMİR İKTİSAT KONGRESİ’NDE ATATÜRK
Mustafa Kemal, 17 Şubat 1923 tarihinde yeni kurulacak Cumhuriyetin ekonomi politikalarına rehber olacak 1. İzmir İktisat Kongresi’nin açılış konuşmasını yapar. Konuşmasında, “Bütün sınıflar aynı zamanda zengin olmalıdır ki, çalışmak için kudret ve kuvvet bulabilsin” der.
Bundan tam 95 yıl önce Atatürk İzmir’de, devletlerin başarılı olabilmesi için birinci şartın gelir dağılımında eşitlik olduğunu söyledi. Atatürk’ün gelir adaletinin önemini vurgulayan sözleri bugün hala geçerli.
İlk nüfus sayımının yapıldığı 1927 yılında Türkiye’nin nüfusu 13 milyondu. O sayımda İzmir’in merkez nüfusu ise sadece 184 bindi. Bugün Türkiye’nin nüfusu 80 milyona İzmir’in nüfusu 5 milyona dayandı. Nüfus arttıkça toplumsal huzur için gelir dağılımında adalet daha da önem kazanıyor. O nedenle Mustafa Kemal’in İzmir İktisat Kongresi’nde yaptığı uyarı sadece Türkiye değil, dünyada gelir uçurumunun iyice derinleştiği günümüzde güncelliğini aynen koruyor.

100’ÜNCÜ YILIN HEDEFLERİ
Bugün Cumhuriyetin 95’inci yılını Türk ekonomisini gelişmiş sanayi alt yapısı gibi bazı yönleriyle çok parlak, ama aynı zamanda pamuk ipliğine bağlı bazı dengelerle sık sık kaygı yaşanan bir ortamda kutluyoruz. Türkiye, Cumhuriyetin 100’üncü kuruluş yılı 2023 için 500 milyar dolar ihracat gibi birçok sektörde iddialı hedefler koydu. Sadece Ege Bölgesi’nin ihracat hedefi 100 milyar dolar. Halen Ege’nin ihracatı 15 milyar dolar civarında.
Önümüzdeki 5 yılda hedefler ne kadar tutacak göreceğiz. Ancak, halen 3 bin şirketin konkordato ilan ettiği sıkıntılı bir dönemden geçiyoruz. Bu durum işsizlikte artış ve gelir dağılımında bozulmaya yol açar. Umutlar birkaç yıl içinde ekonomik dengelerin yeniden kurulmasında.
Ardından 100’ncü yıl hedeflerine, bugünkünün iki katı 25 bin dolar kişi başı gelire, 500 milyar dolar ihracata koşar adım gitmek gerekiyor.
2023’e 5 kala durumumuz budur...