Fındık: Ürün çok, marka yok!

Kendisi de yurtdışında dev bir marka yaratmış olan bir dostum uyarıyor: Türkiye’de sorun üretmek değil marka yaratmak! Fındık üzerine geçenlerde çıkan birbirinden bağımsız iki haber arkadaşımı doğruluyor. Anlatayım.

İlk haber 2014 yılı fındık ihracat rakamları ile ilgili. Pek çok gazetede çıkan haberlere göre 2014 yılı fındık ihriacatı 2, 32 milyar dolar ile rekor seviyede gerçekleşti. Geniş bir şekilde gazetelerde yer bulan bu haberde, 2023 yılında fındık ihracatımızın 4 milyar dolara çıkarılacağı da müjdeleniyordu. Büyük bir başarı!

İkinci haberMichele Ferrero’nun ölüm haberi idi. Nutella’nın mucidi Ferrero İtalya’nın en zengin kişisi (23,4 milyar dolarlık servet). Ömründe yalnızca bir kere söyleşi veren ruhu köylü il Signor Michele’in en büyük sırrı "ne yaparsan başkalarından farklı yap". O nedenle aslında geleneksel bir ürün olan Nutella’yı alıp birkaç yaratıcı dokunuşla ortaya bir global marka çıkarabilmiş olması şaşırtıcı değil.

Ferrero’nun satın aldığı tek şirket Türkiye’den!
The Economist dergisine göre Ferrero hep kendi geliştirdiği markalarla büyümüş bir şirket. Bu kuralın tek istisnası Ferrero’nun Türkiye’de satın aldığı şirket! Günde 1 milyon ton Nutella satıldığını ve Nutella’nın % 13’ünün fındık olduğunu düşünürseniz bu satın almanın ne kadar elzem olduğu ortaya çıkar.

22 Bin Ferrero işçisi 3,5 Milyon üreticimizden 3 kat fazla değer yaratıyor!

Gelelim başlangıçtaki üretmek ve markalaşmak arasındaki kalın çizgiye. Dünyada fındığın yüzde 85’ini biz üretiyoruz. Ürettiğimiz fındıktan senede 2-3 milyar para kazanıyoruz. 2023 hedefimiz bile 4 milyar dolar! Toplam 3,5 milyon kişinin el emeği göz nuruyla ortaya çıkan değer bu! Peki bizden fındığı alıp markalaştıran Ferrero’nun yıllık cirosu ne kadar: 11 Milyar dolar!

Bir başka boyut: Biz 3,5 milyar dolarlık fındığı üretmek için 3,5 milyon kişiyi çalıştırırken, Ferrero 11 Milyar dolarlık değer yaratmak için 22 bin kişi çalıştırıyor! Bizimkilerin çoğu mevsimlik ve güvencesiz işçi, onlarınkilerin tamamı güvenceli.

Katma Değeri Yüksek Üretim!
Hep söylüyoruz. Türkiye son 7 yıldır 10 bin dolar kişi başı milli gelire takılıp kalmış durumda. Buradan ileri gitmenin yolu katma değeri yüksek üretimden geçiyor. Markalaşma işte bu süreçte önemli bir manivela. Özellikle tarımsal üretimde markalaşma artık rekabet için kaçınılmaz.

Ülke olarak tarımdan turizme her alanda katma değer yaratacak, marka yaratacak girişimlere ihtiyacımız var. Markalaşma demek inovasyon demek. Bunun yolu da yaratıcı gençler yetiştirip onlara özgür çalışma ortamları sunmak demek. Eğer bunu başaramaz isek biz üreteceğiz ama kaymağı başkaları yiyecek.

https://twitter.com/SelcukRSirin