Paylaş
Son dönemin gözdesi satılık, kiralık ev ilanları ile ikinci el otomobil ilanları. Daha önce ilan siteleri aracılığıyla piyasanın nasıl manipüle edildiğini, sahte ilanlarla fiyatların nasıl şişirildiğini yazmıştım. Bugün de sahte ilanlarla vatandaşın nasıl dolandırıldığını, tek bir ilanla onlarca kişi üzerinden nasıl binlerce lira vurgun yapıldığını anlatacağım. Bakın bu hafta sonu dolandırılan bir okurum, 19 bin lirasını nasıl kaptırmış. Gelin bizzat kendi anlatsın:
-Ev sahibi, sözleşmemiz olmasına rağmen bizi evden çıkarmak için uzun süredir baskı yapıyor. Biz de çocuğumuz olacağı için artık bu baskılardan yılarak ev bakmaya başladık. Doğum yaklaştığından ev aramalarını hızlandırdığımız stresli bir dönemde karşımıza uygun bir ilan çıktı. İlanın sahibiyle görüştük. Gayet inandırıcı ve samimiydi. Ben de sonunda ev buldum umuduyla, “Anlaştıysak başkasına vermeyin isterseniz size kaparo göndereyim” dedim. İlanın sahibi, “Kaparo değil de depozito alıyorum. Çok isteyen var, ciddi kiracı arıyorum. Tatildeyim evi Pazartesi günü (iki gün sonra) gösterebilirim” dedi.
Dikkat ederseniz kiraların yüksek olduğu bir dönemde fırsat yakaladığını düşünen okurum bulduğu evi kaçırmamak için karşısındaki ne dese kabul edecek konumda. Zaten dolandırıcıların hedefi de bu... Okurum anlatmaya devam ediyor:
-Depozito olarak 9.500 TL’lik tutar konuşmuştuk. Miktar fazla olduğu ve evi de görmediğim için şüphelendim. 10 dakika sonra yanımda bulunan kuzenimi aratarak, evi başkası adına sordurdum. Ancak, kuzenime evi başkasına vereceğini ve o kişiden depozitoyu yollamasını beklediğini, gelmezse tekrar arayabileceğini söyledi. Böyle deyince şüphelerim ortandan kalktı ve parayı IBAN’a gönderdim. Yaklaşık 5 dakika sonra, “Kirayı da iletme şansınız var mı? Muhasebecimin depozito ve kirayı birlikte fatura etmesi gerekiyormuş. Ben size fatura yollayacağım” diye mesaj attı. 9.500 TL daha gönderdim ve toplamda 19.000 TL yolladım. Kendisi de ilanı kaldırdı. Bir süre sonra sadece telefonda konuştuğum birisine çok fazla para gönderdiğimi fark ettim. Biraz daha incelediğimde ilandaki isim ile konuştuğum yani kendini bana tanıtan kişinin isminin (Onur Dikol) farklı olduğunu fark ettim. Yazıştığım ve konuştuğum WhatsApp numarası ise 0534’lüydü ve ‘işletme hesabı’ olarak geçiyordu.
Bu aşamada okurumun ‘ev buldum’ sevinci endişeye dönüşüyor. Acaba yanlış mı yaptım, dolandırıldım mı soruları zihninde yankılanmaya başlıyor. Bu dönem ‘aydınlanma’ dönemi ama artık iş işten geçmiş durumda. Okurum panik evresini anlatmayı sürdürüyor:
-Şüphelerim artınca başka bir tanıdığıma aynı numarayı aramasını ve evi istediğini söylemesini rica ettim. Arkadaşım aradı ve ondan da depozito istediğini söyledi. Böylece dolandırıldığımı anladım. Zaten sonrasında kendisini aradığımda değişen konuşması ve başından savmaya çalışmasıyla tamamen dolandırıcı olduğuna artık kanaat getirdim.
Okurum avukatıyla görüştü. Önceki gün karakola şikâyet için gitti dün de savcılığa giderek elindeki deliller ile birlikte suç duyusunda bulundu. İşlemleri başlattı. Parasını geri alır mı, dolandırıcı yakalanır mı bekleyip göreceğiz.
EV İLE DOLANDIRMA YÖNTEMLERİ
-Sahte ilanlarla kaparo dolandırıcılığı yapılıyor. Önce uygun fiyatlı bir ilan giriliyor. Sonra iletişime geçen alıcı ya da kiracı adayına; ‘arayan çok var, kaparo yollarsan ev senin’ deniliyor ve hiç olmayan bir mülk için ödeme alınıyor.
-Kimi zaman sahte ilanlarla fiyatlar yukarı çekiliyor. Şöyle ki; bir bölgede 10-15 sahte ilan girişi yapılıyor. Söz gelimi arazi satılacaksa, 10 tane metrekaresi 1000-1500 TL bandından ilan sisteme yükleniyor. Sonra bir tane 800 TL’lik dahil ediliyor. Alıcı düşük fiyatı fırsat olarak görüp alıyor. Oysa tüm ilanlar oyunun bir parçalı...
-Bazı sözde emlakçılar da düşük fiyatlı ilanla alıcıyı satış ofisine çekmek istiyor. Lüks konut fotoğrafları yüklenen ilanlara piyasanın yarısından da uygun rakamlar ekleniyor. Ofise giden alıcılara ise ‘o ev satıldı’ denilerek başka evlerin satışı deneniyor.
‘TAPU İLE ENTEGRE OLSUN’
Dolandırıcılığı engellemek için bir süredir çalışma yaptıklarını öğrendiğim Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı Hakan Akdoğan’a ulaştım. Sahte ilanlar için çözüm önerileri enteresan. Umarım düzenleyici kuruluşlar da dikkate alır. İşte o öneriler:
-Bugün bir ilan portalına giriş yapmak için emlak ofisinin yetki belgesine sahip olması şart. Peki şu an ilanların hepsinde ofisler yetki belgeli mi? Hayır... Çünkü yetki belgesi zorunluluğu gelmeden önce üye olanlar hala sistemde. Bu kişilere belli süre verilip ‘yetki belgeni al’ denmesi gerekiyordu ama ilan siteleri bunu yapmadı. Acilen bu kişilerin üyelikleri iptal edilmeli.
-Yetki belgeli emlak ofislerinin güncel durumu da belli periyodlarda kontrol edilmeli. Çünkü bir sebepten belgesi iptal olmuş, ama hala ticaret yapıyor olabilir.
-Önerdiğimiz en köklü çözüm ise şu: Emlak ilan siteleri Web Tapu sistemi ile entegre çalışmalı. Sahibinden ya da emlakçı aracılığı ile bir siteye ilan girildiğinde, ev sahibine bir mesaj gitmeli. ‘Şu taşınmaz numaralı mülkünüz satışa ya da kiraya çıktı. Bilginiz var mı?’ denilsin. Ev sahibi gelen mesajla bu ilanı aktif hale getirsin ya da bilgim yok diyerek şikâyet etsin. Böylece sahte ilan girişi yapılamaz. Ayrıca her ilana taşınmaz kimlik numarası girilirse mükerrer ilan girişi de engellenir. Tek tek sinek avlayarak bu sorunları çözmek zor. Bataklığı kurutacak adımlar atılmalı.
OTOMOBİLDE DOLANDIRMA YÖNTEMLERİ
-İlan sitelerinde yine sahte araç ilanlarıyla dolandırıcılık yapılıyor. Piyasanın ortalamasının altında bir fiyat konuluyor. İlan bilgilerinde aracın büyükşehirlerde olmamasına dikkat ediliyor. Yani uzak bir lokasyon belirlenerek, alıcı kişinin belirli bir zaman sonra gelmesi üzerine konuşma yapılıyor.
-Daha sonra bu aracı almak isteyenlerden kaparo talep ediliyor. Otomobil piyasasında bu kapora bedelleri 5 bin TL ila 20 bin TL arasında değişebiliyor. Böyle böyle birçok kişiden kaparo toplayan sözde ilan sahibi, bu paralar hesabına geçer geçmez farklı bankalara dağıtıyor. Bir süre sonra ise “açık hat” olarak kendisinin üzerine olmayan telefonu kapatıyor.
-Bu şekilde tek bir sahte ilan üzerinden onlarca kişiden kaporalar toplanıyor ve mağduriyet yaratılıyor. Kaparoyu veren kişiler ise bir süre sonra karşısında muhattap bulamıyor.
Paylaş