Bala glukoz tereyağa havuç

Uyarmakta fayda var. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın zaman zaman yayınladığı taklit, tağşiş veya ilaç etken maddeli ürünler listesindeki usulsüzlükler dikkat çekiyor. Bu liste geçen yıl yayınlanmadı ancak bakanlığın yaptığı denetimlerde ortaya çıkan hileler tüketicilerin parasına da sağlığına da kast edecek cinsten. Markalar tereyağın içine sarı gözükmesi için havuçtan elde edilen katkı maddesi katarken sözde süzme ballar, glukoz, früktoz gibi katkılardan geçilmiyor.

PEYNİRE UCUZ YAĞ

Listede yer alan süt ürünlerinde en çok hilenin peynir, kaşar ve terayağı üretiminde ‘süt yağı’ yerine başka yağların kullanılmasıyla gerçekleştirildiği anlaşılıyor. Süt yağı yerine bu ürünlere bitkisel yağ eklenmesi en sık yapılan tağşişler (bir şeyin içine başka bir madde karıştırma, katıştırma) arasında yer alıyor. Özellikle tereyağı üretiminde margarin ve farklı sıvı yağları (ayçiçeği yağı, mısır özü yağı, palm yağı, hayvansal kaynaklı diğer yağlar vb.) kullanılıyor. Süt yağı pahalı, bu yağlar ise daha ucuz. Böylece maliyet düşürülüyor ve daha fazla kâr elde ediliyor. Tağşiş yapılmış tereyağı ile yapılmamış olan tereyağı arasındaki farkı fiziksel olarak anlamak ise neredeyse imkânsız.

TEREYAĞA KAROTEN

Halk arasında sarı renkte olan tereyağın daha iyi olduğuna ilişkin bir inanış var. Aslında tereyağı rengini tamamen sütten alıyor. Özellikle bahar aylarında süt hayvanları taze ot yediğinden sütün rengi daha sarı oluyor. Bu yüzden bahar aylarında elde edilen sütlerden yapılan tereyağların rengi de daha sarı oluyor. Peki sizce piyasadaki sarı renkteki tereyağların hepsi bahar aylarında sağılan sütlerden mi yapılıyor? Kesinlikle hayır. Üreticiler tereyağı sarartmanın da yolunu bulmuş durumda. Beta karoten adı verilen, özellikle havuç ve diğer sebzelerden elde edilen gıda katkısı, peynir, kaşar ve tereyağları sarartmak için kullanılıyor. Bu arada hemen belirteyim. Beta karotenin kullanımı tamamen yasal. Tabii ki belirli bir ölçüde ve şartlara uygun olması koşuluyla. Tüketici alışkanlığı nedeniyle hemen hemen tüm üreticiler bu katkı maddesini kullanıyor, zararı da yok. Ancak süt yağı bile kullanmayan merdiven altı üreticilerin bu katkı maddesini de hilelerini sağlamlaştırmak için kullandığını ve amaçlarının sizi kandırmak olduğunu unutmayın. Sapsarı tereyağları ve kaşarların içinde sütten eser bile bulunmayabileceğini bir kenara yazın.

HER KAŞAR, KAŞAR DEĞİL

Piyasada satılan kaşar peynirleri arasındaki renk farkının sütten çok katkı maddesinden kaynaklandığını anlatmaya çalıştım. Piyasada en çok kafa karıştıran vatandaşı aldatmaya yönelik en fazla sabote edilen ürün ise şüphesiz kaşar. Şimdi size dört ayrı ürün sıralayacağım. Taze kaşar peyniri, kaşar peyniri, kahvaltılık peynir, tost peyniri. Ürünler ilk bakışta birbirinin aynı gibi gözükse de aslında hem yapılış şekilleri hem de maliyetleri çok farklı. Üzerlerinde çeşitleri yazsa bile ambalaj ve şekilleri nedeniyle vatandaş nezdinde hepsinin algısı kaşar. Özetle; bazen ucuz diye tercih ettiğiniz bazı ‘kaşar’ların aslında kaşar olmadığını unutmayın.

SÖZDE ORGANİK ÇİÇEK BALI

- HİLE yapılan ürünlerde başı çekenlerden biri de bal. Markalı ürün satan bazı firmalar süzme çiçek balı veya petek balı görünümlü ürünlerin içine protein, fruktoz, glukoz, maltoz ve başka katkı maddeleri katıyor. Hileli bal satıcıları arasında organik ürün sattığını iddia eden firmaların da bulunduğunu belirtmemde fayda var.

SAHİLE ÇARDAK KENT AYIBI

DÜN Hürriyet’in birinci sayfadan duyurduğu Demirören Haber Ajansı (DHA) haberi pes dedirtecek cinstendi. Haber Antalya’da deniz kaplumbağalarının yuvalama alanına inşa edilen baraka ve çardaklara dikkat çekiyordu. İki yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca yıkım kararı verilen barakalar yıkılmadığı gibi onlara bir de yenileri eklenince güzelim Antalya sahili baraka-çardak kente dönüşmüş. Aksu Belediyesi’nin yıkım kararını uygulamadığı her biri ayrı telden çalan baraka ve çardaklar adeta bir çirkinlik abidesi halinde sahil boyunca uzanıyor. Barakasını, çardağını günlük 500 TL’ye kiraya veren mi istersin tepesine güneş paneli döşeyen mi... Onlara da pes, nüfusu 5 bine dayanan bu işgalci baraka-çardak kente göz yuman, kaplumbağa hızındaki görevlilere de...