Orta Anadolu’da tablo farklı mı?

Bölgede rastladığımız en çarpıcı tablo, MHP’nin önemli bir geleneğe sahip olduğu Kırıkkale. Bu ilde 16 Nisan referandumunda 103 bin 784 olan ‘evet’ oyları, AK Parti’nin 1 Kasım’da aldığı 105 bin 31 oyun altında kalmıştır. ‘Hayır’ oyları 62 bin 478 çıkmıştır. Seçmen sayısındaki artış 4 bin dolayındadır.

‘Hayır’ cephesinde yer alan CHP, HDP ve Saadet Partisi’nin 1 Kasım 2015 seçiminde bu ilde aldıkları oyların eklenmesi ancak 26 binlik bir potansiyele işaret ediyor. Bunun 62 bine tamamlanabilmesi neresinden bakılırsa bakılsın yaklaşık 36 binlik bir ek desteğin devreye girmesini gerektiriyor. Burada yine ilginç bir tesadüfle karşılaşıyoruz. MHP’nin 1 Kasım’da aldığı oyun toplamı 36 bin 629 olarak gözüküyor.

Kuşkusuz bu durum bütün MHP seçmeninin fire vermeden blok ‘hayır’ oyu kullandığı anlamına gelmiyor. Yine de sayısal olarak karşımıza çıkan yakınlık bu yönde bir oy hareketini teyit eder bir nitelik taşıyor.

KIRŞEHİR VE SİVAS’TAKİ ÖRTÜŞMELER

İlginçtir ki, benzer bir örtüşmeyle seçmen sayısında yalnızca 3 binlik bir artış olan Kırşehir’de de karşılaşıyoruz. Bu ilimizde referandumda ‘evet’ oyları 72 bin 363, ‘hayır’ oyları 63 bin 520 çıkmıştır. ‘Evet’ oyları 1 Kasım seçiminde 69 bin 874 olan AK Parti oylarının çok az üzerindedir. ‘Hayır’ cephesinde ise CHP’nin 1 Kasım’daki 24 bin 547 ve HDP’nin 6 bin 942 oyu eklendiğinde 31 bin 489 gibi bir potansiyele ulaşılıyor. Buradan 63 bin dolayındaki ‘hayır’ eşiğine çıkılabilmesi için 32 bin gibi bir ek destek gerekiyor. MHP’nin 1 Kasım’da aldığı oy 32 bin 760’tır.

Seçmen sayısının 2 bin 300 dolayında azaldığı Sivas’ta da benzer bir durum söz konusu. AK Parti’nin 1 Kasım’da aldığı 262 bin 690 oyu ile referandumdaki ‘evet’ oyu olan 262 bin 404 aynı çıtadadır. ‘Hayır’ oyu 105 bin 730 çıkmıştır. Burada seçmen sayısındaki azalmaya ek BBP’nin de ‘evet’ doğrultusundaki 7.5 bin oyu hesaba katıldığında, AK Parti’nin belli bir düşüş yaşadığı ortaya çıkıyor. Burada CHP (56), MHP (44), HDP (5.2) ve Saadet Partisi (3.2) oyları toplandığında ‘hayır’ oyu olan 105 bin eşiğinin 3 bin kadar üstüne çıkılıyor. Sonuçta Sivas’ta da MHP’den ciddi bir kaymadan söz edilebilir.

KONYA’DA AK PARTİ İÇİN DÜŞÜNDÜRÜCÜ TABLO

Orta Anadolu’da en çok dikkat çeken sonuçlardan biri de Konya’da karşımıza çıkıyor. Milli Görüş hareketinin kalelerinden biri olan Konya’daki tablo AK Parti kurmaylarını derin düşünceye sevk etmesi gereken bir nitelik taşıyor.

Referandumda Konya’da 928 bin 602 ‘evet’ oyu çıktı. Bu, 1 Kasım’da AK Parti’nin Konya’da aldığı 957 bin dolayındaki oyun 28 bin kadar altındadır. AK Parti’nin 16 Nisan’da Konya’da büyük bir hayal kırıklığı yaşadığını söylemek mümkün. Kendi oyunun önemli bir miktarda altında kalmıştır. Bu ilde seçmen sayısının 38 bin dolayında arttığı dikkate alındığında AK Parti’nin yeni seçmenden ‘evet’e doğru hedeflediği payı alamadığı olgusu da denkleme katılmalıdır.

Konya, CHP’nin siyasi olarak zayıf olduğu bir ildir. 1 Kasım seçiminde CHP’nin oyu 121 binde kalmıştı. HDP (40 bin) ve SP (11 bin) oylarını da eklediğimizde 172 binlik bir ‘hayır’ potansiyeline yaklaşıyoruz. Bu durumda ‘hayır’ oylarının 345 bine çıkabilmesi için neresinden bakılırsa bakılsın 224 binlik bir takviye gerekiyor. Bu durumda Konya’da ‘hayır’a yönelen AK Partililerin yanı sıra MHP’nin 1 Kasım’daki 146 binlik tabanından ‘hayır’ oylarına doğru kuvvetli bir hareketliliğin tetiklendiğini ileri sürebiliriz.

BÜYÜK ŞEHİRLERDEN ÇOK FARKLI DEĞİL

Sonuçta Orta Anadolu’nun pek çok ilinde MHP tabanından ‘hayır’ cephesine doğru yönelişin oran olarak büyük şehirlerin çok da gerisinde olmadığını söylemek mümkündür.

Doğrudan oy miktarları üzerinden yaptığımız bu analizdeki temel sıkıntı bu sayısal yaklaşımın sandıkta dipteki akıntıları tam olarak okuyabilmekte yarattığı güçlüktür. Çünkü örneğin MHP’den parti liderliğinin kararı doğrultusunda ‘evet’ oylarına doğru yönelmiş oyların, pekâlâ AK Parti’den ‘hayır’a doğru oy hareketleriyle dengelendiği pek çok durum da muhtemelen yaşanmıştır.

Ancak yine de genel bir gözlem olarak Orta Anadolu’da da MHP’den ‘hayır’a yönelme eğiliminin, AK Parti’ye kıyasla daha güçlü olduğunu belirtmek hata olmaz.