Kraliçe muhafazakâr Cumhurbaşkanı’nın hangi direncini çözdü?

Cumhurbaşkanı Gül, bugün hayatında ilk kez frak giyecek.
Gül’ün Kraliçe İkinci Elizabeth’in davetlisi olarak gerçekleştirdiği bu ziyaret, Cumhuriyet döneminde bir Cumhurbaşkanı’nın Kraliyet ailesinin resmi davetlisi olarak Buckingham Sarayı’na yaptığı “ikinci devlet ziyareti” oluyor. İlki 1988 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından yapılmış.

SARAYDA GECE YATISINA MİSAFİRLİK

Gül’ün bu ziyareti aynı zamanda İngiltere Kraliçesi ile arasındaki yakın temas trafiğinin en son aşamasını gösteriyor. Gül’ün 2007 yılında ciddi bir krize de sahne olan Cumhurbaşkanlığı seçiminden yaklaşık 9 ay sonra Kraliçe’nin Ankara’ya resmi bir ziyarete gelmesi, o dönemde siyasi bir mesaj da içeriyordu. Bu mesaj, Köşk’e çıkışı içeride tartışmayla karşılanan, sorgulanan Gül’ün Cumhurbaşkanlığına İngiltere’nin, bir anlamda da Batı dünyasının verdiği çok kuvvetli bir siyasi desteği ifade ediyordu.
Gül, işte şimdi bu ziyareti iade ediyor. Kraliçe’nin Buckingham Sarayı’nda yılda genellikle iki kez yabancı konuk ağırladığı dikkate alındığında, gerisinde İngiliz bürokrasisinin bulunduğunu tahmin edebileceğimiz bu davet Londra’da hem Gül’ün şahsına verilen değerin, hem de Türkiye’nin uluslararası ve bölgesel politikadaki rolüne, ağırlığına atfedilen önemin bir göstergesi olarak alınabilir. Bu yıl Gül’den önce ABD Başkanı Barack Obama’yı ağırlamış Kraliçe Elizabeth.
Gezinin en ilginç bölümü bugün gerçekleşiyor. Cumhurbaşkanı, eşi Hayrünnisa Gül ile birlikte, Londra’da kaldıkları Mandarin Oteli’nden iki akşamlığına “gece yatısına” Buckingham Kraliyet Sarayı’na geçecek. Tören, Galler Prensi Charles ve eşi Cornwell Düşesi Camilla’nın Türk konukları saraya götürmek için Mandarin Oteli’ne gelmeleriyle başlayacak. Gül, saraya vardığında, Süvari Birliği Tören Alanı’nda bir tören düzenlenecek. Gül çifti, burada top atışı eşliğinde Kraliçe Elizabeth ve Edinburgh Dükü Prens Philip tarafından karşılanacak. Bunu, Gül ve Kraliyet ailelerinin birlikte atlı arabalara binerek Buckingham Sarayı’na doğru yola koyulmaları izleyecek.

FRAK DİKTİRENLER VE KİRALAYANLAR

Buckingham Sarayı’ndaki bir diğer renkli olay, bu akşam Kraliçe’nin Buckingham Sarayı’nda Gül için vereceği akşam yemeği. Bu yemeğin Türk kamuoyu açısından renkli bir yönü, kıyafet kriterlerinde yatıyor. Erkekler için frak, kadınlar için uzun elbise zorunluluğu var.
Türk heyeti üyelerinin önceki gün Ankara Esenboğa Havaalanı’na ellerinde uzun kıyafet torbalarıyla gelmeleri bu yemekle ilgili frak hazırlıklarının özenle tamamlanmış olduğuna işaret ediyordu. Bu akşam yalnızca Gül değil, Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Dışişleri Bakanı Prof. Ahmet Davutoğlu’da ilk kez frak giyecekler.
Yemeğin bir de fraklı işadamları grubu var. Bunlar arasında TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Mehmet Ali Yalçındağ, Remzi Gür, Mustafa Çırıkçıoğlu, Ali Kibar, Ferit Şahenk ve Hamdi Akın’ı saymak mümkün.
Yemeğe katılacak fraklı gazeteciler grubu ise Milliyet’ten Derya Sazak, Radikal’den Eyüp Can, Sabah’tan Erdal Şafak, Posta’dan Hakan Çelik ve Hürriyet’ten bu satırların yazarından oluşuyor. Ayrıca Gül’ün bu gezide resmi heyete “düşün ve kültür hayatı”nı temsilen özel olarak davet ettiği üç isimden biri olan yazar Murat Belge de yemeğe frakla katılan bir diğer isim. Gül’ün bu kategoriden resmi heyete davet ettiği diğer iki isim ise ünlü yazar Elif Şafak ve Sabancı Müzesi Müdürü Nazan Ölçer. Yemeğe her ikisi de katılıyor.
Tabii, Türk heyetinde en çok konuşulan konulardan biri, Suriye’deki rejim değişikliği senaryolarının yanı sıra frakı kimin diktirdiği, kimin kiraladığı ve nereden kiraladığı gibi sorular. Gazetecilerin neredeyse tümü İstanbul’dan kiralama yoluna gitmiş. Cumhurbaşkanı Gül’ün frakı ise Sarar’dan... Cumhurbaşkanlığı personelinin fraklarını ise İstanbul’da bu alanda uzmanlığı ve ustalığıyla tanınan Levon Kordonciyan dikmiş.

GÜL SMOKİN UYGULAMASINI KALDIRMIŞTI

Konu fraktan açılınca, Kraliçe İkinci Elizabeth’in Cumhurbaşkanı Gül’ün giyim konusundaki kırmızı çizgilerinin aşılmasında oynadığı önemli rolü de hatırlatmak gerekiyor. Gül, Cumhurbaşkanı seçildiğinde smokin, frak gibi Batı’ya özgü giyim tarzına mesafeli yaklaşan bir siyasetçiydi. Aynı smokin hassasiyeti, Gül gibi Milli Görüş ekolünden gelen ve bugüne dek hiç smokin giymemiş olan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan açısından da geçerli.
Hatırlanacaktır, Gül 2007 yılında Cumhurbaşkanı seçilince smokinden uzak durmuş, Cumhurbaşkanı olarak yemin etmek üzere TBMM’ye takım elbiseyle gelmişti. Turgut Özal ve Süleyman Demirel ise Cumhurbaşkanlığı yeminine frakla gelmişlerdi, Ahmet Necdet Sezer ise fraksız...
Gül’ün attığı radikal bir adım 2007 yılında Çankaya Köşkü’ndeki 29 Ekim davetinde smokin uygulamasını kaldırmak olmuştu. Böylelikle Köşk’te Cumhuriyet’in başlangıcından beri sürmekte olan bir geleneğe son verilmişti. Bu durum muhafazakâr ve İslamcı kesimlerde memnuniyet yaratmış, bazı köşelerde “penguen görüntüleri ortadan kalkıyor” şeklinde övgü yazıları çıkmıştı.

KRALİÇE GELİNCE PROTOKOL DEĞİŞTİ

Gelgelelim Kraliçe İkinci Elizabeth’in 2008 yılı mayıs ayında Türkiye’ye yaptığı ziyaret Çankaya Köşkü’nde verilecek olan davette önemli bir protokol sorununa yol açtı. Kraliyet protokolü, İkinci Elizabeth için verilen resmi ziyafetlerde smokin giyilmesinde ısrarlıydı. İngiliz tarafının ısrarı Cumhurbaşkanı’na geri adım attırdı ve Gül 13 Mayıs 2008 tarihinde Köşk’te Kraliçe’yi ağırladığı davete smokinle katıldı. Bu arada, seçtiği gri papyon da bir hayli tartışma konusu oldu. Cumhurbaşkanı, ardından 2008’deki Cumhuriyet Bayramı kutlamasında yeniden smokin uygulamasına döndü ve kendisi de smokin giydi, ancak gri yerine siyah papyon taktı.
Bu akşam, Cumhurbaşkanı’nın Batı protokolüyle serüveninde yeni bir kırılmanın gecesi; Gül, smokinden fraka geçiş yapıyor... Gül, bugün beyaz papyon, beyaz yelek ve uzun kuyruklu frakıyla Buckingham Sarayı’nın balo salonundan içeri adım attığında bir başka kırmızı çizgisini daha geride bırakmış oluyor.