Tırnaklarını yiyorsa dikkat!

Çocukların tırnak yeme alışkanlıklarının altında ne gibi sebepler var?

Tırnak yeme stres azaltıcı bir hareket olarak veya tırnağın kendisi ya da derideki düzensizliklerden rahatsız olmayla başlar. Bu davranışı yapan çocukların önemli bir kısmı davranışı otomatik olarak yapmaya devam ederler. Boş kaldıklarında, stresli durumlarda veya sıkıldıklarında ya da elleri ile tırnak çevresindeki düzensizlikleri yoklamaları ile davranış başlar. Her ekonomik durumdaki, her zekâ düzeyindeki çocukta ortaya çıkabilir. Hafif olgularda, bir kere alışkanlık haline geldikten sonra mutlaka çocukta bir psikolojik soruna eşlik etmesi de gerekmez. Fakat altında psikolojik sorunların olduğu durumlar da söz konusu olabilir. En çok 10-18 yaşları arasında görülür ve kızlarda daha fazladır. Olguların önemli bir kısmında yaşla davranış azalsa da ömür boyu devam edebilir.

Eğer bir çocuk tırnak yiyorsa, bu davranış nasıl bıraktırılabilir?

Bu davranışı bıraktırmak için ‘alışkanlık geri çevirme teknikleri’nin kullanılması gerekir. Öncelikle davranışı devam ettiren ‘aşırı ilgi’ ve ‘uyarma’ gibi sosyal pekiştiricileri ortadan kaldırmak gerekir. Bununla birlikte, davranışın ortaya çıktığı zamanların ayrıntılı bir şekilde belirlenmesi için liste tutulmalı ve çocuğun bu davranışın bilincine varması sağlanmalı. Daha sonra tırnak yemenin yoğun olduğu durumlarda bu davranışı engelleyecek, ellerini cebine sokma gibi alternatif hareketler oluşturulmalı ve çocuğa kontrolüyle ilgili geri bildirim uygun bir şekilde verilmeli.

Nasıl?

Bir kere kesinlikle çocuğa “Tırnağını yeme!” vb. uyarılarda bulunulmamalı. Çünkü bu durum davranışı istemeden pekiştirebilir. Önemli olan davranışa farkındalığı arttırmak ve alternatif hareketi bulabilmektir. Çocukla bir konuşma yapılmalı ve ona “Tırnaklarını yediğinin farkında mısın?” diye sorularak çocuğun farkındalığı sağlanmalı. Bunun sağlık açısından iyi bir davranış olmadığı vurgulanmalı ve çocuğa alternatif bir davranış önerilmeli. “Böyle durumlarda ellerini ceplerine sokabilirsin” vb. bir söz ile çocuk yönlendirilebilir. Çocuk bu davranışın yanlışlığına ikna edilebilirse, zamanla kendiliğinden bırakacaktır.

Çocuklar bu davranışı yaşıtlarından taklit edebilir mi? Taklit durumunda, anne babalar konuyu nasıl ele almalı?

Çocuklar her davranış gibi bunu da taklit edebilirler, ancak tırnak ve çevresindeki deride düzensizlikler başlamadan müdahale edilirse, davranış pekiştirilmezse ve tırnak yemenin çocuk için stres azaltma gibi bir işlevi yoksa çabucak halledilebilir. Deri ve tırnakta rahatsız edici düzensizlikler olmaya başladıktan sonra düzeltmek daha zordur. Bu nedenle tırnaklardaki deri sorunları giderilmelidir.

AİLELERE 5 ÖNERİ

Çocuklarında tırnak yeme davranışı gözlemleyen aileler şu noktalara dikkat etmeli.

- Davranışın ortaya çıktığı ortamları izleyin.

- Çocuğun davranışı fark etmesini sağlayın.

- Aşırı tepkiler vermeyin.

- Alternatif davranış geliştirmesine yardımcı olun.

- Alışkanlığı bırakma motivasyonunu arttırın ve çabasını destekleyin.

ÇOCUKLARIN EL BECERİLERİNİ GELİŞTİRMENİN YOLLARI

HADİ ANNE GİDELİM

Satranç atölyesi

BJK Satranç Okulu’nun düzenlediği atölyede çocuklar görsel ve mantıksal düşünme becerisi kazanacak ve doyasıya eğlenecekler.

Yer: İstanbul-Trump Towers
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 14.00
Fiyat: Ücretsiz
Tel: (0212) 348 78 67

Parmak kuklalar ve evleri

Bu atölyede çocuklar müzedeki oyuncaklardan ilham alarak kendi parmak kuklalarını yapacak ve ‘kukla evi’ tasarlayacaklar.

Yer: İstanbul-Oyuncak Müzesi
Tarih: Yarın
Saat: 11.00
Fiyat: 45 TL
Tel: (0216) 359 45 50

Nasreddin Hoca renkler ülkesinde

Bir gün renklerin hızla azaldığı görülür. Dünya gittikçe renksizleşir. Renklerin değerini anlatan oyunda Nasreddin Hoca bilgeliğiyle yine başrolde.

Yer: Ankara-Antares Sanat Merkezi
Tarih: Yarın
Saat: 17.00
Fiyat: 17.00
Tel: (0312) 322 13 16

Kralı kim güldürecek?

Hasta ve başı çok ağrıyan kralın bir an önce iyileşmesi için gülmesi gerekiyor. Bakalım kralı kim güldürecek?

Yer: İzmir-Özel İzmir Tiyatro Bab-ı Sanat
Tarih: Yarın
Saat: 16.00
Fiyat: 20 TL
Tel: (0536) 711 80 87

Ali Baba’nın çiftliği

Bu oyunda çocuklar çiftlik hayvanlarını tanıyacak, doğanın, yardımlaşmanın, hayvan sevgisinin değerini öğrenecek.

Yer: Adana-Büyükşehir Belediyesi Salonu
Tarih: Yarın
Saat: 14.15
Fiyat: 18 TL
Tel: (0322) 455 35 50