Okula alışamıyorsa bir sebebi var

Bir çocuğun okula alışamaması neden kaynaklanır?

Özellikle okula yeni başlayan çocuklarda görülen bir durumdur bu! Okula gitmek istemeyen, gittiğinde ise anne babasından ayrılamayan çocuklar yoğun bir kaygı sürecinden geçerler. Bu tablonun en önemli nedeni yaşanan güvensizlik ve ayrılma kaygısıdır. Çocuk, anne babasının olmadığı yeni bir ortamda da güvende olabileceği fikrinden tamamen uzak olduğunda, yeni deneyim onun gözünde bir felakete dönüşüyor. Yoğun kaygı nedeniyle mantık devre dışı kalıyor ve ebeveyn de nasıl yaklaşacağını bilemiyor. Kızmak, tehdit etmek, bırakıp uzaklaşmaksa çocukta yaralar açıyor, hasar bırakabiliyor. Sıklıkla karşılaşılan bir diğer neden ise çocuğun yaşamsal becerilerindeki zayıflık, özellikle anasınıfı ve ilkokula başlayan bir çocuğun beklenen düzeyde kendi kendine yetememesi oluyor. Bu çocuklar daha çok ebeveyn tutumları kaynaklı sorun yaşıyorlar. Hala annesi tarafından beslenen, ayakkabı giymeyi bilmeyen, tek başına oynayamayan, sürekli müdahale ve korunma ile büyümüş çocuk, kendi başına kaldığında ne yapacağını bilemiyor.

Bu bir tür güven sorunu olabilir mi?

Kesinlikle… Düşünün ki parkta ‘koşmaması’, evde ‘dağıtmaması’ söylenen, yabancı insanlarla korkutulan bir çocuk, okulda nasıl güvende olacağını kestiremez. Okula gittiğinde kendi serbest zamanı olan minik bir teneffüs bile ona kocaman bir ‘belirsizlik zamanı’ gibi gelebiliyor. Kendini kaybolmuş hissediyor. Sosyal davranışlarını ebeveyn müdahalesi olmadan nasıl başlatacağına karar veremiyor. Bu tabloya bir de çocuğu okula gittiği için tedirgin olan ebeveynin sızdırdığı kaygı da eklenince süreç çıkmaza girebiliyor. 

Peki, anne-babanın çocuğa destek olmak aşırı koruyucu davranması nelere sebep oluyor?

Okula gitmek istemeyen ve sürekli bir huzursuzluk yaşayan çocuğu rahatlatmak için ebeveynler de ona işe gitmiyor, çocuğu günlerce okulda bekliyor, hatta sınıfta yanında oturuyor. Bazı çocuklar bu sayede okula birkaç gün içinde alışıyor ama bazılarının kaygısı ve tepkileri giderek artıyor ve içinden çıkılmaz bir hal alıyor. 

Ne yapılmalı?

Bir defa bu duruma ‘okula adaptasyon sorunu’ demek yerine ‘yaşamsal adaptasyon sorunu’ demek ve geniş perspektifle yaklaşmak kalıcı çözümü getirmede daha faydalı olmaktadır. Çocuk asla korkutulmamalı ve zorlanmamalıdır. “Ağlasın alışır” ve “Ağlasın susar” diyerek baş edemediği duygusuyla yalnız bırakılmamalıdır. Ödülle motive etmek de işe yaramayan yüzeysel bir denemedir. Bu nedenle yapılması gereken ilk şey çocuğun güvende hissetmesini sağlamaktır. Çocuk, öncelikle ortama ve öğretmene güven duymalıdır. Yalnız kaldığında yaşadığı kaygıda öğretmene sığınabileceğini bilmelidir. Okulda güvende olduğu öğretmen ve rehberlik birimi yardımıyla desteklenmelidir. Okula uyum sağlansa bile altta yatan kök problemi çözmek adına,  çocuk merkezli yola çıkarak aileyi de içine alan bir terapi süreci işe yaramaktadır. Bu tedavi sonucunda yakalanması gereken akut hedef çocuğun okula bir an önce sorunsuz gitmesi değil, kendini yaşamda güvende hissetmesi olacaktır. 

ÇOCUĞUN OKULA ALIŞMASI İÇİN YAPILMASI GEREKEN 5 ŞEY

• Ödülle motive etmeye çalışmayın, güven duygusunu hissettirin.
• Zorlamayın, yalnız başına bırakmayın, ama her yükü de siz yüklenmeyin.
• Yapamaz, edemez gibi engelleyici sözcükler kullanmak yerine yüreklendirin.
• Aşırı tepkiler vermeyin, bağırmayın, azarlamayın. Kendi okula alışma sürecinizi sevimli bir şekilde anlatın.
• Sorumluluk duygusu kazandırın ve her şeyi severek yapması için rol model olun.

İKİ YAŞINA KADAR ANNE SÜTÜ ŞART!

HADİ ANNE GİDELİM

Üç boyutlu dev hayvan heykelleri

Kâğıt şablonların el yapımı dev heykellere dönüştüğü çalışmaları sadece çocuklarınız değil, siz de çok beğeneceksiniz. Ayrıca sergiye gidenler ‘origami atölyelerine’ de katılabilecekler.

Yer: İstanbul-MOİ
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 10.00
Fiyat: Ücretsiz
Tel: (0212) 801 10 00

Canavar kalemlik

Bu atölyede çocuklar, sevimli canavar görünümlü kalemlik tasarlayacak.

Yer: İzmir-İzmir Park
Tarih: Bugün
Saat: 14.00
Fiyat: Ücretsiz
Tel: (0232) 250 11 12

Vikingler Adana’da

Efsanevi çizgi film Vikingler, bir şeyi başarmak ve mutlu olmak insanın kendi içindeki güvene ve inanca bağlıdır temasını işleyen bir oyun ile sahnede.

Yer: Adana-Gülse Çocuk Tiyatrosu
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 10.00
Fiyat: 10 TL
Tel: (0322) 436 88 91

NASA ile uzayı keşfet

Türkiye’de ilk kez düzenlenen atölyede çocuklar, uzay hakkında bilmedikleri şeyleri öğrenecek, çeşitli atölyelere katılacak.

Yer: İstanbul-Tepe Nautilus
Tarih: Bugün/Yarın
Saat: 12.00
Fiyat: Ücretsiz
Tel: (0216) 339 39 29

HAFTANIN KİTABI

Bir penguen için bile kutupta yaşamak çok zor olabilir. Uykucu, paytak, düzgün yüzemeyen, kardan hoşlanmayan dertli bir penguenin hikâyesi olan ‘Bir Penguenin Dertleri’ kitabı 3-6 yaşları arasındaki çocukların çok hoşuna gidecek.

Yayınevi: Çınar Yayınları
Yazar: L. Smith-J. John
Tür: Hikâye
Sayfa: 36
Fiyatı: 15 TL