Geçmişi korurken geleceğe bakmak

TÜROFED adına Şanlıurfa’dan Karadeniz’e, oradan Burdur’a kadar birçok yerde katıldığımız tüm etkinliklerde somut olan ve olmayan çok önemli kültürel değerlere sahip olduğumuzu, bunların kültür ekonomisi öğeleri olarak görülmek istendiğini gözlemledik.
Kültür ve Turizm Bakanımız Sayın Ertuğrul Günay’ın kültürel varlıklarımızın değerlendirilmesi konusundaki gerçek yaklaşımını Ankara’da Cer Atölyelerindeki ve Hamamönü’ndeki uygulamalar başta olmak üzere tüm ülkede yakından izleme fırsatı bulduğumuz için bazı önerilerimizi yinelemek istiyoruz.
Valiliklerimizin düzenledikleri etkinliklerde önemli bir amacın da ziyaretçilere güzel turizm imkanları sunarken halk ekonomisi şeklinde yöreye katkı sağlayacak yeni bir faaliyet türünün gelişimi için de imkanlar oluşturmak olduğunu görüyoruz. Kültürel değerlerimizin tespiti yanında bunlara etkinlikler vasıtasıyla fonksiyonlar verilmesi ve tanıtımlarına katkıda bulunulmasını içeren önerilerimizi yerinde ilgililere iletmek imkânlarını buluyoruz.
Kültür ve Turizm Eski Bakanımız Sayın Atilla Koç’un döneminde yasalarda yapılan (Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu; Kültür Yatırımları ve Girişimlerini Teşvik Kanunu; Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun) değişikliklere bağlı olarak çıkarılan yönetmeliklerle taşınır ve taşınmaz kültürel varlıklarımızın değerlendirilmesine ilişkin olarak gerçek anlamda bir gelişmenin yollarının açıldığını görüyoruz.
Yeterince bilinmeyen uygulama
Bu kapsamda Emlak Vergilerini öderken Kültürel Mirasın korunması amacıyla Emlak Vergisinin yüzde 10’u oranında ödemekte olduğumuz vergilerin Valiliklerimiz ve İl Özel İdareleri tarafından kullanılmasına ilişkin uygulamaların yeterince bilinmediğini düşünüyoruz. Hâlbuki Bakanlıkta değerlendirme yapacak bir kurul var; gösteri salonları (sinema, tiyatro) dâhil olmak üzere kültür yatırımı ve işletmesi belgesi alabilecek pek çok tür mevcut. Bu nedenle uygulamaya yönelik duyuruların ve başvuru şekillerinin daha çok kimseye ulaşacak şekilde somut olarak gündeme alınmasını özellikle yenileme, koruma ve yaşatma amacıyla yapılacak yatırımlar ve yardımlar konusunda aydınlatılmayı bekleyenler nedeniyle öneriyoruz.
Kültür turizminin geçmişe yönelik değerlerimizi korur ve onlara değer kazandırırken; geleceğe yönelik eserler bırakmak konusunda da çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyoruz. Gelecek nesillere bugünden bir şeyler aktarılabilmesi için de desteklenen güncel ifadesi ile kültür ekonomisi kapsamında yerini alacak yatırımlara ihtiyaç bulunmaktadır. Kentlerimizde üniversitelerimizin eserlerin tespiti ve yenilemesi yanında güzel sanatlar alanında katkıya hazır olduklarını büyük bir memnuniyetle görmekteyiz. Gerçek bir kültür ekonomisi oluşturmanın yolu yerel benimsenmenin sağlanmasından ve bunun taşınmasından geçiyor. Yurtiçi turizm fuarları, tanıtım günleri yanında yörenin değerlerini iyi tanıyan gençlerimize de bu anlamda görevler düşmektedir.
100 yılı aşan zengin geçmiş
Çeşitli evreler geçirerek bu günkü olgun ve dünyada yeri olan durumuna gelen Türk turizmi 100 yılı aşan zengin bir geçmişe ve kültürel değerlerin ön plana çıktığı bu aşamada da gereken uyumu sağlayabilecek birikime sahiptir. Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu gibi turizmle ilgili ilk kurumların Antik değerlerin yanı sıra yerleşik yaşamın izlerini aktarabilecek etnografik yapıların tatil ve kültür amaçlı gezilerin değerini artıracak şekilde yatırımlar yaptığını, yayınlar ve afişler hazırladığını biliyoruz.
Günümüzde de turizmle ilgili kuruluşlara kültürel mekanlarda yer verilebilirse katkıları o ölçüde fazla olacaktır. Yasalardaki kaynaklar yatırımlara daha çok aktarılabildiği, sokak ve mahalle anlamındaki düzenlemelerin tümü turizm işletmesi belgesi alabildiği ve yereldeki benimsemenin önemi anlaşıldığında kültür ekonomilerinin turizme olan katkılarının da daha iyi değerlendirilebileceğini düşünüyorum.
NOT: Sayın Levent Seğmen’in Perşembe günü Ankara’da kongre turizminin gelişimine ilişkin önerilerini içeren yazısını Ankara Kongre ve Ziyaretçi Bürosu’nun kurulması için bir işaret olarak değerlendiriyoruz. Ankara’da yapılacak toplantılar ve kongreler için ATİD’e ve Turistin Not Defteri köşesinde yer alan görüşlerimize sağladığı destek nedeniyle teşekkürlerimizi iletmek istiyorum.