AMALGAM; gümüş, kalay ve bakır alaşımının, cıva ile karıştırılması ile elde edilen gümüş dolgular olarak tanımlanabilir. Karışımın yüzde 45’ini oluşturan cıva, diğer metalleri birbirine bağlayarak dayanıklı bir dolgu malzemesi ortaya çıkmasını sağlar. Amalgam dolgular 150 yıldan beri çeşitli gelişmeler göstererek çok sayıda çürük dişin tedavisinde kullanılmıştır.
Amalgam dolgudaki cıva zehirli değildir. Cıva diğer metallerle birleştiğinde kimyasal yapısı değişir ve zararsız hale geçer. Çiğneme ve öğütme sonucunda ağızda açığa çıkan cıva miktarı su, hava ve yiyeceklerle alınan miktardan çok daha küçüktür. Böcek ilaçları, akü, kimi fotoğraf ve lastik ürünleri, bazı boyalar cıva bileşikleri içermektedir. Endüstri atıkları içeren denizlerden çıkarılan balık, midye gibi gıdalarda ise sağlığa zarar verecek oranda cıva tespit edilmiştir. Yapılan bilimsel araştırmalarda amalgam içindeki cıvanın sağlığa zarar verdiğine ilişkin herhangi bir sonuca ulaşılmamıştır. Amalgam dolgular söküldüğünde, cıvanın oluşturduğu düşünülen bazı hastalıkların iyileştiğine ait veriler ortaya çıkmamıştır.
Amalgam neden tercih edilir?
Amalgam hâlâ en dayanıklı, en uzun ömürlü en kolay uygulanabilen dolgu maddesidir. Yılda bir milyardan fazla amalgam dolgu yapıldığı tahmin edilmektedir. Diğer dolgu maddelerine oranla çok daha kısa zamanda ve kolay uygulanabilirler. Porselen, altın ve beyaz dolgular, hem daha pahalıdır, hem de daha çok zaman ve dikkat isterler. Ayrıca diğer dolgu materyalleri genellikle amalgam kadar uzun ömürlü değildir. Amalgam cıvaya alerjisi kesin olarak tespit edilen bireylerde kullanılmamalıdır. Popülâsyonda bu oran yüzde birden çok daha düşük bir olasılıktır. Gerekmediği sürece amalgam dolgular sökülmemelidir. Çünkü hem gereksiz masraf getirmekte, hem de dişe zarar verme olasılığını artırmaktadır.
Şikayet yoksa söktürmeyin
Amalgam dolgu yapıldıktan sonra iki saat öğütme işlemi yapılmamalıdır. Takip eden 24 saat içinde ise sert besinlerin o bölgede çiğnenmemesi hastalardan istenmelidir. Hastaya 24 saat geçtikten sonra polisaj işlemi için ikinci bir randevu verilebilir. Bu uygulama dolgunun anatomik ve fonksiyonel olarak tekrar gözden geçirilmesini de sağlar.
Amalgam dolgulardan sonra kısa süreli bir sıcak-soğuk duyarlılığı olabilmekte ve bu zamanla kaybolmaktadır. Ancak ender olsa da bazı kişilerde ağızda çeşitli metaller bulunduğunda ya da çatal gibi başka bir metal ile temas ettiğinde elektriklenmeden doğan hassasiyetler olabilmektedir. Bu sorundan kesin olarak emin olunduğu durumlarda amalgam sökülerek, beyaz dolgu ile değiştirebilir. Sonuç olarak estetik kaygınız ve cıva alerjiniz yoksa amalgam dolgularınızı gönül rahatlığı ile kullanabilirsiniz. Şikâyetiniz yok ise amalgam dolgularınızı söktürmenize gerek yoktur. Çünkü bilimsel olarak tersini kanıtlayacak bir durum tespit edilmemiştir.