Yine faizler...

Salih NEFTÇİ

Piyasalardaki son hareketleri izlediğimizde bir olasılığı şimdi daha yüksek görüyoruz. Ekonomi yönetimi bono piyasasında faizlerin düşmesi yönünde fazla belirgin olmayan bir çaba harcıyor. Bono faizleri doğrudan baskı altına alınmasa da dolaylı yollardan aşağı çekilmeye çalışılıyor. Piyasalarla zıtlaşmaya gidilmiyor, ama faizlerin kendi seviyesini bulmasına da tam olarak izin verilmiyor.

Bu bizim kişisel bir tahminimiz.

ENFLASYON DÜŞÜYOR HAVASI

Enflasyon, hükümeti çok korkutan konuların birisi.

Çünkü hükümetin iş başına gelmesiyle yapılan zamlardan dolayı bir anda yükseldi. Yüzde 100'ü geçti.

Ekonomi yönetimi bunun geçici olduğunu ve enflasyonun bundan böyle bir düşüş trendinde olacağını kanıtlamak zorunda. Yoksa işi çok zor.

Geciktirilen kamu zamları elbette enflasyon rakamlarının bir miktar gerilemesinde rol oynayacak. Ama kamu zamları geçen sene de o zamanki hükümet tarafından asgariye indirilmeye çalışılmıştı.

Bu nedenle zamları geciktirmekle ‘‘kazanılacaklar’’ sınırlı. Enflasyon rakamlarına geçen yıla kıyasla her ay kabaca -%1,5 gibi bir etkisi olacak. Oysa, temeldeki enflasyon geçen yıla kıyasla yüzde 1 kadar yükselmişe benziyor. Arada fazla fark yok. Beklenmedik bir gelişme... Bir de bakarsınız aylık enflasyon rakamlarından birisi geçen yıla kıyasla yukarı gitmiş...

Hükümet zor durumda kalır.

Bu nedenle enflasyonist baskıları kısa vadede aşağı çekecek başka ne varsa kullanılmaya çalışılacak.

İşte ‘‘Enflasyon düşüyor. Faizler geriliyor’’ psikolojisi burada belli bir rol oynuyor.

PİYASANIN TUTUMU

Burada piyasaların tutumu da önemli.

Bankaların ne istediği belli.

Kâğıttalar. Ve bu kâğıtları bugünlerde ağırlıklı olarak açık pozisyonla fonluyorlar. Çünkü repo faizleri bono faizlerinin üzerinde. Gecelik faizlerin inişe geçmesi bankaları çok rahatlatacak.

Ayrıca bono faizlerinin düşmesi ile de portföylerde tutulan bonoların fiyatı yükselecek.

Bu nedenle eğer ortada bir faiz düşürme çabası gerçekten de varsa, piyasa bunu destekler.

Nitekim geçen hafta da destekledi.

AMA...

Ama dengeler değişmiş değil.

Enflasyondaki düşüşün kısmen de olsa geciktirilen kamu zamlarından kaynaklandığı biliniyor. (Akaryakıt fiyatlarının 1 Mayıs'tan itibaren otomatiğe bağlanması aslında olumlu bir uygulama. Ancak 6 ay zam yapılmayacak sözünü tutmanın ne kadar zor olduğunu da gösteriyor.)

Bu durumda faizlerin daha da düşmesi beklenebilir mi?

Unutmayalım ki faize verginin bir sonucu olarak brüt faizlerin yukarı gitmesi de söz konusu.

İHALE

Bu açıdan bakıldığında biz durumu şöyle görüyoruz.

Yarın yapılacak 3 aylık kâğıtların ihalesinde faizlerin daha da düşmesi için Merkez Bankası'nın yardımı gerekebilir. Aksi takdirde bono faizlerinde şimdiki seviye bir dip noktası olarak görülmelidir.

Siyaset sahnesinde yaşanan ‘‘darbe söylentileri’’ de bu duruma fazla yardımcı olmuyor.

---