Yeni bir dönem mi başlıyor? (1)

Salih NEFTÇİ

Yeni koşullar

Türkiye ekonomisinde ve dolayısıyla da finansal piyasalarda yeni bir dönemin başladığını gösteren belirtiler görüyoruz.

Sonunda ne olur bilemeyiz. Ancak hükümetin önünde ciddi bir program uygulama fırsatı çıkmışa benziyor. Ekonomide önemli gelişmeler yaşanabilir.

Piyasa da buna (fazlasıyla) hazır.

YENİ STRATEJİK KARARLAR

Batı, kararlarına uzun vadeli bakar. Stratejileri ısrarlı bir şekilde uygular. Ve bir gün de sonuç alır.

Türkiye'nin Batılı bazı müttefiklerinin Azerbaycan ve Kazakistan ile ilgili uzun dönemli stratejilerinde son aylarda ani ve önemli bir sonuç alınmışa benziyor. Bir ‘‘breakthrough’’ söz konusu. Ortadoğu petrol kaynaklarına bir alternatif çıkarabilecek bir gelişme. Türkiye'yi ekonomik açıdan da kilit bir konuma getirebilir. Bu arada, İsrail'i de ilgilendirir.

Batı dünyası İslamcılık cereyanları üzerinde ciddiyetle duruyor. Türkiye'de çok sert bir stand-by'a gidilmesi durumunda çalışanların ve tarım kesiminin reel gelirlerinde bir gerileme yaşanması kaçınılmaz olacak. İslamcı akımların bu durumda yeni bir atılım yapması olasılığını Batılılar da görüyor olmalılar.

Güneydoğu Asya finansal krizi bitmemişken, bu sefer Türkiye'de yaşanabilecek bir finansal kriz Batı'nın eski ve yeni politikalarına ciddi bir darbe vurabilir.

Bunlar Türkiye dışında yaşanan ve tamamen bir rastlantı olarak bugünlere denk gelen gelişmeler.

IMF-Dünya Bankası aracılığıyla Türkiye ekonomisine, ‘‘büyük’’ diyebileceğimiz bir destek verilmesini sağlayabilir. Bazı sert yönleri törpülenmiş, adı konmamış bir stand-by'ın olasılığını yükseltir.

HÜKÜMETİN ÖMRÜ

Siyaset beklenmedik anlarda çözüm çıkarabiliyor.

Bu hükümet ilk güvenoyu aldığında kendisine uzun ömür biçenlerin sayısı azdı. ‘‘En çok birkaç ay işbaşında kalırlar’’, ‘‘Kavga ederler’’, ‘‘Kısır çıkar çatışmalarına girerler’’ diye düşünülüyordu. Bu beklenti sanırız yanlış çıktı. Elbette siyasette her an, her şey mümkün. Ancak...

Hükümeti oluşturan partiler ve CHP beklenenin üzerinde bir uyum gösterdiler. Hükümetin uzun ömürlü olacağı konusunda bir inanç oluşturmayı başardılar. Beklenmedik bir anda, beklenmedik bir siyasi istikrar sağlandı.

Hem bu nedenden, hem de Sayın Yılmaz'ın yurtdışında uyandırmış olduğu güvenden dolayı Batı dünyası şimdiki hükümeti ve Başbakan'ı Türkiye'nin içinde bulunduğu şartlarda oluşabilecek en makul seçenek olarak görmeye başlamış olabilir.

Bunlar önemli gelişmelerin içeriden kaynaklanan bazı nedenleri.

VE MAHFİ EĞİLMEZ

Pek az şey ilkelere inanmış davranışlar kadar güçlüdür.

Hazine Müsteşarı Sayın Mahfi Eğilmez'in son haftalarda izlediği kararlı ve ısrarlı tutum, gelişmelerin bir üçüncü ayağını oluşturuyor.

Finansal piyasalar Sayın Mahfi Eğilmez'in kişiliği ve savunduğu ilkeleri çok önemli bir parametre olarak görmeye başladı.

Bir teknisyenin bu çeşit bir konuma gelmesi, Türkiye ekonomisinde ilk kez oluyor. Ciddi bir ekonomik programın şansını artırıyor.

SONUÇ

Ekonominin ciddi sorunları var. Piyasanın olumlu haberlere verdiği aşırı tepkiler yapılanlara zaman zaman zarar verebilir. Temmuz ayında yapılan zamların enflasyon rakamlarından çıkması uzunca bir zaman alabilir.

Ama Türkiye ekonomisinde yeni bir dönemin başlamış olması olasılığı az değildir.