Seçilen yol

Salih NEFTÇİ

Bir yanda ender görülen bir uluslararası finansal kriz.

Diğer yanda Türkiye ekonomisinin yapısal değişim ihtiyacı ve dünyada varlığını sürdüren ender kronik enflasyonlardan birisi.

Böyle bir durumda siyasetçiler (ve elitlerin) nasıl bir yol izleyeceğini merak ediyorduk.

Bir uzlaşma arayışına girip radikal bir program oluşturulacak mıydı?

Yoksa yine yüzeysel ‘‘durumu idare eden’’ bir seçeneğe mi yönelinecekti?

Yeni yılın ilk yarısında zam yapmama ve ‘‘fiyatları bir süre dondurma’’ kararından sonra siyasetçilerin kararı sanırız yavaş yavaş ortaya çıkıyor.

NEDEN ŞİMDİ?

Fiyatları bir süre dondurma kararı aslında makul istikrar programlarının bir parçası olabilir.

Ama ortada herhangi bir tedbir yokken, yapılacaklar konusunda kamuoyu herhangi bir şekilde aydınlatılmamışken, diğer partilerle veya önde gelen kurumlarla uzlaşma arayışlarına girilmemişken...

Neden birden çıkıp ‘‘6 ay kamu ürünlerine zam yapılmayacak’’ dendi?

Bu çeşit kararların bir bütünün parçası olması gereği neden dikkate alınmadı?

Nitekim bu konuyla ilgili açıklamalar yapıldığında Reuters'ın başındaydık ve olay anında dikkatimizi çekti. Ama aynı anda aklımıza bir soru geldi:

‘‘Neden şimdi? Yersiz değil mi?’’

Hemen sonra da: ‘‘Üzerinde acaba yeteri kadar düşünüldü mü?

Tamamen kişisel bir yorum getirelim.

ÖĞLEDEN SONRA

Bugün öğleden sonra kasım ayı enflasyon rakamları açıklanıyor.

Piyasaların tüketici enflasyon beklentisi yüzde 6.5 civarında. Geçen kasımda tüketici enflasyonu yüzde 5.2 olarak gerçekleşmişti. Demek ki bu seneki beklenti geçen yılki gerçekleşmeyi ciddi biçimde aşıyor. 12 aylık enflasyonun yüzde 95'leri aşma olasılığı ortaya çıkıyor.

Üstelik kasım tüketici enflasyonunun beklenenden de yüksek çıkması olasılığı var. Böyle bir gelişme, piyasaları elbette olumsuz etkileyecektir.

Son petrol zammı ve bunu izleyeceği anlaşılan diğer zamlar da hesaba katıldığında enflasyon rakamlarındaki trend hesaplandığından biraz farklı gerçekleşiyor olabilir.

‘‘Fiyatları 6 ay donduracağız’’ açıklamaları işte bu yükselen enflasyon ortamında gündemi kısmen değiştirecektir.

ETKİLERİ

Siyasi amaçlarla alınan ekonomik kararlara olumlu yaklaşmamız imkânsız.

Elbette, ‘‘kamu 6 ay zam yapmayacak’’ açıklaması kapsamlı bir programın bir parçası da olabilir. Belki de programdaki bir tedbirin kamuoyuna açıklanması biraz öne çekilmiştir. Diğer tedbirler sonra duyurulacaktır. Olay sadece bundan ibarettir.

Ama doğrusunu söyleyelim, bize öyle geliyor ki, bundan bir buçuk ay önce ciddi bürokratların savunmakta oldukları çizgi nedense biraz arka planda kalmaya başladı.