Piyasaları neler etkiliyor?

Salih NEFTÇİ

Piyasalara gelen haberler, bu aralar epeyi fazla.

Etkileri de farklı yönlerde.

Geleceğe bakarak kısaca özetleyelim.

RUSYA VE YEN

Dış piyasalar önce Yen'deki gelişmelere, arkasından da Rusya'da yaşananlara dikkat ediyor.

Türkiye'de ise önce Rusya'daki gelişmeler geliyor. Borsaya baktığımızda uluslararası piyasaların gidişiyle yakın bir benzerlik görüyoruz. İMKB'nin son günlerdeki yükselişinin ardında bunun önemli bir rolü var.

Peki yabancılar alışa mı geçti?

Münferit alışlar olabilir. Ama yabancılar gelişmekte olan piyasalardaki olumsuz haberlerin etkisini henüz üzerlerinden atabilmiş değiller. Bir alış dalgası yok. Ancak, ‘‘yabancılar alışa geçecek’’ beklentileri ile içeride bazı alımlar olabilir.

Biz yabancıların bir süre daha temkinli gitmelerini bekliyoruz. Gelişmeleri izleyecekler. Örneğin, Rusya endeksi birkaç gün içinde yüzde 30 arttı. Faizler hızla düştü.

Bu kalıcı mı? diye bakılacak.

Yabancıların Rusya bonolarından çıkıp çıkmadıkları yakından izlenecek.

Rusya'dan iyi haberler gelmeye devam ederse, bu birkaç hafta sonra İMKB'de de etkisini gösterir.

SEÇİM

Sonbaharda seçim olasılığı yine gündemde.

Aslında mantıken bunun olasılığı çok yüksek. Ancak siyasetçilerin ne yapacaklarını kestirmek kolay değil. Özellikle birçok küçük parçaya bölünmüş bir siyasi tabloda.

Seçim öteden beri bono piyasasının büyük derdi.

Seçim ekonomisi, yükselen enflasyon ve seçim sonrası siyasi belirsizlikler ilk önce bu piyasayı vuruyor. Rusya'dan gelen iyi haberlere rağmen bonoda fazla bir hareket görülmemesinin bir nedeni sanırız bu.

Ancak dikkat edilirse, seçim haberi bu sefer piyasada bir şok etkisi yapmadı. Çünkü olay zaten birçok oyuncu tarafından hesaba katılmıştı.

MEMUR ZAMLARI

Memur zammı konusu bonoyu aslında seçimden de fazla etkiledi. Çünkü beklenmedik bir anda ortaya çıktı.

Gereksiz bir soruna dönüştü.

Bu arada bizlere bir şeyi daha hatırlattı.

Enflasyonu yavaş düşürme politikalarının başarıya ulaşma şansı, fazla yüksek değil. Geniş seçmen kitlelerinin yaşam standardını üç dört sene arkaya düşürdünüz mü, tepki alıyorsunuz.

Bir hükümet geliyor, kesenin ağzını açıyor.

Bu nedenden, bir anlaşmaya varılsa dahi memur zammı konusu piyasaları etkilemeye devam edecek.

SONUÇ

Temmuz ve ağustos aylarında yaşanacak olan rakamsal enflasyon düşüşleri elbette piyasaların en güvendiği gelişme.

Bu, oyuncularca bilinse de yaşandığında faizlerin aşağı gittiğini göreceğiz. İyimserlik artacak.

Zaten bu beklenti olmasaydı, piyasaların son gelişmelere tepkisi de farklı olurdu.

---