Piyasalarda günlük durum

Salih NEFTÇİ

Bono piyasasından başlayalım.

Hafta başında yaptığımız piyasalara yönelik bir tahminimizde bono faizlerinin yükselebileceğini belirtmiştik. Bono piyasasında bir kâr realizasyonu yaşanacağa benziyordu.

Bileşik faizler yüzde 100'ler civarına kadar çıkabilecek ve bir olasılıkla yüzde 98-99 seviyesinden dönecekti.

Dün bono piyasasında bileşikler yüzde 97'ye vurdu. Buradan bir alış geldi.

BAZI NEDENLER

Biz haftanın bir kâr realizasyonu ile geçeceğini tahmin ederken, bunu büyük çapta piyasa psikolojisi üzerine dayandırmıştık.

Elbette bazı somut nedenler vardı.

Bileşikler yüzde 90'a gerilemiş, faizler ‘‘fazla’’ düşmüştü.

Hükümet kanadı beklenen dinamizmi göstermekte zorlanıyordu. Hatta atılan birkaç küçük adımı seçmene gerektiği gibi duyurmakta bile fazla başarılı olamamışlardı.

Ve en önemlisi, uluslararası ‘‘emerging market’’lerde (gelişmekte olan finansal piyasalar) hava olumsuza dönecekti.

Bu gelişmelere karşılık gecelik faizlerde ortalamaların düşeceği beklentisi halen de sürüyordu. Piyasaları olumlu etkileyecekti.

Ama sonuca baktığımızda piyasa psikolojisinin bir kâr realizasyonuna hazır olduğu anlaşılıyordu.

BORSA

İster bono piyasasında, ister borsada olsun, bazı profesyoneller önemli bir noktayı hâlâ gerektiği gibi anlayabilmiş değiller.

Türkiye artık uluslararası piyasalarda tam anlamıyla bir ‘‘emerging market’’ olarak görülüyor. Bono piyasası ve borsayı alın. En büyük oyuncular yerli bankalar değil. Yabancılar.

Yabancıların izledikleri stratejiler ise içeride uygulananlardan çok farklı. Örneğin yabancılar Rusya ile Türkiye'yi finansal yatırım açısından birbirine benzer buluyor ve söz konusu kâğıtları aynı ‘‘sınıfa’’ dahil ediyorlar.

Rusya piyasaları bir sarsıntı geçirince, bu genellikle Türkiye'ye yansıyor. Rusya'da yaşanan bir çalkantı en azından, Türkiye piyasalarında havayı tatsız kılıyor. Piyasa yerinde sayıyor.

Geçen hafta güzel bir örnekti. Pazartesi günü Rusya borsası yüzde 12 değer kaybetti. Rusya Merkez Bankası dövize talep gelmemesi için faizleri hızla yukarı çekmek zorunda kaldı. (Rusya'da yaşanan çalkantıların bir nedeni, Çin'in bir süre sonra develüasyon yapacağı beklentileriydi. Çin devalüasyon yaparsa, bundan ilk etkilenecek ülke Rusya olacak. Arkasından Brezilya geliyor.)

LİKİDİTE

Dünkü gelişmelerde para sıkışıklığının da bir rolü vardı.

Emekli maaşları, vergi ve stopaj ödemeleri derken piyasa 185 trilyon eksi rezervle açıldı.

Bu da doğal olarak piyasaları etkiliyor.

Ama TÜFEx ihalesinde itfanın çok altında bir satış yapılınca gelecek hafta için beklentiler olumluya döndü. Bono piyasasında faizlerin düşme beklentisi oluştu.

Şimdi mi gerçekleşir, yoksa faizler biraz daha yukarı gittikten sonra mı döner?

Bilemeyeceğiz.

Borsa'daki gelişmeler ise büyük çapta dışa bağımlı olacağa benziyor.

---