Korkmayın arkası gelecek

Salih NEFTÇİ

Federal Reserve evvelsi gün faizleri indirdi. Ama sadece 0.25 puan.

Kimse memnun olmadı.

Piyasalar Amerika'nın faizlerinin 0.5 puan ineceği ümidiyle hareket ediyordu. Yatırımcılar hayal kırıklığına uğradılar. Dün borsalar hızla düştü. İMKB de yüzde 5'ten fazla değer kaybetti.

Oysa yakından bakıldığında durum farklı.

Faiz indiriminin arkası gelecek.

Hem de kısa zamanda.

KİM KARAR VERİYOR?

Amerika'da merkez bankası (gerçekten) bağımsızdır.

Faiz indirimi konusundaki kararlar FOMC adı verilen bir komite tarafından verilir. Bankanın başkanı Greenspan bu komitede önemli rol oynar. Ama her oy veren kişinin kendi görüşü vardır.

Farklı inançlar, farklı teorilerle hareket ederler.

FOMC değişik iktisadi modellere inanan iktisatçılardan oluşur. Tartışmalı kararları almak kolay olmaz. Aşırı tepkilerden kaçılır.

En azından Greenspan'ın yönetimindeki FED uzun süredir bu şekilde hareket eder.

Bir orta yol arar.

DEĞİŞİK GÖRÜŞLER

İzlenmesi gereken faiz politikası konusunda iktisatçılar arasında her zaman değişik görüşler vardır.

Çünkü iktisatçıların amaçları farklıdır.

Kimisi enflasyonu kontrol etmeye daha çok önem verirken, diğerleri olaylara farklı yaklaşabilir, büyüme ve işsizlik oranının kısa vadede daha çok ağırlık kazanması gerektiğini düşünür.

Kimisi faizlerin yükselmesini ister, kimisi aynı kalmasını veya düşmesini.

FOMC'nin yaptığı son toplantıda da üyeler inançlarına göre ikiye ayrılmıştı. Bir yanda faizlerin değişmemesini isteyenler, diğer yanda faizlerin 0.50 puan düşmesini dileyenler bulunuyordu.

Yüzde 0.25, anlaşılan bir orta yol olarak seçildi.

GEREKÇELER

Uluslararası piyasaların içinde bulunduğu durumu tehlikeli bulanlar aslında faizlerin daha hızlı düşmesini bekliyorlardı. Ama bunlara karşı iki gerekçe ileri sürüldü.

Bir kere ani bir faiz indirimi uluslararası piyasaların bilinenden daha kötü bir durumda olduğu imajını yaratıp bazı oyuncuların tedirginliklerini artırabilirdi. Yani bir bakıma ters tepebilirdi.

İkinci gerekçe bizim piyasalar açısından daha önemli.

FOMC üyeleri faizleri şimdilik 0.25 puan indirip bunu hemen bir başka faiz indirimiyle tamamlamanın ‘‘faizler düşüyor’’ imajını güçlendireceğini düşündüler.

SONUÇ

Amerikan faizleri indi.

Ama şimdi yeni bir faiz indirimi beklentisi başlayacak.

(Elbette arka plandaki reel sorunlarda herhangi bir değişiklik yok.)

---