Karmaşık durum

Salih NEFTÇİ

IMF ile ilişkilerin bir ciddi boyutu var.

Bir de sansasyon yönü.

Profesyonellerin işin sansasyon yönüne fazla prim vermeyeceğini düşünüyoruz.

KAMUOYU

IMF ile varılacak anlaşmanın sert bir stand-by olması olasılığı en olumlu koşullarda bile çok düşüktü.

Bu, aylardır tekrarlanan bir şey.

Kamuoyu, iş dünyası ve finans sektörü sert bir stand-by'ın gerektireceği can acıtıcı tedbirlere ne derece hazır hepimiz biliyoruz. Bu durumda sert bir stand-by'ın siyasi faturasını tek başına üstlenmesi hangi siyasetçiden belenebilir?

Temmuz ayından beri piyasaların güvenini her geçen gün biraz daha kazanan ciddi bürokratlara gelince...

Ciddi bürokratlar bu gibi bir programı Türkiye koşullarında en iyi şekilde hazırlayabilecek yetenek ve kararlılıkta. Bu kuşkusuz. Ama sert stand-by'ların uygulanması önemli ölçüde siyasi bir karar.

Yani iş dönüp gene siyasetçilerde, dolayısıyla da kamuoyunda düğümleniyor.

ASYA KRİZİ SONRASI

Asya krizi yaşanmamış olsaydı IMF işleri seçime kadar idare edebilecek bir istikrar programına bir çeşit ‘‘olur’’u daha kolay verebilirdi. Belki açıkça desteklemezdi. Ama dolaylı olur alınırdı.

Şimdi de alınır.

Batı'nın enerji kaynakları konusunda uygulama aşamasına getirdiği stratejiler ve bunlardan alınan ilk sonuçlar, Türkiye'de büyük siyasi çalkantılar çıkmasından ciddi biçimde etkilenebilir.

Batı'nın IMF cephesindeki etkisi kullanılır, yumuşak bir programa yine de bir çeşit IMF desteği alınabilir.

Alınmasına alınır da uluslararası finansal kriz sonrasında bu neye yarar?

Ekonomi yönetimine sanırız Washington'da anlatılan da işte bu.

YENİ TEDBİRLER

Sert bir stand-by konusunda piyasalarda elbette bazı spekülasyonlar yapılacak.

Profesyonellerin bu spekülasyonlar karşısında dikkatli olmaları gerekiyor. Ortada gerçekten de hassas bir durum var.

Sert bir stand-by sırasında alınacak yapısal reformlar yanında, artık başka adımlar da içermek zorunda. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın.

Krizin, Asya'dan dünyanın diğer köşelerine yayılmasının arkasında bazı sistematik nedenler var. Bunları hesaba katmayan radikal bir program başarılı olamaz.Nokta.

Oysa bu çeşit bir radikal programın

finans kesimi...

ve vatandaşın reel geliri üzerinde ağır bir maliyeti olacak.

SONUÇ

Dokunulmazlık oylaması yanında, erken seçim bu açıdan bakıldığında da şimdi daha olası hale geliyor.

Ama bu da çok zamansız.

Kısacası, karmaşık durum.