İyi haber nasıl inandırıcı kılınır?

Salih NEFTÇİ

Ekonomi yönetimiyle yakından ilgili olan siyasetçilere bir önerimiz var:

Olumlu yorumlar yapılacaksa, bıraksınlar bunları bizler yapalım.

Sonunda daha kazançlı çıkarlar.

HABERCİ KİM OLMALI?

Eğer ekonomide bir iyileşme varsa, bunun habercisi kim olmalı?

Akademisyenler, araştırmacılar mı?

Ekonomi basını mı?

Yoksa ekonomi yönetiminden sorumlu olan siyasetçiler mi?

İki değişik seviyede cevaplandırmaya çalışacağız.

Diyelim ki enflasyon düşüyor. Bunun haberini elbette ilk önce DİE'nin açıkladığı istatistikleri duyuran ekonomi basını verecek.

En güvenilir yorumları ise, tarafsız akademisyen ve araştırmacılardan duyacaksınız. Ama bir araştırmanın yapılması vakit alıyor.

İlk yorumların ekonomi basınından gelmesi kaçınılmaz.

Hükümet üyelerinin, hatta bazı bürokratların çıkıp enflasyon konusunda aşırı iyimser yorumlar yapması ise özellikle bu aralar ters tepebilir.

‘‘Enflasyon düşüyor. Gelecekte de düşmeye devam edecek.’’ Bir siyasetçi bunu söyleyebilir. Yasak değil. Ama bıraksınlar, bunu bizler söyleyelim.

Daha etkili olur.

DENGELEME İHTİYACI

Fazla iyimser açıklamalar yapılırsa, ekonomi basını siyasetçilerin sözlerini dengelemek durumunda kalıyor ve:

‘‘Düşüş geçici, yüzeysel nedenlerden kaynaklanıyor...’’ şeklindeki yorumları daha sık tekrarlama zorunluluğunu hissediyor.

Oysa hükümet üyeleri bu konuda dillerini tutabilseler, kısmen başka konulara değinilecek.

BORSA KONUSU

Şimdi bir başka konuya gelelim. Siyasetçilern,

‘‘Borsa yükselecek’’ demeleri doğru mu?

İşte burada konu tartışmasız. Bu çeşit sözler gerçekten gereksiz.

Bu gibi yorumlar tümüyle piyasa profesyonellerine ve bizlere bırakılmalı.

Bir hükümet üyesinin yapması gereken, zamanı geldiğinde özelleştirme vs. ile ilgili olumlu gelişmeleri resmi kanallardan kamuoyuna duyurmak ve Borsa'nın bundan sonra yapacaklarını pasif olarak izlemek.

Çok basit bir örnek verelim.

Bu köşede son günlerde Borsa konusunda ‘‘temkinli iyimserlik’’ diyebileceğimiz bir çizgi izliyoruz. Bir yanda Wall Street'teki risklere, Asya krizine, dış dengede yaşaşanabilecek tehlikele işaret ederken, diğer yanda olumlu gelişmeler yaşayabileceğini yazıyoruz.

Ama bunu yaparken bir yandan da korkuyoruz. Korkuyoruz, çünkü vatandaşı yanıltma tehlikesi var. Bu durumda bir hükümet üyesi çıkıp

‘‘Borsa yazın yükselecek’’ derse, işler bir anda daha da karışıyor.

Tedirginliğimiz artıyor.

SONUÇ

Ekonomi basınında değişik görüşlere sahip birçok yetenekli yorumcu var.

Hükümet üyeleri bıraksınlar olumlu gelişmeleri biz vurgulayalım.

Risklere de işaret edeceğimizden, emin olun daha inandırıcı olacak.

Vatandaşın da daha çok işine gelecek.

---