İçeride ve dışarıda spekülatif pozisyonlar

Salih NEFTÇİ

Yine rulet oynama dönemi.

İçeride küçük.

Dışarıda büyük paralarla.

İÇERİDEKİ HAREKET

Borsa ve bono piyasasında fiyatlar son günlerde (yine) hızla yukarı gitti. Yılbaşı ve Noel nedeniyle ilk başta fazla ciddiye alınmayan bu hareket pazartesi günü de devam etti.

Dün faizler bir miktar yükselmişti.

Ama oyuncular yine de ümitliydi.

Bu trendin arkasında ne gibi beklentiler var?

Oyuncuların kimi önemsiz, kimi daha anlamlı bu beklentilerini biz şöyle görüyoruz:

Yeni yılın ilk aylarında KİT fiyatlarına ‘‘az’’ zam yapılacak. Bu arada develüasyon oranı ve faizler bir miktar aşağı çekilecek. Sonuçta açık pozisyonla fonlanan bonolar veya kredi ile fonlanan hisse senetleri iyi para kazandıracak.

Ekonomi yönetimi gerçekten de bu yönde tedbirler alırsa ve Asya krizinin etkileri birkaç ay daha Türkiye'yi etkilemezse oyuncuların bu beklentileri yanlış sayılmaz. Elbette piyasalarda görülen primler ‘‘aşırı’’ olabilir. Ama bu ayrı.

Vergi avantajını bir kenara koyar, sadece o günkü hesaplara bakarsak, gelecek haftadan itibaren piyasaya sürülecek yeni bonolarla yapılan repolar daha ‘‘maliyetli’’. Bu, şimdi piyasada olan kâğıtları daha çekici kılacak.

Bu gibi bir mantığın orta vadede doğru olmadığını biliyoruz. Ancak piyasa şimdilik buna bakmıyor. Örneğin bir yıl önce de ‘‘stopajdan önceki son kağıt’’ spekülasyonu yapılmış ve piyasadaki bonoların değeri hızla yukarı gitmişti. Oysa, işin sonunda stopajlı bonoların getirisi daha yüksek oldu.

1997 yılı enflasyon oranı yüzde 100'ü aşmadı. Ayrıca, aralık ayı enflasyonu oyuncuların deklare etmiş oldukları beklentilerinin altında kaldı.

Bu mantığın fazla etkili olduğunu sanmıyoruz. Aralık ayı enflasyonu mevsimlik etkiler göz önüne alındığında yine de yüksek. Ama yine de enflasyon rakamları profesyonellerce ‘‘olumlu’’ bir gelişme olarak sayılıyor. En azından spekülatif amaçlara hizmet ediyor.

DIŞARISI

Dışarıda oynanan oyun daha büyük.

Pazartesi günü ünlü spekülatör George Soros bir açıklama yaptı ve ‘‘Güney Kore'de büyük spekülatif pozisyon alacağını’’ duyurdu.

Amaç belli.

Büyük bir olasılıkla zaten Güney Kore parası Won'a geçilmiş ve bu parayla Güney Kore hisse senetleri satın alınmış. Şimdi yapılan açıklama ile ‘‘diğer oyuncuları peşlerinden sürüklemeye’’ ve fiyatları hızla yukarı çekmeye çalışıyorlar.

Bu pozisyonun bir anlamı var.

Güney Kore parası Won çok fazla düşmüş durumda. (Won yüzde 100'den fazla değer kaybetti.)

Güney Kore hisseleri de büyük bir olasılıkla fazla değer kaybetmiş bulunuyor.

Diğer oyuncuları peşlerinden sürükleyebilirlerse spekülatörlerin bir iki ay içinde yüzde 40-50 gibi bir spekülatif kazanç elde etmeleri mümkün. Çünkü hem Won yukarı gidecek, hem de Güney Kore hisseleri yükselecek.

SONUÇ

Yukarıda taraf olmadan spekülatif beklentileri saydık.

Bu beklentiler doğru çıkar, kumar tutar mı?

İçeride pozisyonlara yatan para da önemli boyutta değil. Yaşanan bizim gördüğümüz kadarıyla sıradan bir spekülatif hareket. Büyük bir olasılıkla diğerleri gibi sonuçlanacak. ( Hatta belki de sonuçlandı bile.)

Ama dışarıdaki oyun büyük.

Ve riskli.

İlgiyle izleyeceğiz.