Güneydoğu Asya'nın sıcak günleri ve Türkiye

Salih NEFTÇİ

Dünya Bankası ve IMF'nin yıllık toplantısı, önümüzdeki hafta Hong Kong'da yapılıyor.

Biz, Dünya Bankası-IMF toplantısı için ne yazık ki Hong Kong'a yeniden gidecek zaman bulamadık. Dört hafta önce Singapur ve Hong Kong'daydık.

Kişisel olarak tanık olduk:

Güneydoğu Asya'da bugünler sıcak geçiyor.

Birçok bakıma.

Bu hafta piyasaların yanında Güneydoğu Asya'da yaşanan olağandışı olayları ele alacağız. Bunlardan Türkiye için dersler çıkarmaya çalışacağız.

SICAK GÜNLER

Güneydoğu Asya'nın sıcak günleri, sadece havanın sıcaklığından kaynaklanmıyor. (Singapur tropikal iklime sahip. Hong Kong da ona yakın.)

Güneydoğu Asya'yı sıcak yapan, Dünya Bankası-IMF toplantıları da değil.

Doğru. Bu toplantılar son yıllarda bürokratları, iktisatçıları ve gazetecileri bir araya getiren bir çeşit konferansa dönüştü. Politikacılarla sohbet etmek, haber almak, dedikoduları öğrenmek için bir fırsat oluşturuyor.

Her konferans gibi yararlı yönleri de var, lüzumsuz diyebileceğimiz yönleri de.

Belki gazetelerde her gün birkaç haber çıkacak, ama dediğimiz gibi IMF-Dünya Bankası toplantıları Güneydoğu Asya'yı ısıtacak bir olay değil.

Asya'nın sıcak günleri, Tayland'la başlayan ve sonradan Malezya, Endonezya ve Filipinler'e sıçrayan bir ekonomik çalkantıdan kaynaklanıyor.

Ve Türkiye'deki yatırımcıyı (çok) yakından ilgilendiriyor.

TAYLAND'IN SORUNLARI

Tayland finansal piyasalarında çalışmış Taylandlı bir tanıdık var.

Geçen gün New York'ta şans eseri bir araya geldik.

Yarı şaka:

‘‘Tayland iflas etti’’ dedi.

Eski çalışma arkadaşları işlerini kaybediyorlarmış. Bazı arkadaşları ise eski işlerinde çalışıyor, ama maaş alamıyorlarmış vs. vs...

Sorduk:

Bundan bir yıl kadar önce Tayland'ın sorunları başladığında kendisine ‘‘Korkma, Tayland sorunlarını kısa zamanda halledecek. Yine hızlı büyümesini sürdürecek’’ demiştik. Hatırlıyor muydu?

BÜYÜYEN KRİZ

‘‘Evet’’ dedi. ‘‘Ama o zaman herkes sorunlara gecikmeden bir çare bulunacağını düşünüyordu. Gecikildi.’’

Gerçekten de küçük bir kriz, elitlerin gereken cesareti gösterememelerinden, tedbirlerin gecikmesinden dolayı büyüdü. Buna bir de doların 1997 içinde fazla değer kazanması eklendi.

Asya kaplanı Tayland, birkaç yıl sürecek zorlu bir yola girdi.

Güneydoğu Asya finansal piyasalarının sorunları, IMF-Dünya Bankası toplantılarının gündemindeki ilk sıraya geldi oturdu.

Güneydoğu Asya'da neler olmuştu?

Anlattığımızda bazı yönleri yabancı gelmeyecek.