Faize vergi en çok kimi vuracak?

Salih NEFTÇİ

Faize vergi konusu henüz birçok bakımdan tam olarak anlaşılmadı.

Örneğin, 60 bin dolar değerindeki bir tasarrufunu repo'da değerlendiren ve buradan kazandığı faizle yaşamını sürdüren bir memur emeklisi bir yıl sonra ne kadar vergi verecek?

Cüzi, üzerinde durulmaması gereken bir rakam mı? Yoksa, birkaç bin dolar mı?

Cevap şaşırtıcı. Ama bugünün konusu değil.

Bugün faize vergiyi kimin ödeyeceğini ve işin sonunda bu olaydan kimin zararlı çıkacağını tartışacağız. Bu cevap da bir bakıma şaşırtıcı.

KİMİ ETKİLİYOR?

Faize vergi büyük kurumları ve büyük yatırımcıları fazla etkilemeyecek.

Büyük yatırımcı istediği anda parasını yurtdışına gönderebilir. Uluslararası bir büyük bankaya parasını teslim eder. İşletir.

Bunu ayarlamak en fazla beş, bilemediniz on dakika alacaktır. Bir telefon yeter.

Türkiye'de faize vergi gelmişse ve eğer faizler vergi kadar yükselmemişse bekleyecek, bu yola başvuracaktır.

Diyelim ki, bizim büyük yatırımcı bu konuda saf. Ne yapacağını bilmiyor. Merak etmeyin uluslararası banka gider, kendisini arar ve bulur.

Faizden alınacak vergi büyük yatırımcıyı etkilemez.

Bu vergi, orta sınıf yatırımcıları vuracaktır.

PARAYI DIŞARIDA İŞLETMEK

Dünyada başkasının parasını işletme konusunda yılların tecrübesine sahip ülkeler ve bu ülkelerin kurumları var. İsim vermeyelim.

Bu kurumlara gidip paranızı yatırdığınız zaman size iyi bir getiri verebiliyorlar. Ayrıca paranız emin bir yerde durmuş oluyor. Yatırımına göre kazanılan faizden vergi ödememek de mümkün.

Dünyanın her yerindeki büyük yatırımcı gibi, Türkiye'deki ‘‘büyük’’ yatırımcılar da bu olanaktan yararlanabilir.

Ama Anadolu'nun bir kasabasındaki orta sınıf bir yatırımcı aynı şeyi yapamaz. Yapamaz, çünkü söz konusu tanınmış kurumlar genellikle 50-60 bin dolarlık fonlarla fazla ilgili değillerdir. Örneğin, tanınmış bir Avrupa kişisel bankacılık kurumunda hesap açtırmak için en az 5 milyon dolar yatırmanız gerekiyor. 1 milyon dolarınız varsa, kurum sizle ilgilenmiyor...

Elbette 50 bin doları da kabul eden kurumlar var. Ama onlar da size yılda dolar cinsi yüzde 5 veriyorlar.

Ayrıca Anadolu'nun bir kasabasındaki orta sınıf bir yatırımcı nasıl yapar da uluslararası bu kurumlara ulaşır? Dil bilmez. Uluslararası finans dünyasını tanımaz...

Zor.

SONUÇ

Piyasalara baktığımızda repo faizlerinin yüksek seyrettiğini görüyoruz. Bu, faize verginin bir sonucu olabilir. Daha önce de yazdığımız gibi, bono faizlerine getirilen vergiyi devlet sonunda kendisi ödeme durumunda kalacak.

Ama döviz cinsi hesaplarda faizi kazanan ister istemez net bir vergi verecek.

Ayrıca Hazine ihaleleri kamu kurumlarını kullanarak manipüle edilebilir ve TL. faizleri baskı altında da tutulabilir. (Dünkü yazımızdaki dedikodu konusunda halen de bir açıklama yok.)

Peki bu durumda faize vergi kimi vurur?

Kimsenin kuşkusu olmasın.

Faize vergi sonunda büyük yatırımcıyı değil, elinde birikmiş 50-100 bin doları olan ve bunu faizde değerlendiren orta sınıf bir yatırımcıyı vuracaktır.

Doğru veya yanlış.

Ama bu böyle.

---