Bono piyasası aşama gösterdi

Salih NEFTÇİ

Geçen hafta sonuna doğru 12 aylık bonolar ikinci el piyasada yüzde 90 bileşik faizi gördü.

Üstelik bu faiz çok yüksek bir işlem hacmiyle birlikte gerçekleşti.

Eskiden manipülasyonla bile gelinmesi zor olan seviyeler piyasada oyuncuların ısrarlı alımları ile kısa bir zamanda geçildi. Bundan birkaç gün önce yüzde 99 faizden çıkan kâğıtlar yüzde 90'a alıcı buldu.

Kısa vade için iyimser olan piyasalar şimdi de orta vadeye olumlu mu bakıyor?

YÜKSEK İŞLEM HACMİ

Cuma günü söz konusu bonolarda işlem hacmi 100 trilyonun üzerine çıktı. Bu sadece İMKB'de gerçekleşen işlem miktarı. Bir de oyuncuların kendi aralarında yaptıkları işlemler var ki bu piyasa normal durumlarda organize İMKB piyasasından da büyük .

Bir kâğıtta piyasanın bu çeşit işlem hacimlerine ulaşmış olması küçümsenecek bir olay değil.

Eğer (dışarıdan kaynaklanan) bir kaza çıkmazsa bono piyasası, gelişmekte olan piyasalar içinde en önde gelen iki veya üç piyasa içine girmiş olacak.

Yüksek bir enflasyon ortamında gerçekten de tekrarlanması güç bir başarı.

Gelinen bu noktanın korunması gerekiyor.

GERÇEKLER

Öte yandan bir yıllık faizin yüzde 90 seviyesine inmesi ayrı önemi olan bir olay.

Tüketici enflasyonu yüzde 91'de. Elbette temmuz ve ağustos aylarında enflasyon rakamlarında ciddi bir düşüş olacak.

Ama enflasyon oranı 3 Eylül'de ancak yüzde 80'e gerileyecek. Yüzde 90 faizle arada sadece 10 puan fark var.

Bir de bunun üzerine bonoların risk primini, devalüasyon riskini ekleyin, akla şu soru geliyor:

Yüzde 90 faiz ekonominin durumunu yansıtmakta ne kadar gerçekçi?

SEÇİM

Cevaplamadan bir noktayı daha hatırlatalım.

Yüzde 90 faiz 12 ay için geçerli. Bu kâğıdı alıp, vadeye kadar tutan bir kişi veya kurum parasını seçimden sonra alacak. Çünkü seçimler büyük bir olasılıkla 12 aydan daha kısa bir süre içinde yapılacak.

Bütün riskler bir yana, bir de seçimlerin belirsizliğini eklediğimizde nasıl oluyor da oyuncular yüzde 90'dan kâğıt alabiliyorlar?

Bizim gördüğümüz şu.

Bir kere piyasalarda enflasyonun kısmen düşeceğine inanmış bir grup oyuncu var. Bunlar 12 ay içinde enflasyonun yüzde 67-68 gibi rakamlara gerilemesini olası görüyorlar. Devalüasyonun enflasyonun da altında kalacağı hatırlanırsa, yüzde 90'lık faiz o kadar mantıksız kalmıyor.

Ama piyasaların verdiği tepkinin esas nedeni sanırız başka.

RATİNG VE IMF BEKLENTİSİ

Oyuncuların 12 aylık kâğıtlara hücum etmesinin esas nedeni rating kurumlarının Türkiye'nin notunu yükseltmesi ve...

IMF ile yapılacak bir anlaşma konusundaki beklentiler.

Eğer bunlar gerçekleşirse ister hisse senedi, ister bono olsun bütün Türkiye kâğıtları prim yapacak.

İşte bu beklentiler fiyat hareketini öne çekiyor, primin bir kısmı şimdiden gerçekleşiyor.

SONUÇ

Bu yazının kaleme alındığı saatlerde son G7 zirvesinden fazla bir sonuç çıkmamıştı.

Eğer bu haber uluslararası piyasaları olumsuz etkilemezse, iç piyasaların iyimserliği bu hafta da aynen devam edebilir.

---