Bazı politika değişiklikleri

Salih NEFTÇİ

RP-DYP koalisyonunun son aylarında gecelik faizler yüksek seyretmişti. Haftalık ortalamaların ender durumlarda yüzde 70'in altına indiğini gördük.

Son haftalarda bu oran daha da yükselmiş, gecelik bileşik faizler yüzde 115 olmuştu.

Yeni ekonomi yönetiminin ilk günlerinde tanık olduğumuz bazı uygulamalar ve Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamalar gecelik faizleri birkaç gün bu seviyelerde tuttu.

Ama şimdi gecelik faizlerde ve Ankara'daki likidite yönetiminde olası bir politika değişikliği gündeme geliyor.

Geçen haftanın ikinci yarısında gecelik faizler yüzde 60'lara geriledi. Bu gelişmenin arkasındaki bazı nedenleri ele almak istiyoruz.

LİKİDİTE

Merkez Bankası bir süredir piyasalara likidite verme konusunda nazlanmaktaydı.

Yeni hükümetin ilk günlerinde Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamalar da likiditenin sıkı tutulacağı ve fonlamanın sıkıntılı olacağı yönünde oldu.

Ama bu tutum geçen hafta birden değişti.

Merkez Bankası piyasalara likitide verme konusunda herhangi bir zorluk çıkarmadı.

Nitekim bugün piyasaların bir likidite fazlası ile açılması olasılığı oldukça yüksek. Anlaşılan gerek kamu bankalarına gerekse bonoya girmiş diğer kurumlara ihtiyacı olan kaynaklar sağlanıyor...

Likidite kısmen bu nedenle rahatladı.

DÖVİZ

RP-DYP koalisyonunun son haftalarında Merkez Bankası'nın likiditeyi sıkıştırmasının bir nedeni kuşkusuz dövize gelen sınırlı talepti.

Merkez Bankası gecelik faizleri yüksek tutarken, döviz rezervlerini korumak veya rezervlerdeki azalmayı yavaşlatmayı amaçlıyordu. Aslında 15-16 milyar dolar döviz rezervi olan bir bankanın döviz almak için bu kadar uğraşması da düşündürücüydü.

Ama parametreler nasılsa değişiyor.

Şimdi yeni bir hükümet ve yeni beklentiler var. Bu beklentiler döviz cephesinde (şimdilik) olumlu...

Dış borçlanmada az da olsa bir rahatlama bekleniyor.

Siyasi gerginliğin dövize getirdiği talep de ortadan kalkıyor. Üstelik pozisyon açan yeni yatırımcılar da yok değil.

Bu durumda Merkez Bankası'nın döviz rezervleri en azından kısa vadede yeniden 17 milyar sınırını aşabilir.

Merkez Bankası'nın gecelik faizleri indirmesinin arkasındaki nedenlerden bir diğeri de bu olabilir.

BONOLARIN FONLANMASI

Bütün bunlar ihalelerle satılan bonoların fonlamasını kolaylaştırıyor. Bu, kritik bir parametre. Çünkü geçen döneme kıyasla oldukça farklı bir iç borçlanma politikası izleneceğe benziyor.

Anlaşılan iç borçlanma hızlanacak.

Fonlama maliyetinin düşmesi bu bakıma önemli. Döviz piyasasındaki kısmi rahatlama da buna şimdilik izin verebilir.

Ancak, iç borçlanma politikasındaki değişiklik, yabana atılmaması gereken gelişmeleri de beraberinde getirebilecektir.