6. madde ve sonrası

Vergi Yasası'nın 6. maddesi görüşülürken yapılan bir değişiklik, Ankara'da kimin kendisini yenilediğini, kimin de aynı kaldığını göstermekte yararlı oldu.

Biz değişikliğe olumsuz, ama sonrasında yaşananlara olumlu bakıyoruz.

6. MADDE

Maliye Bakanlığı Vergi Yasası tasarısının 6. maddesinde uzun vadeli bonolara bir çeşit vergi avantajı getirmekteydi.

Bir bono alıp bunu iki yıldan fazla elde tutarsanız, vergi yükümlülüğünüz azalacaktı.

Bu da:

Bir yanda Hazine'nin uzun vadeli kâğıtlara ödediği faizin düşmesi anlamına gelirken,

Diğer yanda bu kâğıtları çekici kılacak, Hazine bonolarının vadesini uzatmada yardımcı olacaktı.

Yani bir yandan Hazine'nin faiz giderleri azalırken, diğer yandan da Hazine'nin uzun vadeli bono ihraç etmesi kolaylaşacaktı.

DEĞİŞİKLİK

Vergi yasası Meclis'te görüşülürken, CHP'liler bu maddede bir değişiklik yapılmasını sağlıyorlar, getirilen vergi avantajını ortadan kaldırıyorlar.

Kaldırılan vergi avantajı ile uzun vadeli kâğıtlardan gelecek paranın gelir vergisi alt diliminin yüzde 10'a indirilebileceğine yönelik görüşler öne sürüyorlar.

Yani bir ‘‘zenginden alıp düşük gelirliye verme’’ mantığı.

Uzun vadeli kâğıtlara vergi avantajı getirmeyin. Vergiyi alın bu parayla da düşük gelirlilerin ödediği vergiyi düşürün.

İlk bakışta CHP'liler düşük gelirlilerin yanında.

Ama biraz daha yakından bakalım.

HANGİ VERGİ

İki yıl vadeli kâğıtlardan vergiyi alın, gidin bunu düşük gelirlilere verin.

Güzel.

Güzel de bir sakatlık var. Türkiye'de uzun vadeli iskontolu bono satılmıyor ki!

Bu aralar piyasaya çıkan en uzun vadeli kâğıt 12 aylık. Piyasada bırakın 2-3 yıllık bonoyu, 13 aylık bono yok.

Yok, çünkü bu ortamda kimse gidip 2 yıllık bono alıp sonra bir devalüasyona çarpılmak istemiyor.

Uzun vadeli bono olmadığından, uzun vadeli kâğıtlardan elde edilmiş faiz geliri yok.

Gelir olmadığından alınacak vergi yok.

Demek ki düşük gelirlilere aktarılacak para yok.

CHP'lilerin desteğiyle oluşan durum da şimdiki koşulları devam ettirecek Hazine'nin yükünü kısa vadeye sıkıştıracak. Bu durumda da yük, bilin bakalım kimin omzuna binecek?

Her zaman olduğu gibi, düşük gelirlilerin.

SONUÇ

Sayın Temizel'in 6. madde konusundaki görüşü doğru.

Vergi toplamak için ilk önce uzun vadeli kâğıdı satmanız lazım. Satın ki, faiz ödeyin, bundan da vergi alın. Vergi tasarısı 6. madde ile bunu amaçlıyordu.

6. maddede yapılan değişiklikle sınıflarda ve uluslararası piyasalarla yaptığımız toplantılarda anlatacak güzel bir örnek ortaya çıktı.

Tek yararı bu.

Bir not

BİZİM piyasalarda uzun vadeli kâğıtlara tahvil, kısa vadelilere bono deniyor. Bu uluslararası terminoloji ile çelişkili. Biz bütün yazılarımızda tahvil-bono ayırımı yapmayacak, bütün iskontolu Hazine kâğıtlarına bono diyeceğiz.

Zaten şimdiye kadar yaptığımız uygulama da bu yöndeydi.