1999'un gündeminden

Salih NEFTÇİ

Yeni yılın gündemi şimdiden kısmen belli. Zamanımızın büyük bir kısmını anlaşılan iki önemli konuyla geçireceğiz.

Şans eseri her iki konuda da dün yeni bilgiler edindik.

REEL SEKTÖR

Bir süredir enflasyon konusunun ikinci plana düştüğünü, bunun yerini reel ekonomide yaşananların alacağını vurguluyorduk.

İlişikte verdiğimiz grafik dün DİE tarafından açıklandı. Bugün gazetelerde haberlerini okursunuz. Biz grafiği olduğu gibi okurlara aktarmayı yeğledik.

Çünkü ekonominin nereye gittiği bu verilerden belli oluyor.

Reel ekonomi geçen mayıs-haziran ayında başlayan bir krize girmiş. Üretimdeki artış kademe kademe yavaşlamış. Kasım ayında da düşüşe geçmiş.

Grafikten görüldüğü kadarıyla bu trend henüz durmuşa da benzemiyor.

İki yorum yapılabilir.

YORUMLAR

Birincisi bu başaşağı gidişin nedenleri. Nedenler çok. Ama birisi iyi biliniyor.

Dünyadaki en yüksek reel faizler Türkiye'de. Yüzde 45-40 reel faizle iş yapılabilir mi?

İkinci nokta da aslında biliniyor. Ama sorulduğunda ilginç bir suskunluk ve sessizlikle karşılaşıyorsunuz.

Türkiye sanayi ve ticaret sektörü ‘‘ne’’ için feda ediliyor? Reel faizler neden fahiş denecek kadar yüksek? Bununla ‘‘ne’’ kazanılacak?

İlişikte verdiğimiz grafiği 1999 yılı boyunca izlemeye devam edeceğiz.

İKİNCİ MADDE

1999 yılı gündeminin ikinci maddesi dün Hazine'nin yaptığı açıklamadan belliydi.

Aslında bu da zaten biliniyor.

Dünkü açıklamaya göre, Hazine ocak ayında 1.9, şubat ayında 1.7, mart ayında da 1.6 katrilyon liralık geri ödemeler yapacak.

Dolar kurunu önceden bilmemiz imkánsız, ama tahmini olarak geri ödenecek miktarlar ocak ayında en az 5 milyar. Şubat ayında 4.1 milyar. Mart ayında da 3.7 milyar dolar civarında.

Bunlar şu an için karşımızda olan rakamlar. İtfa tarihi geldiğinde bu rakamların biraz daha yüksek çıkması olasılığı az değil.

İki noktayı vurgulayacağız.

Bir kere bunlar yüksek rakamlar. Ama diyelim ki piyasa para kazandığını düşünüyor, önemsemiyor.

İkinci noktaya gelelim.

Reel faizler yüzde 30-35 kanalında hareket ederse, bir yıl sonra bu borç geri ödemeleri ne hale gelir?

SONUÇ

Neyse...

Okurların ve piyasa profesyonellerinin yeni yılını kutlarız. 1999'da iyi çalışmalar ve başarılar.