Aurelius’dan Micali’ye …

Marcus Aurelius bu sözü söylediğinde bugün bizim baktığımız resimden çok daha farklı bir resme bakıyordu. Ancak o da benzer şeyleri görüyor olmalıydı. Zira bugün de sürekli değişimden başka bir şey yok önümüzde…

2017 yılında büyük bir dönüşümü gözlemlemiştik. 2017 yılının ilk çeyreği itibarıyla ABD’deki en büyük şirketler teknoloji şirketleriydi. 11 yıl önce ilk 5’de yer bulan bankalar ve diğer endüstri şirketleri yerlerini Google, Facebook gibi 2000’li yıllardan sonra hayatımıza giren şirketlere bırakmıştı.

Bu derin bir değişimdi.

Son birkaç aydır bir başka değişimin sesini duymaya başladık.

Son 15 yılın yıldızları olan teknoloji hisseleri de giderek değer kaybediyor.

Ekim ayı başından bu yana:

Apple 245 Milyar dolarlık pazar değeri kaybetti. Bu yaklaşık yüzde 23’lük bir düşüş!

Amazon 205 Milyar dolar pazar değeri kaybetti. Yaklaşık yüzde 21’lik bir düşüş bu!

Google 105 Milyar dolarlık pazar değeri kaybetti. Yaklaşık yüzde 13’lük bir düşüş bu!

Facebook 80 Milyar dolarlık Pazar değeri kaybetti. Yaklaşık yüzde 13’lük bir düşüş bu!

Peki bu düşüşün sebepleri ne olabilir?

Kişisel bilgiler konusundaki farkındalığın artması ile birlikte regülasyonun bu platformlar üzerindeki baskısı giderek artıyor.

Yıllardır herkes birbirine bakarak aynı şirketlere yatırım yaptı. Ve İnternet’in ilk versiyonu üzerine inşa edilmiş tüm bu teknolojilere gereğinden fazla yatırım yapıldı muhtemelen.

1970’lerden bu yana hayatımızın parçası olan İnternet’in ilk versiyonu belki de artık limitlerine ulaştı.

Biz burada yatırım tavsiyesi vermiyoruz. Ancak bir teknolojist olarak olaya baktığımızda, bu teknoloji şirketlerinin değerinin artmasının tek yolu daha çok yeni kullanıcı oluşturulması olarak ortaya çıkıyor.

Öte yandan akıllı telefon satışlarının küresel olarak son dönemde negatife geçtiğini biliyoruz. Yani yeni kullanıcı bulmak giderek zorlaşıyor.

Bu yukarıda bahsettiğimiz teknoloji şirketlerinin değerini artırabilecek yeni teknoloji 5G olacağa benziyor. 5G’nin getirdiği yeni açılımlar akıllı telefon satışlarında ciddi bir hareketlendirme oluşturacak.

Ancak öte yandan da şunu hatırlamakta yarar var: Sınırlarını zorladığımız İnternet’in ilk versiyonu yerini daha güvenli, kişisel bilgilere yüksek önem veren yeni bir teknolojiye bırakabilir. Geldiğimiz bu noktada finansal kapitalin daha yüksek kar beklentileri motivasyonuyla daha yeni teknolojilere bakacağı kesindir.

Tüm bu farklı gelişmeler de, daha büyük bir teknoloji devriminin içinde olduğumuza işaret ediyor. Ama Gelecek Enstitüsü Başkanı Roy Amara’nın da dediği gibi, biz insanlar yeni teknolojilerin faydalarını yakın dönemde abartıp, uzak dönemde ise küçümsüyoruz.

Bugün blockchain teknolojisi için de aynı sorgulamalar söz konusu. Bu teknolojinin yaratacağı büyük değişim henüz anlaşılabilmiş değil. Bu normal. Daha önceki yazılarımızda defaatle değindiğimiz gibi Carlota Perez’in son beş teknoloji devrimi analizinde de bunu görüyoruz. Bu aşamada bu teknoloji üzerine çalışan kişiler ve yapılan çalışmalarla birlikle finansal kapitalin hareketlerine bakmakta yarar var.

Ben finansçı değilim, finansal kapital konusunda yorum yapamam ancak blockchain teknolojileri konusunda çalışan kişiler beni çok etkiliyor. Örneğin Silvio Micali Sicilya kökenli bir İtalyan. Son 35 yıldır dünyanın en iyi üniversitesi olarak bilinen Boston’daki MIT’de kriptoloji konusunda profesör. Kriptoloji konusunda yaptığı çalışmalarla bilgisayar bilim dalında Nobel Ödülü olarak bilinen Turing ödülünü almış çok değerli bir bilim adamı. Böyle önemli ve değerli bir bilim adamı kurduğu takımla, blockchain teknolojileri üzerinde geleceğin bilgi teknolojisi altyapısını inşa etmek üzere yola çıkmış.

Eğer bu yeni teknoloji devrimini öğrenmek ve parçası olmak isterseniz, 21 Aralık’da İstanbul’da Türkiye Blockchain Platformu’nun ev sahipliğinde gerçekleşecek, benim de konuşmacıları arasında olduğum toplantıya katılmaya davet ediyorum sizleri. Toplantıya kaydınızı yaptırmak için şu adrese gidebilirsiniz:

https://www.meetup.com/tr-TR/Algorand-Istanbul-Blockchain-Meetup/events/256344096/