Beşamel sosa adını veren Fransız Kontu Beşamel’dir. 1600’lü yıllarda yaşamış bir başka soylu Mornay da, mornay sosuna isim babalığı yapmıştır. Ünlü et yemeği şatobiryan ise adını Fransız kontu olan Chateaubriant ‘tan almıştır.
Tavuk ve biftek parçalarıyla yapılan, et suyuyla tatlandırılan Potage Hanry adlı çorbanın ismi de Fransız Kralı IV. Hanry’den gelmektedir.
Bu birkaç örnek bile Fransız asillerinin mutfağa ve yeme-içmeye gösterdikleri özeni ve ilgiyi ispatlar nitelikte bence. Şimdi aklıma Osmanlı mutfağının tatlılarından ‘dilber dudağı’, ‘hanım göbeği’ ve ‘vezir parmağı’ geldi. Bu isimleri düşününce, acaba Osmanlı Beyzadeleri kendilerinin ya da yakınlarının isimlerini yemeklere vermeye utanmışlar mı diye aklından geçirmeden edemiyor insan.
Hodanlı gözleme
10 adet
Hazırlama süresi 55 dakika
Pişirme süresi 20 dakika
Malzeme listesi
1 demet hodan otu (yabani kuşkonmaz)
2 adet kuru soğan
1 tatlı kaşığı pul biber
2 çay kaşığı tuz, karabiber
4 yemek kaşığı zeytinyağı
Gözleme hamuru için
1 su bardağı su
4 su bardağı un
1 çay kaşığı tuz
Üzerine
1 yemek kaşığı tereyağı
Yabani kuşkonmaz da denilen hodan otunun çiçeklerini yapraklarından ve saplarından ayırın. Sapların kök kısımlarını kesip atın ve sapları 1 santim boyunda doğrayın. Yaprak kısımlarını da aynı şekilde doğradıktan sonra kaynayan tuzlu suda 10 dakika kadar haşlayıp süzün.
Zeytinyağı ve yarım ay şeklinde doğradığınız soğanları orta boy bir tencereye aktarıp sürekli karıştırarak 3-4 dakika kadar kavurun. Üzerine haşlayıp süzdüğünüz hodanı, tuz ve karabiberi ekleyip 10 dakika daha kavurun. Ocaktan alıp pul biberi de ilave ettikten sonra bir kenarda bekletin.
Diğer taraftan, gözlemeleri hazırlamak için; su, tuz ve unu karıştırarak yoğurun. Üzerini bir peçeteyle örtüp 30 dakika kadar dinlendirin. Gözleme hamurundan yuvarlak şekilli 10 adet beze yapın. Bezeleri merdane yardımıyla yemek tabağı büyüklüğüne açtıktan sonra, üzerlerine hodan kavurmasından ikişer kaşık yayın. Hamurları ikiye katlayarak D şekli verin.
Gözlemeleri kızgın teflon tavada veya sacın üzerinde önlü arkalı pişirin. Pişen gözlemelerin üzerine tereyağı sürdükten sonra servise sunun
Not: Bu gözlemeyi hazır yufkayla da yapabilirsiniz.
Bademli vişneli haytalya
8 kişilik
Hazırlama süresi 10 dakika
Pişirme süresi 15 dakika
Üzeri için
4 su bardağı vişne suyu
3 yemek kaşığı buğday nişastası
1 su bardağı su
Vişneli sos için
3 su bardağı vişne suyu
1 su bardağı toz şeker
1 çay bardağı kıyılmış badem
1 çay kaşığı tarçın
Haytalyayı hazırlamak için; buğday nişastası ve suyu bir tencerede karıştırın. Nişastayı ezip pürüzsüz hale getirin.
Üzerine vişne suyunu da ekleyip tekrar karıştırdıktan sonra kısık ateşte, katılaşıp muhallebi kıvamına gelinceye kadar karıştırarak pişirin. Kaynamaya başladıktan birkaç dakika sonra ocağın altını kapatın. Haytalyayı kare şeklinde cam bir kaba bir parmak kalınlığında yayıp buzdolabında 4-5 saat bekletin.
Diğer taraftan, vişne suyu, toz şeker ve tarçını küçük bir tencereye aktarıp kaynayıncaya kadar pişirin. Ocaktan alıp soğuması için buzdolabında bekletin. Buzdolabından çıkardığınız haytalyayı küp küp doğrayarak çukur bir cam kaba aktarın. Üzerine soğuk haldeki vişne suyunu ve kıyılmış bademi ekleyip karıştırın. Servise sununcaya kadar buzdolabında bekletin.
Not: Bu tatlı soğuk olarak yenir ve çukur kaselerde suyuyla birlikte ikram edilir. Yaz ayları için çok hafif ve serinletici bir tatlıdır.