Tanzimat ziyafetleri

Bu köşede çok kereler bahsettik, Osmanlı mutfağının ne kadar zengin olduğundan ve özellikle sarayda verilen dillere destan ziyafetlerden.

Tanzimat size neyi çağrıştırıyor bilinmez ama Osmanlı mutfağı için Tanzimat, gerek yemek çeşitleri, gerekse mutfak adabı bakımından Batı’ya uyum sağlamak anlamına geliyordu. Yurtdışından gelen konukların ağırlandığı yer genellikle Dolmabahçe ve Yıldız saraylarıydı o zaman. Konuğun kim olduğuna bağlı olarak bir davetli listesi oluşturulur ve bu listede yer alan herkese davetiye gönderilirdi. Tıpkı Batı’da olduğu gibi, bu davetiyelere ziyafetin saati, yeri yazılırdı. Yer ve saat haricinde bu davetiyelerde konukların ne giyeceği ve takacakları nişanlar da yer alırdı. Konuklar ziyafetin verileceği sarayın giriş salonunda, şeref konuğu gelinceye kadar bekletilir, daha sonra görevliler tarafından oturacakları masalara yerleştirilirlerdi. Yemek öncesinde ve sırasında alaturka ve alafranga müzik çalınır, saraylara tam bir Batı havası hakim olurdu. Dönemin ziyafet mönülerinde de Batı etkisi görülür ve sofralarda İngiliz salatası ya da mayonezli levrek balığı görmek kimseyi şaşırtmazdı.

Narlı mısırlı salata

8 kişilik

Hazırlama süresi 10 dakika

Malzeme listesi

1 su bardağı konserve mısır

1 su bardağı Meksika fasulyesi

(Kırmızı fasulye ya da barbunya da kullanılabilir.)

1 demet maydanoz

1 demet dereotu

6 dal taze yeşil soğan

1 su bardağı ayıklanmış nar tanesi

2-3 yemek kaşığı siyah file zeytin

Sos için;

6 yemek kaşığı zeytinyağı

1 yemek kaşığı nar ekşisi

(3 yemek kaşığı limon suyu da kullanabilirsiniz.)

1 çay kaşığı hardal

2 çay kaşığı tuz

1 yemek kaşığı su

Maydanoz, dereotu ve yeşil soğan ayıklanıp incecik doğranıp derin bir kaba konur. Üzerine nar taneleri ve zeytin eklenip karıştırılır. Üzerine fasulye ve mısır ilave edilip karıştırılır. Hardal bir yemek kaşığı suda ezilir. Zeytinyağı, nar ekşisi (limon suyu da kullanılabilir), hardal ve su bir kaseye aktarılıp çırpma teli yardımıyla çırpılır. Hazırlanan sos salatanın üzerine gezdirilip karıştırıldıktan sonra servise sunulur.

Karamelli fındıklı muhallebi

4 kişilik

Hazırlama süresi 5 dakika

Pişirme süresi

15 dakika


Malzeme listesi

1 kg süt

1/2 su bardağı toz şeker

2 adet yumurtanın sarısı

4 tepeleme yemek kaşığı un

1 paket vanilya

25 gr tereyağı

1/2 su bardağı iri çekilmiş fındık

Karamel için;

1/2 su bardağı toz şeker



Süt, toz şeker, yumurta sarısı ve un orta boy bir tencereye koyulur. Mikserin yüksek devriyle 2-3 dakika, karışım pürüzsüz hale gelinceye kadar çırpılır. Karışım kısık ateşte, tahta bir kaşıkla sürekli karıştırılarak katılaşıp muhallebi kıvamına gelinceye kadar pişirilir. Kaynamaya başladıktan 1-2 dakika sonra ocaktan alınıp bir kenarda bekletilir. Diğer taraftan, toz şeker büyük bir çelik cezveye aktarılıp kısık ateşte, sık sık karıştırılarak eritilir. Şeker tamamen eriyince sulanacak, daha sonra da rengi koyulaşıp kahverengi olacaktır.

Gözlerin şekerden ayrılmaması ve bu noktanın yakalanması gerekir. Karamelleşen şeker hemen ocaktan alınır ve kaynar haldeki muhallebinin içine aktarılıp hızlıca karıştırılır. Vanilya ve tereyağı eklenip mikser yardımıyla 4-5 dakika daha çırpmaya devam edilir. Son olarak, dövülmüş fındık ya da fıstıklı krokan ilave edilip karıştırılır. Muhallebi kup bardaklarına ya da kaselere aktarılıp buzdolabında 2-3 saat kadar bekletilir. (Eğer şekilli bir kalıba koymak istenirse kalıp önceden suyla ıslatılır ya da kalıba naylon streç serilir. Böylece çevrilmesi kolaylaşacaktır.) Yanında taze meyvelerle birlikte servise sunulur. Üzerine hindistancevizi ve neskafe de serpiştirilebilir.
Yazarın Tüm Yazıları