Şehriyeyi kim akıl etti

Şehriyedir onun adı. ıster arpa olsun, ister tel, onun mutfaktaki yeri doldurulamaz. Çok temel olarak buğday ununun hamur haline getirildikten sonra şekilli olarak kesilip kurutulmasıyla yapılır.

Bir teoriye göre bu kurutulmuş hamur parçalarını ilk kez kullanan Ortadoğulular’dır. Aynı teori, Araplar hamuru kesmeyi ve kurutmayı keşfettiklerinde bundan Avrupalılar’ın haberi olmadığını söyler. Avrupalılar, daha doğrusu ıtalyanlar, hamuru kesip kurutmayı ancak Orta Çağ geldiğinde yine Araplar’dan öğrenmişlerdir.

Ancak geçtiğimiz yıllarda ulaşılan yeni bir bilgi, şehriyenin tarihiyle ilgili bildiklerimizi alt üst edecek nitelikteydi. Çin’in kuzeybatısında yapılan arkeolojik kazılar sırasında Sarı Nehir denen bölgede bulunan tel şehriye bundan yaklaşık 4000 yıl öncesine ait. Bir kap içinde kalmış olan tel şehriyenin çok iyi muhafaza edildiği de muhakkak.

50 santim uzunluğundaki sarı renkli bu şerit, şehriyenin tarihine yeni bir boyut kazandırdı. Aynı zamanda bize şehriyenin tarih boyunca buğdaydan yapılmadığını da ispatladı. Çünkü Çin’de bulunan şeridin sarı olduğu ve mısır unundan yapıldığı söyleniyor.
Evet sevgili okurlarım, şehriye deyip geçmemek lazım. Bazen yemeklerde kulandığımız bir malzemenin geçmişiyle ilgili bilgiler uygarlık tarihine ışık tutabilecek nitelikte olabiliyor.

Şehriyeli domates çorbası

MALZEME LİSTESİ
* 1 adet küçük boy patates (en fazla 100 gr.)
* 1 adet orta boy havuç
* 4 yemek kaşığı zeytinyağı
* 1 yemek kaşığı domates salçası
* 1,5 yemek kaşığı un
* 2 su bardağı domates püresi (rendelenmiş domates de kullanabilirsiniz)
* 8 su bardağı et ya da tavuk suyu
* Yarım su bardağı tel şehriye (arpa şehriye de olabilir)
* 1 çay kaşığı tuz, toz kırmızı biber

YAPILIŞI
Havucu kazıdıktan, patatesi ise soyduktan sonra yıkayın. Rendenin iri delikli tarafıyla rendeleyin. Yağı orta ısılı ateşte ve orta boy teflon bir tencerede kızdırın. Havuç ve patatesi tencereye aktarıp tahta bir kaşıkla karıştırarak birkaç dakika kadar kavurun. Salçayı da katıp 1-2 dakika daha kavurun. Unu ilave edip orta ısılı ateşte, karıştırmaya devam ederek 1-2 dakika, unun kokusu kayboluncaya kadar kavurun. Domates püresini ekleyip 2-3 dakika daha pişirdikten sonra kaynar et ya da tavuk suyunu da tencereye aktarın. Arada sırada karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirin. Kaynamaya başlayınca şehriyeyi ilave edip şehriyeler yumuşayıncaya kadar pişirmeye devam edin. Tuz ve kırmızı biberi serpiştirdikten sonra ocaktan alın. Dereotuyla süsleyip sıcak sıcak servise sunun.

Zeytinyağlı klasik enginar

MALZEME LİSTESİ

* 6-8 adet temizlenmiş taze enginar
* 2 adet orta boy patates
* 4 su bardağı su
* 1 adet büyük boy ince uzun havuç
* 8-10 adet arpacık soğanı (1 adet orta boy kuru soğan da kullanabilirsiniz)
Sosu için;
* 1/2 su bardağı zeytinyağı
* 1 adet limonun suyu (varsa 1 çay kaşığı dövülmüş limon tuzu)
* 1 yemek kaşığı tozşeker
* 1/2 yemek kaşığı un
* 1 çay kaşığı tuz
Ayrıca;
* 2 demet dereotu

YAPILIŞI
Saplarını kesmeden ayıkladığınız ya da ayıklattığınız enginarları pişirmeden önce bekletecekseniz, mutlaka bol limonlu suyun içinde bekletin ki kararmasın. Diğer taraftan, patatesleri soyup yıkadıktan sonra tavla zarı formunda doğrayın. Havucu soyduktan sonra tavla zarı formunda dilimleyin (varsa patates ve havuçlardan parizyen kaşığı yardımıyla yusyuvarlak parçalar çıkarabilirsiniz). Arpacık soğan yoksa kuru soğanı soyup bütün halde bırakın. Zeytinyağı ve limon suyunu derin bir kaba aktarın. Varsa nohut büyüklüğünde 1-2 adet limon tuzunu ekleyin. Limon tuzu annelerimizin çok kullandığı bir malzemedir. Yemeğe hem limon tadı verir hem de yemeği beyazlatma özelliğine sahiptir. Tozşeker, un ve tuzu da ilave edip sosu tel çırpıcı ya da çatal yardımıyla iyice çırpın. Limonlu suyunu süzdüğünüz enginarları geniş bir çelik tencereye, çukur kısımları aşağı, sapları yukarı bakacak şekilde yerleştirin. Üzerine 4 su bardağı suyu aktardıktan sonra hazırladığınız sosu gezdirin. Hazırladığınız havuç ve patatesi enginarların üzerine serpiştirin. Soyulmuş arpacık soğanları ya da bütün haldeki soğanı tencerenin ortasına oturtun. Yemeği, tencerenin kapağı kapalı vaziyette, kısık ateşte, 55-60 dakika, enginarlar yumuşayıncaya kadar pişirin. Ocaktan alın ve sıcakken suyuyla birlikte cam bir kaba aktarıp üzerini streç film ya da kapakla kapatın. Soğuyuncaya kadar bu şekilde bekletin. Bu yaptığımız işlem enginarların beyaz kalabilmesini sağlayacak olan önemli bir püf noktasıdır. Enginarları servis tabağına, sapları yukarı bakacak şekilde yerleştirin. Havuç ve patatesleri de enginarların etrafına yerleştirin. Soğanı tencereden alıp atın. Üzerlerini ince kıyılmış dereotuyla süsleyip soğuk ya da ılık halde servise sunun. Eğer taze iç bakla kullanacaksanız iç baklayı en az 30 dakika haşlayıp kabuklarını soymanız gerekir.