Bu üç basit malzemeden yapılan ve yapıldıkları malzemelerin hafifliğinden dolayı hafif ve besleyici olan "sulu tatlılar"dır kompostogiller. Kompostogiller diyoruz, çünkü aynı malzemeleri kullanarak şerbet, hoşaf ve komposto yapılabiliyor. Bunlardan biri olan şerbet bizim yalnızca mutfak kültürümüz açısından önem taşımıyor. Anadolu’nun bazı kesimlerinde hálá geçerliliğini sürdüren geleneklerin de bir parçası olmaya devam ediyor. Kız isteme törenlerinde ya da söz kesmelerde konuklara hálá şerbet ikram ediliyor. Hatta bazı yörelerde erkek tarafı ortaya konan şerbetin içine para atıyor. Daha sonra bu paralar ikramı yapan kız tarafına kalıyor. Ayrıca bu tür törenlerde şerbet içilmesinin başka bir nedeni daha var; törenin tatlıya bağlanması. Şerbetin vazgeçilmez olduğu zamanlardan biri de yeni doğum yapmış olan kadını ziyarete gelenlere ikram edildiği zaman. Osmanlılar zamanında ise evlerde kadınlar tarafından yapılan şerbet evin vazgeçilmez içeceğiymiş. Ayrıca, şekerci dükkanlarında cam kaplarda saklanan şerbetler, içlerine atılan buzlar sayesinde her daim soğuk olurlarmış. Saraylarda verilen yemeklerin baş içeceğiymiş şerbet. Şimdi yemekle birlikte bambaşka şeyler içiyoruz zararlı olduklarını bildiğimiz halde. Bu yaz iyi bir fırsat olabilir belki, taze meyvelerden yapılan buz gibi şerbeti sofralarımıza koymak için.
Kuru fasulye pilav
Malzeme listesi
Pilav için;
á2 su bardağı pilavlık pirinç (baldo pirinç kullanmanızı öneririm)
á Yarım yemek kaşığı tereyağı
á 1 yemek kaşığı zeytinyağı
á 4 su bardağı sıcak su ya da et suyu
á 1 çay kaşığı ucuyla tuz, karabiber
Kuru fasulye için;
á2 su bardağı kuru fasulye
á Yarım yemek kaşığı tereyağı
á 1 yemek kaşığı zeytinyağı
á 1 adet büyük boy kuru soğan
á 3 adet orta boy domates (rendelenmiş)
á 5,5-6 su bardağı sıcak su
á 1 çay kaşığı ucuyla tuz, karabiber
á 1 tatlı kaşığı domates salçası
Pirinci yıkayıp üzerine bir parmak çıkacak kadar sıcak suda 30 dakika bekletin. Tekrar yıkayıp süzün. Zeytinyağı ve tereyağını pilav tenceresinde eritin. Üzerine yıkayıp süzdüğünüz pirinci ekleyip tahta kaşıkla sürekli karıştırarak 5-6 dakika kavurun. Nişastasını salıp şeffaflaşan pirincin üzerine sıcak su ya da et suyunu ilave edip tuz ve karabiberi serptikten sonra bir kez karıştırın. Pilavı, tencerenin kapağı kapalı vaziyette orta ısılı ateşte, kaynayıncaya kadar pişirin. Pilav kaynamaya başlayınca, ocağın altını kısıp, pilavı kısık ateşte suyunu iyice çekinceye kadar, en az 4-5 dakika daha pişirin. Ocaktan alıp kapağı kapalı vaziyette 20-25 dakika demlendirin. Son olarak, tencerenin kapağını açıp tahta kaşıkla alttan üste doğru hafifçe karıştırın. Kuru fasulyeyi bir gece önceden ıslatıp, ertesi gün en az 1 saat haşlayıp süzdükten sonra, bir kenarda bekletin. Diğer taraftan, zeytinyağı ve tereyağını tencereye koyup üzerine incecik doğradığınız soğanı ekleyin. Karıştırarak soğanlar hafifçe sararıncaya kadar, 2-3 dakika kavurun. Üzerine rendelenmiş domatesleri ve arzu ederseniz salçayı ilave edip 1 dakika daha pişirin. Kuru fasulyeyi ve sıcak suyu da hemen ilave edip tencerenin kapağını kapatın. Orta ısılı ateşte fasulye taneleri iyice yumuşayıncaya kadar pişirin. Son olarak, tuz ve karabiberi ekleyip sıcak sıcak servise sunun.
Patlıcanlı Selanik salatası
Malzeme listesi
á3-4 adet orta boy kemer patlıcan (ince uzun patlıcan)
á 6 adet yeşil sivri biber
á 1,5 su bardağı süzme yoğurt
á Yarım su bardağı ılık su
á 2-3 yemek kaşığı tahin
á 4 diş sarmısak
á 1 çay kaşığı tuz
á 5-6 yemek kaşığı sızma zeytinyağı
á Yarım demet maydanoz
á 1 adet orta boy domates
Patlıcanları ocakta, fırında ya da mangal ateşinde yumuşayıncaya kadar közleyin. Yanmış olan kabuklarını akan suyun altında yukarıdan aşağıya doğru soyun. Patlıcanların kararmasından endişe ederseniz, bir limonun suyu ve yarım su bardağı zeytinyağını karıştırıp patlıcanların üzerine aktarın. Diğer taraftan, biberleri fırın ızgarasında közleyip bir santimlik parçalar halinde dilimleyin. Yoğurt ve ılık suyu geniş ve derin bir kaba aktarın. Üzerine tahini ve dövülmüş sarmısakları ilave edip karıştırın. Tuzu da ekledikten sonra iyice çırpın. Diğer taraftan, patlıcanları kesme tahtasında ince ince dilimleyip yoğurtlu sosun içine aktarın. Karışımı tahta bir kaşıkla iyice karıştırıp servis tabağına alın. Üzerine sızma zeytinyağını gezdirip, közleyip doğradığınız biberleri yerleştirin. Üzerini incecik kıyılmış maydanozla ve domates dilimleriyle süsleyip servise sunun. Bu salataya 2-3 yemek kaşığı kadar üzüm ya da elma sirkesi de katabilirsiniz.