Ekmek çeşit çeşit

Dün ekmeğin tarihine kısaca bir göz atmış ve hangi unlardan yapıldığına değinmiştik. Ama ekmeğin, tarihinde yaşadığı en büyük devrim, mayayla buluşmasıdır aslında.

Kullandığınız mayaya bağlı olarak ekmeğiniz ekşi, tuzlu ya da tamamen yeni bir tatta olabilir. Tek bir hamurdan çeşitli lezzetlerde ekmekler yapabilirsiniz. İnsanoğlunun mayayla tanışması tamamen bir tesadüftür; tadına doyulmaz pek çok keşifte olduğu gibi...
Açık havada bekletilen hamurun kendi kendine büyüdüğünün ve pişirildiğinde daha lezzetli olduğunun fark edilmesiyle olmuş mayayla tanışmamız. Aslında bu da mikroorganizmaların, sıcak ortamlarda hamurun içeriğindeki malzemelerle beslenerek büyümeleri prensibine dayanıyor.
Maya, beslenme işlemi sırasında undaki nişastayı glikoza dönüştürüyor, ardından da glikoz, alkol ve karbondioksite ayrıştırıyor. Hamurun içinde deliklerin açılmasının ve kabarmasının sebebi de açığa çıkan bu gazlar. Pişirme esnasında, hamurdaki suyun büyük bölümü ve hamur içinde biriken gazlar buharlaştığı için de ekmek şişkin ve yumuşacık bir hâl alıyor.
Gelelim ekmek çeşitlerine... Gittiğim ülkelerde denemeyi ve kültürünü öğrenmeyi en çok sevdiğim besin maddelerinden biridir ekmek. Her ülkenin ekmeği kendine özgü. Yediğim ekmek aynı zamanda o ülkenin yemek kültürü hakkında ipuçları da sunuyor bana.
Bizim ülkemizde ise neredeyse her şehrin kendi ekmeği var. Ancak ekmeği, temel olarak kara ve beyaz ekmek olarak ikiye ayırmak mümkün. ışlenmiş ve dolayısıyla besin değerinin büyük kısmını kaybetmiş olmasına rağmen daha lezzetli, hafif ve gösterişli olan beyaz ekmek, unun çeşitli işlemlerden geçirilmesiyle elde ediliyor. Kara ekmek ise, tam tahıldan muhtevi.
Kullanılan farklı tahıl çeşitleri ya da kestane ve mısır gibi besinlerden yapılan unlar da ekmeğin türünü belirleyen diğer faktörler.
Pişirme işleminin nasıl yapıldığına ve ekmeğin içeriğine bağlı olarak, çok uzun süre bayatlamadan korunabilen ekmekler üretilebiliyor. Bugün hepimizin bayıldığı kekler, yani tatlı ekmekler de hamura tuz yerine şeker katılmasıyla bulunmuş.

ISPANAKLI GÜZ ÇORBASI

6 KİŞİLİK
HAZIRLANMA SÜRESİ 15 DAKİKA
PİŞME SÜRESİ 25 DAKİKA

MALZEME LİSTESİ
* 1 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek
* 1 su bardağı haşlanmış nohut
(Konserve nohut kullanmanızı öneririm.)
* 1 su bardağı ev eriştesi
(Hazır erişte ya da hazır Kayseri mantısı da kullanabilirsiniz.)
* 4 yemek kaşığı zeytinyağı
* 1 tepeleme yemek kaşığı domates salçası
* 8-9 su bardağı et ya da tavuk suyu
* 100 gr ıspanak yaprağı
(Yaklaşık 10-12 adet iri yaprağa denktir.)
* 3 diş dövülmüş sarımsak
* 3 yemek kaşığı nar ekşisi
(1 adet büyük boy limonun suyu da kullanılabilir.)
* 1 yemek kaşığı kuru nane
* 2 çay kaşığı kırmızı pul biber
* 1 çay kaşığı tuz

YAPILIŞI
Ispanak yaprakları ayıklanıp iyice yıkanır ve incecik kıyılır. Salça, zeytinyağı, et ya da tavuk suyu orta boy bir tencereye koyulup orta ısılı ateşte, kaynayıncaya kadar pişirilir. (Salça katılmadan önce suda eritilir.)
Diğer taraftan dövülmüş sarımsak ve nar ekşisi (limon suyu da kullanılabilir) küçük bir kasede çırpılır. Bu çorba için ev eriştesi ya da ev makarnasının kırık kısımları kullanılır. Küçük Kayseri mantısı da bu çorba için uygun olabilir. Eğer ikisi de yoksa 1 su bardağı hazır erişte kullanılabilir.
Çorbanın suyu kaynamaya başlayınca haşlanmış nohut, yeşil mercimek ve erişte de tencereye aktarılıp sık sık karıştırılarak 10 dakika kadar pişirilir. Ispanak eklenip karıştırılmaya devam edilerek 5 dakika daha pişirilir.
Hazırlanan sarımsaklı sos, karıştırılarak çorbaya ilave edilir. Tuz, kuru nane ve kırmızı pul biber serpiştirilip çorba 10 dakika daha kaynatıldıktan sonra ocaktan alınır. Sıcak sıcak servise sunulur.
Yazarın Tüm Yazıları