Deve yemi değilmiş

Kanuni Sultan Süleyman zamanından gelen kahvenin zamanla kahvehanelerde içilmeye başlandığına ve böylece bambaşka bir kültür oluştuğuna da kısaca değinmiştik. Yine Kanuni döneminde kahvehane sayısının hızla çoğalması, belli çevreler tarafından rahatsız edici olarak nitelenmiş olacak ki, kahve, insanları camilerden uzaklaştırıyor gerekçesiyle yasaklanmış. Ancak, biz Türklerin kahveye olan sevgisi öyle yasakla filan ortadan kalkacak nitelikte olmadığından, gizli de olsa kahve içmeye devam etmişiz. Zaten yasak da bu sevgiye dayanamayarak ortadan kalkmış. Daha sonraki dönemlerde pek çok kez yasaklanan kahve yine de Türk insanının vazgeçilmezi olmayı başarmış. Hatta o kadar benimsemişiz ki kahveyi, Avrupa insanı bu içeceği ilk kez bizim sayemizde tanımış ve sevmiş. Fransa’ya bir Türk elçisi tarafından tanıtılan kahvenin Avusturya’ya giriş öyküsü ise bambaşka. İkinci Viyana kuşatması bozgunla sonuçlanınca geriye dönen Osmanlı ordusu, çuvallar dolusu kahveyi savaş alanında bırakır. Deve yemi sanılan bu yabancı maddenin bir kısmı suya dökülür, bir kısmı da yakılır. Yakıldığında çıkan kokuyu yıllarca Osmanlı’da görev yapmış biri tanıyınca kahve de Avusturya insanının damağında yer etme şansı bulmuş olur.

Fırında uskumru buğlama

4 kişilik

Hazırlama süresi 20 dakika

Pişirme süresi

40 dakika

Malzeme listesi

á 2 adet orta boy uskumru

(Her biri 300-400 gr ağırlığında olmalı.)

á Türk kahvesi fincanıyla 1 fincan zeytinyağı

á 2-3 adet orta boy kuru soğan

á 4-5 diş sarmısak

á 2-3 adet orta boy patates

á 2-3 adet orta boy domates

á 1 demet maydanoz

á 2 adet limon

á 2 çay kaşığı tuz, karabiber

á 25 - 50 gr tereyağı

(Bitkisel margarin de kullanılabilir.)

Varsa;

á 1 çay kaşığı rezene tohumu

á 4-5 adet kuru defne yaprağı

Uskumru balıklarının pulları, içleri ve dışları iyice temizlenmiş olmalı. Balıklar akan suyun altında iyice yıkanır. Süzgece koyulup her taraflarına 1 çay kaşığı tuz, karabiber serpiştirilir ve iyice süzülmeleri için kenarda bekletilir. Diğer taraftan, soğanlar soyulup ortadan ikiye bölündükten sonra incecik yarımaylar halinde dilimlenir. Patatesler de soyulup ikiye bölündükten sonra ince yarım halkalar halinde dilimlenir. Domatesler halka halka, sarmısaklar pirinç tanesi büyüklüğünde dilimlenir. Maydanoz irice doğranır. Zeytinyağının yarısı balıkların sığabileceği büyüklükte bir fırın kabına gezdirilir. Soğan dilimleri kaba yerleştirilip üzerine patates dilimleri dizilir.

Aralara sarmısaklar ve domates dilimleri de yerleştirilir. (4-5 dilim domates mutlaka ayrılmalı.) Üzerlerine tuz ve karabiber serpilip kalan zeytinyağı gezdirilir. Balıklar sebzelerin üzerine yerleştirilip üzerine ayrılmış olan domates dilimleri dizilir ve ince limon dilimleri yerleştirilir. Doğranmış maydanoz da serpiştirilir. (Bu aşamada rezene tohumu da serpiştirilebilir.) Kuru defne yaprakları da dizilir. Üzerine fındık büyüklüğünde parçalara ayrılmış tereyağı dağıtılır. Kabın üzeri alüminyum folyoyla ya da kabın kapağıyla kapatılır. Balıklar 10 dakika önceden 175 dereceye ve alt-üst konuma ayarlanmış fırında 40 dakika kadar pişirilip çıkarılır. Folyo kabın üzerinden sıyrılıp sıcak sıcak servise sunulur.

Ekmek kadayıfı tatlısı

10 kişilik

Hazırlama süresi 10 dakika

Pişirme süresi

80 dakika

Malzeme listesi

á 1 çift ekmek kadayıfı

á 8 su bardağı tozşeker

á 1/2 adet limonun suyu

á 250 gr taze kaymak

Ekmek kadayıfı bıçakla enlemesine kesilerek ikiye ayrılır. Sonra da bu iki parça ekmek geniş bir tepsiye üst üste koyulur. Üzerini tam örtecek kadar ılık su tepsiye aktarılır ve ekmek kadayıfları bu suda en az bir saat bekletildikten sonra suyu iyice süzülür. Diğer taraftan, bir su bardağı tozşeker ve 2 yemek kaşığı su, küçük bir tencereye koyulup kısık ateşte, şeker eriyip kahverengileşeceye, karamelize oluncaya kadar pişirilir. Üzerine hemen 1 su bardağı daha su eklenip kaynatılır. Hazırlanmış olan bu karamelli şurup ekmek kadayıfının üzerine aktarılıp tatlı bir kenarda bekletilir. Diğer taraftan, kaadyıfın şerbetinin hazıranması için; kalan 7 su bardağı tozşeker ve 7 su bardağı su başka bir tencereye aktarılıp kaynatılır. Şurup kaynamaya başlayınca limon suyu eklenip 5 dakika daha kaynatıldıktan sonra ocaktan alınır. Hazırlanan şerbet ekmek kadayıfının üzerine, her tarafına eşit olarak dağılacak şekilde gezdirilir. Kadayıfın üzeri kapatılarak çok kısık ateşte 60 dakika kadar pişirilir. Pişirirken arada sırada yan tarafında biriken şerbet kaşıkla alınarak üzerine gezdirilir ve tepsi sık sık sallanır. Kapağı açılıp 20 dakika daha pişirilir. Soğuması beklenip dilimlenerek servis tabağına koyulur. Üzerlerine taze kaymak koyularak servise sunulur.