Can, papaz, çakal, kırmızı, mürdüm, üryani

"Erik"... Adını duymak bile insanın ağzını sulandırıyor. Türleri, renkleri ve tatlarıyla oldukça geniş bir yelpazeye yayılmış olsalar da, eriğin bilinen tarihi Çin’e uzanıyor, yani erik ilk kez Çin topraklarında yetiştirilmiş.

Öte yandan araştırmacılar Antik Mısır’da inşa edilen anıt mezarların içinde de, öte hayat için hazırlanan erzakların arasında kurutulmuş erikler bulmuş. Tarihi bu kadar eskilere uzanan eriğin bu kadar çok çeşidi olduğunu, saymaya başlayana kadar fark etmemiştim. Sertliği, boyutları ve ekşiliğiyle çocukların bayıldığı can eriği vardır en başta. Bense daha iri ve tatlı olan papaz eriğini çok severim. Peki, Yahudi mutfağı yemeklerinden birinde, gelincik balığına sos yapmak için kullandıklarını yeni öğrendiğim çakal eriği denilen bir türü daha önce duymuş muydunuz? Balkan ülkelerinin meşhur erik rakısı "slivovitz" de, yine çakal eriğinden üretiliyormuş. Bu arada olgun kırmızı erik de erik ailesinden olmasına rağmen ne kadar da farklıdır diğerlerinden. Kurutulmuş mürdüm ve üryani eriklerinin tadıysa bir başka güzeldir. Son bir bilgi: Kurutulmuş meyvelerin pek çoğu, çiğ haldeyken taşıdıkları besin değerlerini, kurutulma sürecinde artırıyorlar, aklınızda bulunsun.

Karışık Anadolu dolması

8 kişilik

Hazırlama süresi 30 dakika

Pişirme süresi

40 dakika


Malzeme listesi

Dövmeli yaprak sarması için;

300 gr salamura yaprak

250 gr orta yağlı kemiksiz kuzu eti

1 su bardağı dövme (aşurelik buğday)

1 su bardağı kuru iç bakla

2 adet orta boy kuru soğan

1 çay kaşığı tuz, karabiber

Türk kahvesi fincanıyla 2 fincan zeytinyağı

3 su bardağı sıcak su

(Et ya da tavuk suyu kullanmanızı öneririm.)

1 adet limon

Salamura asma yapraklarını onarlı gruplar halinde kaynayan bol tuzlu suya sokup tahta kaşıkla karıştırın. 10 saniye kadar suda beklettiğiniz yaprakları tel süzgeç yardımıyla çıkarıp soğuması için bir kenarda bekletin. Aşurelik buğdayı ve kuru baklayı bir gece önceden bol suyla ıslatın. Ertesi gün süzüp aynı tencereye koyun ve bakla ve buğdayı yumuşayıncaya kadar haşlayın. Süzüp derin bir kaba aktarın. Üzerine incecik doğradığınız soğanları ekleyip tuz ve karabiberi serpin. Zeytinyağının 1 fincanını da ilave edin. Eti kasabınızda neredeyse pirinç tanesi büyüklüğünde doğratın ya da kıyma makinesinde bir sefer çektirin. Eti soğanlı karışıma ilave edip iyice yoğurun. Diğer taraftan, yaprakları, parlak tarafları altta kalacak şekilde tezgahın üzerine serin.

İçlerine yaklaşık birer yemek kaşığı dolma harcı koyup kenarlarını içe doğru katlayın ve rulo yapın. Geniş bir tencerenin dibine bir sıra yaprak serin. Üzerine sardığınız dolmaları yan yana ve üst üste yerleştirin. Üzerine incecik yarım aylar halinde dilimlediğiniz limonları dizin. Kalan zeytinyağını da dolmaların üzerine gezdirip sıcak et ya da tavuk suyunu aktarın. Üzerini porselen, cam ya da seramik bir pasta tabağıyla kapatın (Böylece dolmalar dağılmayacaktır). Dolmaları tencerenin kapağı kapalı vaziyette, orta ısılı ateşte, kaynayıncaya kadar pişirin. Suyu kaynayan dolmanın altını kısıp kısık ateşte 35-40 dakika daha pişirdikten sonra ocaktan alın. Sıcak sıcak servise sunun.

Not: İsterseniz aynı iç harcıyla şalgam, kuru patlıcan gibi malzemeleri de doldurabilirsiniz.

Yoğurtlu patlıcan salatası

4 kişilik

Hazırlama süresi 15 dakika

Malzeme listesi

3 adet orta boy kemer patlıcan

(İnce uzun patlıcan)

2 su bardağı süzme yoğurt

1/2 su bardağı ılık su

1/2 su bardağı tahin

3 diş sarmısak

1 çay kaşığı tuz

5-6 yemek kaşığı sızma zeytinyağı

1/2 demet maydanoz

Patlıcanları ocakta, fırında ya da mangal ateşinde yumuşayıncaya kadar közleyin. Yanmış kabuklarını akan suyun altında yukarıdan aşağıya doğru soyun. Eğer patlıcanların kararmasından endişe ediyorsanız, bir limon suyu ve yarım su bardağı zeytinyağını karıştırıp patlıcanların üzerine aktarın.

Yoğurt ve ılık suyu geniş ve derin bir kaba koyun. Üzerine tahini ve dövülmüş sarmısakları ilave edip karıştırın. Tuzu da ekledikten sonra iyice çırpın. Patlıcanları kesme tahtasının üzerinde incecik dilimleyip yoğurtlu sosun üzerine aktarın. Tahta bir kaşık yardımıyla iyice karıştırıp servis tabağına alın. Üzerine sızma zeytinyağını gezdirip incecik kıyılmış maydanozla ve domates dilimleriyle süsledikten sonra servise sunun.
Yazarın Tüm Yazıları