Bu köşede daha önce Antalya mutfağından bahsettik mi hatırlamıyorum.
Şimdi Antalya merkezli bir Akdeniz mutfağı turu yapalım diyorum, ne dersiniz? Antalya, Toroslar’la, Akdeniz arasına yerleşmiştir ve tahmin edileceği üzere bu yerleşim onun mutfağını çok etkilemiştir. Yani, Yörük mutfağıyla Akdeniz mutfağının uyumlu bir birlikteliği söz konusudur. Ayrıca Antalyalılar etraflarında yemeklerine yakışacak malzeme arayıp bulmuşlar ve Arap mutfağından tahini ve sarmısağı yemeklerinin vazgeçilmez parçası yapmışlardır.
Mutfak kültürü araştırmacısı Gökçen Adar, "Dünyada zeytin, buğday ve üzümün bir arada oluşturduğu yemek kültürü sadece Akdeniz’de vardır, zeytin; zeytinyağı ile lezzeti, buğday; hamur ile doyumu, üzüm; suyu ile keyfi sağlar" demiştir ve doğrudur da söyledikleri. Doğusundan batısına kadar Akdeniz mutfağı tadılmaya değer yemeklerle bezenmiştir ve bu zengin mutfağı da iklimine, tarihine ve coğrafik yapısına borçludur. Bir kere Akdeniz’in kıyı kesimine yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı olan tipik Akdeniz iklimi hakimdir. İçerlere ve Torosların eteklerine gidildiğindeyse kışlar sertleşmeye başlar çünkü artık kara ikliminin etkisi görülür.
Nasıl ki, Akdeniz ve dağ sözcükleri bir arada anıldığında akla Toroslar geliyor, bölgedeki ovalar düşünüldüğünde de Çukurova düşüverir zihinlere. Ve Çukurova dendiğinde de pamuk. Yukarıda belirttiğimiz coğrafi özelliklerin bir sonucu olarak bölge portakal, limon ve mandalina ağaçlarıyla, yerfıstığı tarlalarıyla, özellikle Anamur ve çevresinde muz ve sebze seralarıyla bezenmiştir. Yemeğe düşkünseniz turistik amaçlı gittiğiniz Akdeniz beldelerinde değişik tatlar tatmışsınızdır ve biliyorsunuzdur hangi ilde hangi yemeğin lezzetiyle yenebileceğini. Ama daha önce yapmadıysanız, tam zamanı lezzeti ön plana çıkaran bir Akdeniz turu yapmanın.
Sebzeli Çin pilavı
Malzeme listesi
á 2 su bardağı baldo pirinç
(veya evinizdeki herhangi bir pirinç türü)
á 5 su bardağı ılık su
á 3 yemek kaşığı sirke
Sebze harcı için;
á 4 yemek kaşığı ayçiçek yağı
á 2 diş sarmısak
á 2 adet orta boy kuru soğan
á 2 tatlı kaşığı nişasta (Buğday ya da mısır olabilir.)
á 2 adet orta boy havuç
á 1 adet orta boy kabak
á 3 yemek kaşığı soya sosu
Öncelikle, pirinci yıkadıktan sonra süzüp orta boy bir tencereye koyun. Üzerine ılık su ve sirkeyi ekleyip orta ateşin üzerinde haşlanmaya bırakın. Eğer evinizde buharlı pişirme tenceresi varsa, pirinci buharda da pişirebilirsiniz. Diğer taraftan, sebze harcı için, derin bir tavada ayçiçek yağını kızdırın. Dövülmüş sarımsakları, soyup uzunlamasına doğradığınız soğanları ekleyip 2-3 dakika kavurun. Uzun uzun dilimlediğiniz havuçları da hemen ekleyip 2-3 dakika daha karıştırarak pişirin. Uzunlamasına 0,5 cm kalınlığında dilimlediğiniz kabakları da ilave ederek 2-3 dakika daha kavurun. Son olarak, soya sosunu ekleyip nişastayı ve toz şekeri serpiştirin. Yüksek ısılı ateşte 4-5 dakika karıştırarak soteleyip ocaktan alın. Haşladığınız pilavı süzün. Birkaç kez soğuk sudan geçirerek nişastasını akıtın. Hazırladığınız sebzeli harcın içine, süzdüğünüz pilavı ilave edip karıştırdıktan sonra sıcak veya ılık olarak servise sunun.
Baharatlı balkabağı çorbası
Malzeme listesi
á 1 adet büyük boy kuru soğan
(Portakal büyüklüğünde)
á 1 adet orta boy havuç
á 2 diş sarmısak
á 2 dilim soyulmuş balkabağı
(Kavun dilimi boyutlarında)
á 2 adet kuru defne yaprağı
á 4 yemek kaşığı zeytinyağı
á 1 çay kaşığı tuz, karabiber
á 1/2 çay kaşığı kimyon
á 5 su bardağı tavuk suyu
á 2 su bardağı ılık su
Üzeri için
á 1/2 su bardağı dolusu hazır süt kreması
Öncelikle, kuru soğanı soyup yemeklik doğrayın. Havucu soyup, iri kuşbaşı et formunda dilimleyin. Diğer taraftan, kabukları soyulup, çekirdekleri ayıklanmış iki dilim ince balkabağını da iri kuşbaşı et formunda doğrayın. Sarımsakları dövüp, bir kenarda bekletin. Şimdi geniş bir tencereye, zeytinyağıyla beraber kuru soğan, havuç ve dövülmüş sarmısakları aktarın. Orta ısıdaki ateşin üzerinde sürekli karıştırarak 5 dakika kadar kavurun. Üzerine, doğranmış balkabakları ve defne yaprağını hemen ekleyerek, 7-8 dakika, ara sıra karıştırarak, sebzeler hafifçe yumuşayıncaya kadar pişirin. Son olarak, tavuk suyu, ılık su, tuz, karabiber ve kimyonu tencereye ekleyin. Eğer tavuk suyunuz yoksa 7 bardak sıcak suyla beraber 1 veya 2 adet tavuk suyu tableti kullanabilirsiniz. Orta ısılı ateşte, ara sıra karıştırarak 30-35 dakika pişirin. Ocaktan alınca içindeki defne yapraklarını çıkarın. Çorba henüz sıcakken el blendırıyla ya da mutfak robotuyla ezerek püre haline getirin. Servise sunmadan önce içine hazır süt kremasını ekleyip ısıtarak sıcak hale getirin. İsterseniz üzerine kırmızı pul biber gezdirip, servise sunun.