Dadaşların şehrinde tarih ve lezzet turu

ÜÇ KÜMBETLER

Üç Kümbetler, Erzurum’daki en önemli tarihi yapılar arasında. Sekiz köşeli plan üzerine oturtulan ilk kümbetin, Saltuklu Devleti’nin kurucusu Emir Saltuk’a ait olduğu düşünülüyor. Diğer iki kümbeti kimlerin yaptırdığı bilinmiyor. Hepsi kesme taşlardan yapılan kümbetler, benzer diğer Türk-İslam yapılarından, kullanılan malzemelerin niteliği ve süslemeleri ile ayrılıyor. Kümbetlerin birinin üzerinde Çin takvim hayvanları desenleri yer alıyor.

HATUNİYE MEDRESESİ

Erzurum’un simgelerinden olan Hatuniye Medresesi, özellikle muhteşem taç kapısı ile ilgi odağı. Dakikalarca bakıp, sanatsal işçiliğini zevkle inceleyebilirsiniz. Taç kapının sağında ve solunda dört kabartma var; sağdaki çift başlı kartala özellikle dikkat edin. Medresenin 1. Alaaddin Keykubat’ın kızı Huvand Hatun için yaptırıldığı, adını da buradan aldığı düşünülüyor. Ama 1285-1290 yılları arasında İlhanlılar tarafından yaptırıldığını söyleyen araştırmacılar da var.

ERZURUM KONGRESİ

Erzurum’un Milli Mücadele tarihi açısından önemi büyük. Ama ne yazık ki Milli Mücadele tarihimizin başlangıç adımlarından olan ve “Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür, parçalanamaz” kararının alındığı kongre binasının orijinali bugüne ulaşamamış. Binanın orijinal hali 1925’te büyük bir yangın atlatmış ve tüm ahşap bölümleri yanmış. Daha sonra geçirdiği onarımla Yapı Sanat Mektebi olarak hizmete girmiş; ardından da Güzel Sanatlar Lisesi’ne dönüştürülmüş. Lisenin giriş katında yer alan temsili Kongre Müzesi ziyaret edilebiliyor; içinde delegelerin fotoğrafları, biyografileri, oturdukları sıralar gibi çeşitli eşyalar var.

ATATÜRK EVİ

Erzurum’da Atatürk’ün 2 ay boyunca kaldığı ve bugün müzeye dönüştürülen evi görülecekler listenize alın. Erzurum Kongresi çalışmalarının sürdürüldüğü evde Atatürk ve arkadaşları 2 ay yaşamış. 19. yüzyıl sonlarında konak olarak inşa edilen ve bir dönem Alman Konsolosluğu olarak da kullanılan ev, 1984’ten bu yana müze olarak hizmet veriyor.

ERZURUM KALESİ

Eğer kale tipi yapılara meraklıysanız, Erzurum’da iki adresiniz olacak. İlki şehri kuşbakışı izleyebileceğiniz ve Palandöken’e bir selam yollayabileceğiniz Erzurum Kalesi. Yapım tarihi kesin olarak bilinmese de MS. 5. yüzyıldan günümüze ulaştığı öngörülüyor. Diğer adresiniz ise Urartu’dan Pers’e, Roma’dan Selçuklu’ya kadar uzanan geniş bir yelpazede 14 ayrı devletin kullandığı İspir Kalesi olsun.

YAKUTİYE MEDRESESİ

1994 yılından bu yana İslam Eserleri Müzesi olarak kullanılan Yakutiye Medresesi, İlhanlılardan kalan nadir eserler arasında. 1310’a tarihlenen medrese, İlhanlı Hükümdarı Sultan Olcayto zamanında Gazanhan ve Bulgan Hatun adına yaptırılmış.

ÇOBANDEDE KÖPRÜSÜ

Erzurum – Kars karayolu üzerinde muhteşem bir köprü yer alıyor. Tam Bingöl Çayı ile Hasankale Çayı’nın birleşme noktasına inşa edilmiş. 1297’den günümüze ulaşan köprüyü, İlhanlı Hükümdarı Gazan Han’ın veziri Çoban Salduz yaptırmış; adı da buradan yadigâr Çobandede Köprüsü olmuş. Aslında 7 gözlü ve 200 metre uzunluğundaymış ve ama bugün 130 metresi ve 6 kemer gözü ayakta.

TORTUM GÖLÜ

Tortum Gölü ve Şelalesi, Erzurum’un sakladığı doğa harikaları. Sakladığı diyorum çünkü eğer görmek isterseniz, merkezden 120 kilometre yol kat etmeyi göze almanız gerek. Ama gittiğinize değecek, özellikle de ilkbahar aylarındaysanız. Etrafı saran yemyeşil manzara da gölün sonunda karşınıza çıkacak 48 metreden aşağı dökülen Tortum Şelalesi’nin güzelliği de doyumsuz.

KAPLICA TURİZMİ

Erzurum’un çok öne çıkmayan yanı kaplıcaları. Aslında sağlık turizmi için önemli bir potansiyele sahip. Özellikle Pasinler, Ilıca ve Köprüköy ilçelerindeki kaplıcalar ilgi çekiyor. Başta romatizma ve sindirim sistemi hastalıkları olmak üzere birçok hastalığın şifasını arayanların tercihi. Üstelik sadece doğal suyundan değil şifalı bulunan çamurundan da faydalanılıyor.

 PALANDÖKEN

Aslında Erzurum denince akla gelen ilk şey kış turizmi ve Palandöken. Şehrin doğası ve iklimi, kış turizminin doğal yıldızı olması için gerekli zemini sağlıyor. Sadece Türkiye için değil uluslararası arenada da kış turizminin yükselen değerlerinden olan Palandöken, dünyanın en uzun ve en dik pistlerine sahip. Zaten 2017 Avrupa Gençlik Olimpik Kış Festivali’nin de ev sahibi. Palandöken’in tadını kaliteli bir konaklama ile birleştirebileceğiniz için önereceğim adres ise Sway Otel. Hem keyifle kayak yapabilmeyi hem de ruhunuzun ihtiyacı olan huzurlu molayı verebilmeyi sağlıyor. Gece aydınlatmasına sahip pistleri, kapalı havuzu ve SPA’sı ile ailecek seveceğiniz bir adres olabilir. Otel, yarıyıl tatili döneminde çocukların keyif aldığı bir adres olmayı da özellikle önemsiyor. Hatta açık büfede çocukların seveceği lezzetleri öne çıkarıyorlar. Çocuklar için özel kayak hocaları, sadece çocuklara ayrılmış pistleri, kapalı havuzu da artıları. 

NE YEMELİ?

- Erzurum’un en meşhur lezzeti cağ kebabı. Kuzu etiyle hazırlanan kebabın alameti farikası bir gün içinde bekletildiği özel terbiyesi. Çınar Cağ Kebap (0442 243 44 74 - 242 91 91) en başarılı adreslerden biri.

- Kadayıf dolması Erzurum mutfağının özgün lezzetleri arasında. En sevilen adreslerden biri Muammer Usta; 3 şubesi var. (0442 233 62 82)

- Neredeyse her şehirde mutlaka döner yenmeli denen adresler vardır. Erzurumluların da döner için sıklıkla önerdiği adreslerden biri Hacı Baba. (0442 234 40 33)

- Den çorbası, kesme çorbası, çiriş, şalgam dolması, yumurta pilavı da Erzurum mutfağının özgün yemekleri arasında.