Erkekleri kıskandıran kadın bakışı

Türk fotoğrafına emek veren az sayıda kadından biri Nihal Gündüz. Çalışma alanının yoğunluğunu reklam fotoğrafları alıyor. Ama yaptığı belgesel çalışmalarda Haliç’in sakinleri de askerler de onun objektifinde yer buluyor. 100. yılında Türk Hava Kuvvetleri’nin de kapılarını açtığı Gündüz, birikimlerini Yeditepe Üniversitesi’nde moda fotoğrafları konusunda verdiği eğitimlerle de gençlere aktarıyor.
“Tarımda kadın” temalı GÜBRETAŞ’ın basın fotoğrafları yarışmasında birlikte jüri koltuğunu paylaştığım Nihal Gündüz’le reklam ve moda fotoğraflarını, erkek egemen bir dünyada var olmayı konuştuk. İşte Gündüz’ün anlattıkları:

İŞ DÜNYASINDA CİNSİYET AYRIMI YOK

“Bu alanda meslektaşlarım arasında bir ayrıcalık yaşamıyorum. Herkes işini yapıyor. Doğru olan ve olması gereken de bu. Ama tabi kadın olmak, özellikle belgesel fotoğraflar üzerine çalışıyorsanız iletişim kurma noktasında sizi bir adım öne geçirebiliyor. Sonuçta erkeklerin hakim olduğu bir alanda çalışıyorsanız, bu dünyaya girdiğinizde daha özenli davranılıyor. Ayrıcalık yaşanıyor. Ama belgesel çalışmalarda gördüğünüz ayrıcalığı, iş dünyasında görmeniz zor. Sektörel olarak baktığınızda kadın-erkek ayrımı yok. Yalnızca sonuç odaklı işlerde iyi projelere imza atmanız gerekiyor.

MODA FOTOĞRAFLARI YARATICI

‘Haliç Tersanesi Sakinleri’ ve ‘Son Tophaneli’ gibi belgesel fotoğraf projelerine imza attım. 100. yılında Türk Hava Kuvvetleri’ne davet edilen birkaç fotoğrafçıdan biri, kadın olan tek fotoğrafçıydım. Bu dönemde ‘Haliç Metro Geçiş Köprüsü’ üzerinde çalışıyorum. Moda fotoğrafları ile başlayan fotoğraf serüveni benim için reklam fotoğraflarıyla sürüyor. İşlerimin yoğunluğunu reklam fotoğrafları alıyor. Moda fotoğrafları yaratıcılığınızı sonuna kadar kullanmanız gereken bir alan. Moda fotoğraflarını daha yaratıcı buluyorum. Ama reklam fotoğraflarında kurgulanmış işlere imza atıyorsunuz. Ajansın bir projesi ve bir planlaması var ve bu kurgusallıkta siz fotoğrafçı olarak iyi bir uygulayıcı olmalısınız. 2010 yılından bu yana Yeditepe Üniversitesi’nde moda fotoğrafı derslerine giriyorum. Seçmeli olmasına rağmen oldukça ilgi görüyor ve çok tercih ediliyor. Ama fotoğraf okumak eskiden daha büyük bir ayrıcalıktı. Dijital dünyanın fotoğrafı getirdiği bir nokta, daha kolay ulaşılır olması oldu. Şuna inanıyorum: yaratıcıysanız, işinizi hakkıyla yapıyor ve fark ortaya koyuyorsanız sektörde varolabilirsiniz.”

HAVA KUVVETLERİ'Nİ ÇEKTİ

100. yılında Türk Hava Kuvvetleri’nin fotoğrafları için davet edildi. THK’nın gücünün ve başarısın ardındaki görünmeyen ve bilinmeyen tüm eğitim süreçlerini, zorlu çalışma ortamlarını ve kurum içindeki sosyal yaşamı anlatan belgesel çalışması “Geleceği bugüne çeken fotoğraf kareleri” başlıklı fotoğraf sergisi İstanbul’dan Ankara’ya, Kayseri’den Eskişehir’e pek çok kentte vatandaşlarla buluştu.

NİHAL GÜNDÜZ KİMDİR

1996’da Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Fotoğraf bölümünden mezun oldu. 1999’da Marmara Üniversitesi’nde Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğraf bölümünde Yüksek Lisans eğitimimi tamamladı. 1998 yılından itibaren profesyonel olarak reklam ve moda alanında çalışmalarını sürdürüyor. Aynı zamanda portre ve belgesel fotoğraf alanında kişisel çalışmalar yapan Gündüz, 2010 yılından bu yana Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültes’inde “Moda fotoğrafı” dersi veriyor.
Nihal Gündüz’ün 2000 yılında yayınlanan ilk çalışması “Geçmişten Geleceğe Kızkulesi” belgesel fotoğraflardan oluşuyordu. Sonrasında ise “Baykuşun kareleri”, “Haliç Tersanesi sakinleri”, “Oğlum ve Babam”, “Aşkın Damakta Kalan Tadı”, “Astsubayların Dünyası”, “Son Tophaneli” ve “Merhamet” isimli sergileri Türkiye’nin yanısıra pek çok ülkede sergilendi. Gündüz’ün “Haliç Tersanesi Sakinleri” sergisi aynı zamanda bir anı kitabı olarak da basılı bir esere dönüştü.