Stat mı dediniz?

Bir Amerikan futbol takımının web sitesinden alıntı: “Bir stadyum heyecanın, fırsatların ve gururun merkez üssü olmalı!”
Gelişmiş ülkelerde stadyumlar artık sadece spor karşılaşmaları için inşa edilmiyor, bir cazibe merkezi olarak planlanıyor. Müzeleriyle, yiyecek içecek olanaklarıyla, lüks odalarıyla, tursitik turlara da hitap ediyor, konserlere de.
Bunun yanında statlarda yeşil teknolojilere daha çok rastlanıyor. Enerji tasarrufundan, atık yönetimine kadar pek “sürdürülebilir yapı” kriteri dikkate alınıyor.
Bu yaz açılan San Francisco 49er’ın yaklaşık 1,3 milyar dolarlık ve 70 bin kişilik Levi’s stadının çatısı komple güneş panelleriyle kaplı mesela. Bu stat dünyada LEED (Enerji ve Çevre DostuTasarımda Liderlik) sertifikası alan ilk stat.
İzmir olarak bu noktalara çok uzağız elbet. Şu ara futbol maçı oynamaya uygun bir stadımız bile yok. Siyasi iktidar, yerel yönetim, kulüpler ortak bir akılsızlıkla İzmir’i bu noktaya getirdi.
Şimdi silkinme ve iddialı hedefler koyma zamanı. Örneğin amaç İzmir’e iki yeşil stat kazandırmak olmalı. Biri “butik yeşil stat” olarak planlanabilecek Alsancak. Kent hafızasının önemli bir parçası… Ulaşımı kolay. Çok amaçlı pırıl pırıl bir stat olabilir.
Yaklaşık 300 dönüm arazi kaplayan Atatürk stadı ise kullanışsız kocaman bir yapı. Orada da daha küçük bir stat planlanıp boşa çıkacak olan alan başka spor tesisleri veya “yeşil” cazibe merkezi olarak planlanabilir.
Tabii ki yeni statları kentin dışında inşa etmek pek çok kolaylık sağlıyor. Ancak bizim gibi ülkedelerde kentin içindeki statların yeri hemen “başka şeylerle” doldurulabiliyor. O yüzden en iyi koruma mevcut yapının yenilenmesidir diyorum.
Bu arada düşünmeden de edemiyorum. Şu şeklen yasal görünen ama ruhen kaçak olan Ak Saray’da yeşil teknolojiler ne ölçüde kullanıldı acaba? Enerji tasarrufu nasıl sağlanıyor? Atık geri kazanılıyor mu? Kullanılan malzeme ne kadar doğa dostu?
Yine boş işlerle uğraşıyorum galiba.
Neyse korkum şu ki bundan beş yıl sonra Ak Saray israfa aynen devam ederken İzmir’de stat tartışmaları hala sürüyor olabilir!

****

ERKEK - KADIN
Cinsiyet eşitsizliği bu ülkedeki eşitsizliklerin en rahatsız edici olanlarından.
Yayınlanan 2014 Küresel Cinsiyet Ayrımı raporunda yine sonlara yakınız. 142 ülke arasında 125inciyiz. Şaşılacak bir şey var mı?
İlk 10 ülke şöyle: İzlanda / Finlandiya / Norveç / İsveç / Danimarka / Nikaragua / Rwanda / İrlanda / Filipinler / Belçika…
İlk beş Kuzey ülkeleri ve gelişmiş demokrasiler. Şaşırtan bir iki ülke de var. Bakalım biz ne zaman dünyayı olumlu yönde şaşırtabileceğiz böyle sıralamalarda...