Fillerle balina kapışınca

Dünyanın her yerinde iyi para 6 milyon dolar. Neler neler yapılabilir. Sonuçta; 10 bin dolar maaş alan biri bile bu kadar parayı ancak 50 yılda kazanabilir.
Ama bugünkü hikayemiz kazanmaya dair değil, kaybetmek üzerine. Kaybedilen miktar 2 milyar dolar. Evet, bizim yılbaşı ikramiyesinin 90 katı kadar. O da şimdilik. Önümüzdeki günlerde kayba 1 milyar dolar daha eklenebilir.
Kaybeden Amerikan yatırım şirketi JP Morgan. Kayba sebep olan şahıs Bruno Iksil adındaki şirket çalışanı. Lakabı “Londra Balinası”... Piyasalarda yaptığı büyük miktarlı işlemler sayesinde edinmiş bu lakabı. Yoksa balinanın ne işi var Londra’da?
Nasıl mı kaybetmiş? Türev piyasalarda işlerin iyi gideceğini öngörerek 100 milyar dolarlık pozisyon almış. Büyük Amerikan şirketlerinin tahvillerine aşırı güvenmiş.
Üst yönetimin haberi var mıymış bu işlerden? Olmaması mümkün mü? Geleceği o kadar parlak görmeyen bazı büyük fonlar da Iksil’e karşı pozisyon almışlar. Üzerine oynayıp diz çökertmişler sonunda. Kısacası; balinayla filler kapışmış, balina kaybetmiş.
Fillerin başını Boaz Weinstein adlı 38 yaşındaki bir finansçı çekmiş. Her günkü para ve güç savaşlarından bir enstantane bu sadece.
Tabii, fillerin bu işten kaç dolar dolar kazandığı belli değil. Bir yerlerde kutlamalar yapılıyor mutlaka.
İlk kez olmuyor böyle sansasyonel bir para kaybı. 2008 yılında yine benzer türev işlemlerinden dolayı dünyanın en büyük aracı kurumu Merrill Lynch batmış ve zorla Bank of America ile birleştirilmişti.
O zamanlar 60 kişinin şirketi 6 ayda 60 milyar dolar kayba soktuğu konuşulmuştu. Daha da vahimi o kaybeden çalışanlara prim bile ödenmişti!
Küresel krizin başında ve sonrasında güçlü kalan JP Morgan gibi bir şirketin şimdi böyle bir duruma düşmüş olması çok ilginç. Fırtınalı denizleri geç, limana yakın yerde kayalar bindir...
Gözünü hırs bürümüş üst düzey yöneticilerin kendileri gibi aşırı hırslı çocuklarla girdikleri çılgınca riskler.
Üç beş kişinin elinde oyuncak olan şık ve mağrur şirketler...
Yüz milyar dolarların havada uçuştuğu ölçüsü şaşmış, çivisi çıkmış bir dünya...
Bu dünyaya oyun devam etsin diye sürekli para veren Merkez Bankaları... Bu yolun nereye varacağını hep birlikte göreceğiz. Son küresel krizin kökü, şirketleri esir almış bu aşırı hırsa dayanıyor aslında. Bir avuç çılgın artık küresel sistemi bile riske sokabiliyor.
En garibi de bütün bu milyar dolarlık savaşlar sürerken her gün açlıktan on binlerce çocuk ölmeye devam ediyor. Aynı gezegendeyiz. Güya!