Bizi biz yapan şeyler ve mutfağımız
Geçen haftadan itibaren Doğan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Begümhan Doğan Faralyalı ve Hürriyet önderliğinde ‘ortak değerlerimiz’le ilgili bir proje başladı. Bence bu çalışmaya muhakkak girmesi gereken en büyük değerlerimizden biri de yemek.
YEMEK: Biz dünyadaki en lezzetli ve taze yemekleri yiyen ülkelerden biriyiz.
YEMEK YAPMAYI BİLİRİZ: En “Yemek yapmayı bilmem” diyenimiz bile Avrupa’nın birçok yerindeki “Ben bilirim”cilerden iyidir.
KURULAN SOFRALAR: Biz yemeğimizi sofra kurup yeriz. Kurulan sofralar çok önemlidir. Bireyselleşmeye rağmen bu gelenek yitip gitmemiştir. Ama yerde, ama sofrada, ama piknikte biz bol bereketli, bol malzemeli sofralar kurarız.
BİZ ‘EKMEK PARASI’ İÇİN ÇALIŞIRIZ: Ekmeğimizi de paylaşırız. Anamızla, babamızla, 30 yaşına gelmiş belki hâlâ büyümemiş çocuğumuzla, işini kaybetmiş kardeşle paylaşılır yemekler.
MİSAFİRPERVERLİK İNANILMAZ BOYUTTADIR: Öyle ki bunun boyutunu yurtdışına çıktığınızda anlarsınız. Bir İngiliz ailenin yanına öğrenci giden kız veya Alman ailenin yanına giden oğlan kilo verip gelir. Bolluk yoktur, bir kâse çorba düşer payına, ikincisini arasa da bulamaz. Bizdeyse elimizde ne varsa en çoğunu ve güzelini çıkarma çabası vardır hep. Büfede misafir için mutlaka çikolata (Kıbrıs’ta macun, Karadeniz’de ekşi, İç Anadolu’da köftür) bulundurulması gibi. Bir kahve içmeden, bir çay içmeden bırakmamak gibi...
HERKESİN TENCERESİ KAYNAR, KAPALI KAYNAR: Bizde yemekler tencerede pişer. Dert de ortaklaşa, aş da ortaklaşa pişer.
SU VE YEMEK KÜÇÜĞÜNDÜR: Bizde çocukların karnı doymalıdır önce. Çocuğunu doyurmayan ana rahat edemez. Hatta kanımca becerip ilk uçağı biz yapmış olsaydık kalkıştaki anonsta “Maskeyi önce evladınıza, sonra kendinize takın” derdik.
BURASI BİR KAHVENİN 40 YIL HATIRININ OLDUĞU MEMLEKETTİR: Birbirine yapılan iyilik, yedirilen yemek unutulmaz.
SÜPÜRGE SOPASI SAPLASAN YETİŞECEK TOPRAKLARIN MEMLEKETİNDEYİZ: Bereketin bolluğun memleketi, her yöresinde başka bir güzelliğin yetişebildiği, incirinden pamuğuna, muzundan çayına, şekerpancarına, fındığına, avokadosundan kinoasına yetişebilir. Bu değerlerimizi yitirmekteyiz, bununla ilgili gerekli düzenlemeler bir an evvel yapılmalıdır. Yapmayan vatan hainidir.
ÇEŞİT ÇEŞİT ZENGİNLİK: 300’ün üzerinde köftesi, 200’ün üzerinde böreği, yüzlerce dolması, kebabı, zeytinyağlısı, mezesi, şerbetli tatlısı ayrı sütlü tatlısı ayrı olan bir mutfak... Yumurtayı 1000’in üzerinde şekilde yapmayı bilen halk...
KIŞ HAZIRLIKLARI APAYRI BİR GELENEK: Öyle ki tam da bu zamanda 10 evin en az 7’sinde ya dolapta parça parça, ya kavanozda ya da köyden akrabaların salça olarak gönderdiği şekilde domatesi var. 150 yıl evvel gelen bu umami deposunu milli zenginliği yapmıştır memleketimin insanı. Ve aslen tüm bunların altındaki bollukta bile gelen kışa, darlığa hazırlık vardır.
KOMŞU AÇKEN TOK YATMAYIZ: Büyük sitelere taşınır ama komşusunu tanıyacak samimiyeti hissetmezse biraz rahatsızlık duyar.
YARATICIYIZDIR: Mercimekten köfte, kiraz yaprağından dolma, yoğurdu yanık-tuzlu, kaymağı kuru yapmayı da hayal etmiş, bugünlere kadar da getirebilmişiz. Apartmanda yaşayıp balkonumuz yoksa bile pencereye mangal kurabiliriz.
Yufkamızın nasıl bir el zanaatı, şimşirin, emayenin, camın, bakırın ustalarının kıymetini, onlarla yapılan yemeğin lezzetinin plastik ve teflondan nasıl daha lezzetli olduğunu düşünün. Ayrılıkları konuşacağımıza bunlarla ilgili sohbetler yapıp mutlu olun, içiniz aydınlansın. Büyük marketi geçip evinizin köşesindeki manava uğrayın. Sohbet edin, gülümseyin, gülümsetin, şükredin.
