Elma zamanı

Apple’ın kurucusu Steve Jobs, dünyayı üç elmanın değiştirdiğini söylemiş:
1-Dünyayı ilk olarak Hz. Adem’in yediği elma değiştirdi. Yasak elmayı yedi ve cennetten dünyaya gönderildi.
2- Dünyayı değiştiren ikinci elma, Newton’un başına düşen elma. Ağaçtan düşen elma sayesinde yer çekimini buldu.
3- Dünyayı üçüncü olarak değiştiren elma ise bilgisayar ve telefon oldu.

Murat Belge ise insanoğlunun ilk ‘günahı’nın gastronomi alanında bir ‘yemek yasağı’nın çiğnenmesi ile olmasını işaret eder. Bu aynı zamanda meyveye verilen değeri de göstermekte bizlere.
Biz bu hikayeyi hep ‘elma’ olarak biliriz. Oysa Tevrat ‘elma’ demiyor sadece ’meyve’diyor. Nasıl olmuş da meyve elmaya dönmüş. Meyvenin Latince’si ‘pomum’ ama bu Fransızca’ya ‘pomme’ olarak geçerken ‘elma ‘anlamını alıyor.

 Edebiyatta elma

-İsim şehir oynarken bile meyve denildiğinde ilk akla gelen ‘elma’dır.
-Elma dersem çık, armut dersem çıkma.
-Elma ile elmayı kıyaslayalım. Elma ile armutu değil.
-Bir çürük elma kasadaki bütün elmaları çürütür.

-Biz bir elmanın iki yarısı gibiyiz.
-Küçükken aldığım dışı güzel, içi hep çürük çıkan elmalı şekerler gibisin. Aranızdaki tek fark; o elmalı, sen ise el’malı!/Cemal Süreya)
-Seni görmediğim günler, karanlıktayım, katran gecelerdeyim, cehennem misali bir yerdeyim. Bir demir nasıl paslanır, bir elma nasıl çürürse, işte öyleyim./Ümit Yaşar Oğuzcan
-Ben sana bir elma versem, sen bana bir elma versen, bende bir elma, sende bir elma olur. Ben sana bir bilgi versem, sen bana bir bilgi versen, bende iki bilgi, sende iki bilgi olur. /Konfüçyüs
-Yani sen elmayı seviyorsun diye, elmanın da seni sevmesi ÅŸart mı?/Nazım HikmetÂ
-Yarım elma, gönül (hatır) alma. (Atasözü)Â
-Çalışan kazanır, elması kızarır. (Atasözü)

Göle Türküsü:
Al elma kızıl elma
Gel yola dizil elma
Yar kapıdan geçerken
Cebine süzül elam
*
Tatlı, mayhoş ve ekşi çeşitleri olduğu gibi bu adla çok güzel bir radyo programı da var. Sirkesi şarabı, brendisi vardır. Pişirilir bir çok yemeğin sosu olur. Avusturya’nın strudel gibi tatlılarında boy gösterir.
Elma şekeri, çocukluğumuzun anılarını süsler, iyi pastahanelerin simgesidir. Pamuk prensesin en önemli sahnesidir.
*
İnsan anatomisinde de karşımıza Adem elması çıkıyor. Adem elması (Gırtlak Çıkıntısı), tiroid çıkıntısıdır. Genelde erkeklerde görülür. Erkeklerde ergenlik döneminde oluşmaya başlar, ergenliğin belirtilerinden biridir. Yutma sırasında yukarı çıkar, daha sonra aşağı iner. Sanki Hz. Adem’in o elmayı gerçekten yediğinin bir kanıtı olarak var olmuştur.
*
Elmanın tarihçesine baktığımızda, Kuzey Anadolu, daha sonra Kafkaslar, Orta Asya ve Rusya taraflarında ortaya çıktığı sanılmaktadır.

Açıkçası Orta Asya’dan tüm dünyaya yayılmıştır. Türkçe ismi ‘alma’dır. Kırmızı olduğundan dolayı ismi ‘al(kırmızı)ma’dan gelmektedir. Bilinen 1000 türü var.
*
Gökten üç elma düşmüş sözünü her masalın sonunda farklı şekillerde mutlaka görürüz. Biz de yazımızı böyle bitirelim: Gökten 3 elma düşmüş, biri yazana, biri okuyana biri de kimin muradı varsa ona…