Erkeklerde çocuk sahibi olamamanın çeşitli nedenleri vardır.
1) Hormonal nedenler (beyin-testis iletişimi)
2) Testise ait nedenler
3) Testisten spermlerin atıldığı kanal yolundaki sorunlar
Hormonal etkenler, genellikle doğumsal veya genetik bazı hastalıklar nedeniyle hormonal yetersizliklerin oluşarak, sperm üretiminin düzeninin bozulmasıdır.
Testise ait nedenler ise en sık görülenlerdir. Testisin torbalara zamanında (doğumda veya en geç 1 yaşın sonuna kadar) inememesi, geçirilmiş bazı sistemik hastalıkların testislerde küçülmeye yol açması, kemoterapiler, çocuklukta geçirilen bazı ameliyatlar veya komplikasyonları, varikosel...
Testisten sonraki kanallarda görülebilecek (epididim) kanal tıkanıklıkları, kanalların anatomik yetersizliği veya yokluğu, ejakülatör kanal kistleri, idrar kanalı darlıkları, idrar deliği anomalileri, üretral enfeksiyonlar, cinsel fonksiyon yetersizliği...
Tedavi seçenekleri aslında tanıya ve etkene yönelik olarak farklılıklar gösterir.
1) Etki mekanizması tam bilinemese de bazı medikal ilaçlar (ampirik tedavi)
2) Hormonal tedaviler
3) Cerrahi tedaviler
4) Yardımcı üreme yöntemleri
Tedavinin belirlenmesinde ayrıca sperm analizi ve bunun değerlendirmesi de çok önemlidir. Eğer sperm tablosunu düzeltmeye yönelik tedavi şansı varsa, bu tedaviler uygulanır. Özellikle bu konuda varikosel ameliyatları hastaların düzelmelerinde önemli bir seçenektir.
Ancak burada hastayla ameliyat kararından önce paylaşılması gereken önemli nokta, bu ameliyatlardan sonra sperm tablosunun düzeleceğinin garantisinin olmadığıdır. Her varikosel infertilite nedeni değildir, ancak varikosel varsa ve sperm tablosu bozulmuşsa varikosel tedavi edilmelidir.
Günümüzde sperm analizinde hiç sperm görülmeyen hastaların bile çocuk sahibi olma şansı vardır. Bu yöntem Mikroskopik TESE denilen, testisin içinde ameliyatla sperm hücrelerini mikroskopla araştırıp bulma yöntemidir. Deyim yerindeyse samanlıkta iğne aramak... Ama başarı şansı bulunan ve böylece de çocuk sahibi olamayacağını düşünen birçok erkeğe umut ışığı olan bir yöntemdir.
Sperm hücresi bulunmasa da çocuk sahibi olabilirsiniz
Sekiz yıllık evliyim çocuğum olmuyor
Soru: Sekiz yıllık evliyim. Çocuğumuz olmadı, sorunun bende olduğu tespit edildi. Hiç sperm hücresi görülemedi. Tüp bebek ya da başka bir yöntem var mı? Pahalı yöntemler önerdiler ama çok da umut vermiyorlar. Ne dersiniz, denesem mi?
Öncelikle iyi bir muayeneden geçmeli ve tanı belirlenmelidir. Eğer etkene yönelik tedavi şansı yoksa, o zaman Mikroskopik TESE ile Mikroenjeksiyon yöntemi denenebilir. Başarı şansı yüzde 40’lar civarındadır. Bu yöntem, ürolog, jinekolog ve embriologların ekip olarak, konuyla ilgili bir merkezde yapacakları bir işlemdir. Anlattığınızdan edindiğim izlenim, sizin için de bu şansın olduğudur. Maddi imkanlarınızı zorlayabiliyorsanız bence deneyin.
Varikosel’in sertleşme oluşumuyla ilgisi yok
Soru: 25 yaşındayım ve üç yıllık evliyim. Ancak sertleşmeyi tam olarak sağlayamıyorum. İlişkide bulunabiliyorum ama ben de eşim de pek memnun değiliz. Başvurduğumuz bir pratisyen doktor, bende varikosel olduğunu, toplar damarlarımdaki sorun nedeniyle varikosel ameliyatı olmam gerektiğini söyledi. Üroloğa gitmedim henüz. Sizce bu ameliyatı olmam gerekir mi?
Varikosel, testisin toplar damarlarının genişlemesidir (varisi)... Sertleşmenin oluşmasında hiçbir etkisi yoktur. Sizin sertleşme sorununuzun tedavisiyle varikoselin uzaktan yakından bir ilgisi olamaz. Ancak, çocuk sahibi olmanızla ilgili bir sorun var ve sperm analizinde bazı olumsuzluklar varsa varikosel ameliyatı önerilebilir. Konunun uzmanı bir üroloğa başvurun.
Peyroni’yi kader olarak görmeyin
Soru: Hocam, bende beş yıldır Peyroni hastalığı var. Organım yukarı doğru büküldü ve ilişkide bulunamıyorum. Ameliyatla kesin tedavi olur mu? Yoksa kaderime razı mı olayım?
Ameliyatla bu belirttiğiniz durumun düzelmesi mümkün. Bunu kader olarak değil, tedavi olabileceğiniz bir hastalık olarak görün. Burada önemli olan nokta, eğriliğiniz nedeniyle mi yoksa sertleşme sorununuz var da o yüzden mi ilişkide bulunamadığınız.... Sertleşme sorununuz yoksa, cerrahi tekniklerle eğriliğiniz düzeltilir. Ancak belirgin sertleşme sorununuz da varsa çözüm penil protez (mutluluk çubuğudur). Hem eğriliğiniz düzelir hem de sertleşme sorununuz ortadan kalkar.
Menopoz ağrılı cinsel ilişkiye yol açabilir
Soru: Menopoza girmiş 60 yaşında bir hanımım. Cinsel ilişkide daha önce olmayan ağrılar oluyor. Nedendir ve tedavisi var mıdır?
Menopoz sonrası hormonal değişiklikler, vaginal dokuda da kurumalara neden olabilir. Disparoni denen ağrılı ilişkiye yol açabilir. Özellikle östrojen hormonu lokal veya oral tedavisiyle ağrılarınızın azalması ve kaybolması mümkün. Uzman bir doktora başvurun.