Öğrencilerin dershaneler ve okullarla ilgili görüşlerini bilseniz....

New York Üniversitesi ve Bahçeşehir Üniversitesi’nde öğretim üyesi olan Doç. Dr. Selçuk Şirin tarafından kurulan Veri Analiz ve Araştırma Kuruluşu İKSara’nın yaptığı Dershane Algısı Araştırması var önümde.

11’inci ve 12’nci sınıfta okuyan 1.209 öğrenci ile yapılan anketten çıkan sonuçlar çok çarpıcı.

Selçuk Hoca’nın araştırmalarını çok önemsiyorum çünkü Selçuk Hoca yazdığı tek bir bilimsel makaleyle, çoğu araştırmacının hayatı boyunca aldığı atıftan daha fazla atıf alıyor.

Bu araştırmasını da diğer araştırmalarında da olduğu gibi 81 ilin tamamında yüz yüze görüşme yöntemiyle GPS teknolojisini kullanarak yapmış.

DERSHANE SEÇİLİYOR

Anketten çıkan çarpıcı bir sonuç şu: Çoğu öğrenci dershaneleri okuldan daha çok önemsiyor.

‘Size iki tercihten birini seçin deseler (dershane mi okul mu), ikisi de ücretsiz olsa, hangisine devam edersiniz?’ sorusuna öğrencilerin %60’ı dershane diyor.

Dahası ankette öğrencilerin % 67’si dershaneler olmadan sınav kazanılmaz diyor.

Bu durumda şu soru akla geliyor. O zaman okulların görevi ne? Okullar neden var?

Diyebilirsiniz ki eğitim sadece bilgi kazanmak değildir. Aynı zamanda sosyal açıdan gelişimdir de.

Selçuk Hoca araştırmaya çok kapsamlı yaklaştığı için bunu da sorguluyor.

Hedef belirleme, sosyal ilişkilerde gelişme sağlama, zamanı verimli kullanmada dershaneden yarar sağlayıp sağlamadıkları soruluyor. Çocukların % 76’sı evet diyor.

Rehberlik hizmetini en çok sunan da dershaneler (% 53). Okul sadece % 11.

En çok sizinle nerede ilgileniyor sorusuna da büyük çoğunluk (%75) dershane diyor. Okul sadece % 25.

Yani hem akademik hem de sosyal gelişim için çocuk dershaneyi daha önemli görüyor.

KALİTE SORUNU

Öğrenci neden dershaneyi okula tercih ediyor?

Bunun sebebi kalite olabilir mi diye sorguluyor Selçuk Hoca.

Eğitim kalitesi açısından irdelendiğinde, % 56 dershane, % 19 okul ve % 25 her ikisi de diyor. Yani çocuk dershanedeki eğitimi daha kaliteli buluyor.

Dahası öğrencilerin %83’ü dershane derslerinin, okula katkısı olduğunu söylüyor.

Kalitenin, öğretmen donanımı ile ilişkisi soruluyor.

Öğrencilerin %73’ü dershane öğretmenlerini, % 27’si okul öğretmenlerini kaliteli buluyor.

DERSHANEYE GİTME

Bu durumda herkes dershaneye gitmeyi seçer diye düşünüyoruz. Ama böyle olmuyor.

Özellikle düz ve meslek liselerinde öğrencilerin % 50’si dershaneye gitmiyor.

Neden?

Bu öğrencilerin gelir düzeyi düşük.

FIRSAT EŞİTSİZLİĞİ

Bu da fırsat eşitsizliğini gözler önüne seriyor.

Çünkü dershaneye gitmemeyenlerin %54’ü dershaneye gidilmesi gerektiğini düşünüyor.

Parasızlık büyük engel.

ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK

Dahası muhtemelen dershaneye gitmeyen öğrenciler aynı zamanda üniversiteyi kazanma şanslarını da düşük görüyor.

Böyle düşünen bir öğrenci dershaneye gidemeyince de çalışmayı bırakıyor.

Bir nevi öğrenilmiş çaresizlik.

Bir birey için de bu duygu çok acı bir duygu.

SINAVLAR KALDIRILMALI MI?

Araştırmadaki diğer çarpıcı bulgu da şu:

Adayların % 68’i sınavların kaldırılmasını istiyor.

Bu kadar geniş bir kesimin sınavların kaldırılmasını istemesi kesinlikle dikkate alınmalı. Öğrenciler bunu muhtemelen iki sebepten dolayı istiyor.

Sınava hazırlanma süreci bir öğrenci için en stresli süreç. Bazen bir ölüm kalım meselesi olarak algılanıyor. Hatta sınav sonuçlarına yüklenen anlam o kadar büyük ki toplum tarafından birey olarak kabul edilmeniz bile bazen buna bağlı.

Çok manidardır ki sınavların kaldırılmasını en çok isteyen de (% 76) başarı düzeyi en düşük olan düz lise öğrencileri.

ACI TABLO

Ne acıdır ki çocukları eğitelim diye 12 yıl okula gönderiyoruz ama çocukların büyük bir kısmı okuldan çok dershaneyi yararlı ve kaliteli görüyor.

Şapkayı önümüze koyup düşünmemiz gerekiyor artık. En başa dönüp, en basit ve en temel soruları sormamız gerekiyor.

Bir illüzyon içinde miyiz? Çocukları alışkanlıktan mı okula gönderiyoruz?

Neden okullar var? Neden çocuklar okula gider? Neden okullar dershaneler kadar kaliteli değil? Neden sınav yapıyoruz?

Fırsat eşitsizliği gariban çocukların hayatını nasıl etkiliyor?

Bu en temel soruları yanıtlamadıkça, ülke olarak gelişmemiz çok zor.

Tartışmalar için www.facebook.com/bolatozgur ve www.twitter.com/ozgurbolat adresindeyim