İş görüşmelerinde bu hatayı yapmayın!

Diğer insanlar hakkında kötü konuşmaktan.

Aslında bu sadece iş görüşmeleri değil, sosyal ilişkiler, esnaflık ve iş ortaklığı için de çok önemli.

Diğer insanlar hakkında dedikodu yapmak, zaten etik olarak kaçınılması gereken bir davranış ama iş görüşmeleri için daha da önemli.

ÖZELLİK TRANSFERİ

Psikolojide spontane özellik transferi diye bir kavram var. Bir kişi, diğer bir kişiyi olumsuz bir özellikle nitelendirdiği zaman, dinleyenler aynı negatif özelliği otomatikman konuşmacıya da addediyor.

Örneğin, siz bir kişi hakkında ‘çok kaprisli’ dediğiniz zaman, sizi dinleyenler genellikle sizin de ‘çok kaprisli’ olduğunuzu varsayıyor.

Özellikle bu olumsuz sıfat tüm insanlara genellenirse, etki daha da fazla oluyor.

Örneğin, bu devirde ‘kimseye güvenilmez’ dediğiniz zaman, insanlar bilinçsiz olarak sizin de güvenilir olmadığınızı varsayıyor.

YANSITMA MEKANİZMASI

Bu özellik transferi, bir nevi yansıtma savunma mekanizmasının sonucu.

İnsanlar genelde diğer insanları kendileri gibi zannederler ve kendilerinde olan bir özelliği diğer insanlara ‘yansıtırlar.’ Yani, kendileri nasılsa, diğer insanların da öyle olduklarını varsayarlar.

Onun için siz başka bir insan hakkında olumsuz bir sıfat kullandığınız zaman, dinleyiciler bunun bir yansıtma savunma mekanizması olduğunu bilir. Ve sizi de öyle kabul eder.

DUYGU TANIMA

Özellik transferine sebep olan ikinci mekanizma, duygu tanıma.

İnsanların kendilerinin hissetmediği bir duyguyu başka insanlarda görmeleri/tanımaları çok zor. Diğer insanlara addedilen bir duyguyu mutlaka biz kendimiz de yaşıyoruzdur/yaşamışızdır.  

Bir insanın yaşadığı duyguyu doğru tespit etmişsek, o duyguyu biz de yaşamışızdır.

( Bu psikolojik bulguya büyük yazarların uymadığını düşünmeye başladım son yıllarda. Yazarların ilk kitaplarında kendilerinden izler buluyoruz ama usta yazarlarda bunları bulmak zor.)

Aslında ne kadar kendimizde derine inersek, o kadar evrensel oluyoruz.

İŞ GÖRÜŞMELERİ

Bütün bu süreçler iş görüşmelerinde yaşanmakta.

İlk izlenimin çok önemli olduğu iş görüşmelerinde, bu hususa çok dikkat edilmeli.

Görüşmeyi yapan kişiye, kendinizle ilgili kötü bir imaj vermemek için diğer insanlar hakkında asla kötü şeyler söylenmemelidir. Diğer insanlar suçlanmamalıdır.

İyi şeyler söylüyormuş gibi yapıp, kötü şeyler söylemek imajı daha da çok zedeliyor. Daha da kötüsü “Arkalarından konuşmam doğru olmaz” deyip, 10 dakika sonra veryansın etmek.�

Bir önceki işten ayrılma sebebinin sorulduğu anlar bu süreçler için en kritik anlar. Bu süreçlerin farkında olmak mülakat başarısını artıracaktır.