Halis Toprak bizi ifÅŸa etti!

71 yaşındaki Halis Toprak, 17 yaşında bir kızla evlendi. (Kızın adı neydi, bu arada?)

Haberin Devamı

Hemen hemen toplumun her kesimi karşı çıktı. Toplumsal bir baskı oluştu. Ama benim anlamaya çalıştığım, bu baskı neden oluşuyor? Toplum neden istemiyor?

Toplum tarafından kabul görmeyen bir davranışın, mutlaka topluma bir zararı olması gerekir. Toplumda bu zarardan kendini korumak için, bir ‘sosyal baskı mekanizması’ oluşturur.

O zaman sorulacak soru şu: bu evliliğin topluma zararı ne olabilir?

NÃœFUS ARTIÅžIÂ

Eski dönemlerde toplumların ve dinlerin amacı mümkün olduğu kadar nüfus oranlarını artırmak.

Bu daha çok işgücü, daha çok asker, o toplumun dinine mensup daha çok kişi demek. Nüfus artışı, evlilik ve hatta çokeşli evlilik yoluyla özendiriliyor. Nüfus azalımı, kürtaj ve adam öldürme yasaklanarak, engelleniyor.

Ama eşler arasında yaş farkının çok olduğu evlilikler, çocuk yapma ve üreme ihtimalini düşürdüğü için çok da desteklenmiyor.

Haberin Devamı

Çünkü o devirlerde yaÅŸlı bir babanın, çocuÄŸun bakımına ve büyümesine katkısı daha az. Ayrıca, yaÅŸlı baba erken yaÅŸta ölürse, o zamanki zor ÅŸartlarda çocuÄŸun hayatta kalma ihtimali azalıyor.Â

Bundan dolayı yaş farkının çok olduğu evliliklere karşı, toplumsal bir baskı oluşabiliyor.

Bu bakış açısı o devirler için kısmen doÄŸru. Ama günümüzdeki bir davranışı açıklar mı? Belki. Çünkü toplumsal kurallar bir defa oluÅŸunca, deÄŸiÅŸmesi zor.Â

Ama sanırım Halis Toprak evliliğini açıklamıyor, çünkü onlar zaten çocuk istemiyor. Nüfus artışı da bir amaç değil (Tabii, hala üç çocuk yapın deniliyor ama!). Başka bir açıklama gerekiyor.

ÇOCUK İSTEMİYORLAR!

Her ikisi de çocuk istemediklerini beyan etmiş. Mantık çerçevesinde irdelersek, bu karar her ikisi içinde mantıklı.

Halis Toprak’ın zaten çocukları var. Genlerinin devamını sağlanmış durumda.

Kız için de Halis Toprak’tan bir çocuk sahibi olmak, hiç de avantajlı değil.

Her ikisi de evlenme kararı alırken, kendilerine göre avantajlı bir seçim yaptı. İşte bu seçimler de, toplumu bir şekilde rahatsız etmişe benziyor.  Nedir bu seçimler?

GENÇLİK

Toprak açıkça söylüyor:  Bana bakacak biri lazım.  Bakıcı tutsa da olur, ama bu yaşta yalnızlığını paylaşacak genç bir kız daha avantajlı olacaktır.

Haberin Devamı

Belki seksist bir ifade oldu, ama uygarlık boyunca zenginlerin, kralların, sultanlar, baronların her zaman genç metresleri ve genç kızlardan oluşan haremleri olmuştur. Ahlaksal olarak ret etmek istesek de gerçek budur.

Halis Toprak da 17 yaşında genç biz kız seçerek, benzer bir davranış sergiliyor.

PARA

Kız için en büyük avantaj Halis Toprak’ın parası. Kızın babası zaten huzur evinde.

Bu şekilde bir evlilik ile kendisini garantiye alıyor. Evlilik sürecinde parasızlık çekmeyecek ve miras yolu ile parası da olacak.

TOPLUMSAL NORMLAR

Bu seçimler toplumu rahatsız etmiş olabilir.

Erkekler, kızlar ile güzellikleri ve gençlikleri için; kızlar da erkekler ile paraları için evlendiklerini çoğu zaman ret eder. Toplumsal olarak bu, konuşulmayan bir gerçek.

Haberin Devamı

Hem gözlemlerimiz hem de araştırmalar bunu çok açık şekilde gösteriyor.

Bu evlilik, bu gizli normu çok açık şekilde ifşa etmiştir. Hiçbir kılıfı ve başka gerekçesi yoktur. Belki toplumun yadırgadığı, bunun çok açık şekilde ortaya çıkmasıdır. Sırrın ele verilmesidir. Zengin koca, genç kız!

Tepkimizin sebebi bu gerçekle yüzleşmemektir. Belki de bu evliliği eleştirerek, toplumsal normlara uyduğumuzu gösterme çabasındayız.

Halis Toprak’ın, ‘Ben yaÅŸlıyım. Bana bakacak birisi lazım’ demesi kısmen doÄŸrudur ama aslında bu söz, toplumdan empati isteme yoludur. Kılıf arama biçimidir.Â

Ahlaki boyutunu bilmiyorum ama toplumsal boyutu bu olsa gerek. 

Yazarın Tüm Yazıları