Anket gerçekten Kılıçdaroğlu’nu mu gösteriyor?

Sizden gelen oylar analiz edildiğinde oyların 4’te 3’ünü Kılıçdaroğlu, 4’te 1’ini Sav aldı.

Bu sonuçlara göre okuyucular Kılıçdaroğlu’nu genel başkan olarak görmek istiyor. Ama bu anket sonucunu etkileyen başka bir psikolojik etken de olabilir.

Nasıl mı?

BİR ARAŞTIRMA

Bunu irdelemeden önce size bir araştırmadan bahsetmeliyim.

Bir araştırmada deneklere bir soru soruluyor.

Soru aşağıda. Yanıtını da yazdım. Ama hemen yanıtı okumayın lütfen. İlk önce soruyu düşünün, sonra yanıta bakın.

Soru şu:

Aşağıdaki şirketler iki gruba ayrılmıştır. Grup 1’teki şirketlerin mi yoksa Grup 2’dekilerin mi yıllık cirosu daha fazladır?

Grup 1- Apple, Levi Strauss, Zenith

Grup 2- Conagra, Textron, Amerada Hess

(Yanıta bakmadan düşünüyorsunuz, değil mi?)

Muhtemelen bu araştırmaya katılan çoğu kişi gibi siz de Grup 1’teki şirketlerin cirosu daha fazla dediniz.

Ama aslında 2. gruptaki şirketlerin cirosu çok daha fazla.

Peki, neden denekler 1. grubu seçiyor?

BİLİNİRLİLİK

Psikologlar bunu ‘bilinirlilik ilkesi’ ile açıklıyor.

Denekler birinci grubu seçiyor çünkü birinci gruptaki şirketler daha bilinir şirketler.

İnsanlar bir konu hakkında karar veremedikleri zaman ya da ellerinde az veri olduğu zaman, en çok bildikleri şeyleri seçiyorlar. Psikolojik bir süreç yaşanıyor.

Bilinirlilik bu anlamda bir avantaj sağlıyor. İnsanlar bilinirlilik özelliğini, o şeyin başka özelliklerini de transfer ediyor.

Ankete geri dönersek, bazı okuyucular Kılıçdaroğlu’nun ve Sav’ın artılarını, eksilerini tartmış ve oy vermiş olabilir. Ama bir grup için de bilinirlilik ilkesi rol almış olabilir.

Sonuçta kamuoyu Sav hakkında çok da bir şey bilmiyor.

Bu sonuçlarda bilinirlilik ilkesinin rol alıp almadığını öğrenmenin en iyi yolu, açık uçlu sorular ile neden Kılıçdaroğlu veya neden Sav diye sormak.

HAYATTAN

Bilinirlilik ilkesi hayatımızın büyük kesiminde kendisini gösteriyor.

Aynı süreci ben de birkaç kez yaşadım.

Üniversitede bir oylamaya katılmıştım. 7 tane aday vardı. İsimleri okudum. Hiçbirini tanımıyordum.

Ama 1 tanesinin adını duymuştum. Ben de iyi bir iş çıkartıp çıkartmayacağını düşünmeden ona oy verdim.

Sonuç olarak, bilinirlilik ilkesi Kılıçdaroğlu/Sav anketini etkilemiş olabilir.

SORULAR

Perşembe günü şöyle bir soru sormuştum.

Mehmet, penaltı denemesi yapıyor.

1. denemede 100 şut çekiyor. Başarı yüzdesi 20.

2. denemede 200 şut çekiyor. Başarı yüzdesi 10.

2 denemenin ortalama başarı yüzdesi nedir?

Sorunun yanıtı 13.33. Bu sefer doğru yanıt oranı %90’i geçti. Çünkü perşembe günkü yanıtlar bu sorunun çözümü ile ilgili bir ipucu verdi. Mantık aynı, sürenin ve yüzdelerin direk ortalaması alınamaz.

Sizlerden de bana soru geldi. Çoğu okuyucu böyle sorular istiyor. Ben de zaman zaman böyle sorular soracağım.

Güzel sorularınız varsa, bana gönderin lütfen. Ama lütfen sorular alan bilgisi içermesin.

Not: Bu soru ile ilgili bir okuyucum güzel bir yorum yapmış. Mehmet nasıl bir golcüymüş ya. Adam deneme yaptıkça, daha kötü sonuç alır mı?