Patriğin yerinde olsam

Hürriyet'in Atina temsilcisi Nur Batur'un 7 Eylül tarihli haberine göre: ‘‘Geçtiğimiz hafta Erdoğan'ı ziyaret eden ve Heybeliada ruhban okulunun açılmasını isteyen Rum Patriği Bartholomeos'a Başbakan, ‘Adımlar karşılıklı atılır. Atina'nın merkezinde Osmanlı'dan kalan Mustafa Voyvoda Camii var. Yunanistan neden bunu olimpiyatlar için açmıyor' dedi.’’

İşte ben Patrik Bartholomeos’un yerinde olsam bu öneriyi hemen kabul ederdim. Ederdim ama gerçekleştirmeye gücüm yetmezdi: Atina'daki hükümet ile Fener Patrikhanesini'nin bu türden yaptırımlı ilişkisi yok. Ayrıca, Yunan hükümeti Patriğin ricasını kabul eder gibi olsa bile Fener Patrikhanesi'ni rakip kabul eden Atina Ortodoks Kilisesi bunun gerçekleşmesine engel olurdu.

* * *

Bunları bilmeyen Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı bu nedenle birkaç çam birden deviriyor:

İlkin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve askerlik hizmetini Türk ordusunda yedeksubay olarak yapan Patrik Bartholomeos'a Yunanistan'ın bir temsilcisiymiş gibi davranıyor, ki bu uluslararası bir skandaldır.

İkincisi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Heybeliada Ruhban Okulu'nun Ortodoks dünyasındaki önem ve değerinin farkında bile değil. Patrik Bartholomeos'un yerinde olsaydım Heybeliada Ruhban Okulu'nun yeniden açılmasının karşılığı olarak Yunanistan'da 99 değil 100 tane Voyvoda Camii'nin açılmasını kabul ederdim. Feda olsun!

Bu değiş-tokuş, Afganistan'ın Kabil'i ile ABD'nin otuz eyaletini trampa etmeye benziyor!!!

* * *

Rum Patrikhanesi öylesine önemlidir ki Lozan Konferansı tutanaklarında Patrikhane ile ilgili 20 oturum yapıldığı görülmektedir.

Lozan Konferansı'nda Türk heyeti, Rum Patrikhanesi'nin ‘‘ilga’’ ya da başka bir yere nakledilmesini istemiştir. Bu istek, neredeyse Lozan Konferansı'nın önünü tıkamış, hazırlanan anlaşmaların yapılmaması tehlikesini yaratmıştır. Bunun üzerine İngiliz delegesi Lord Kurzon, Patrikhane'nin ‘‘siyasi ve idari mahiyeti’’ olmadan, ‘‘sırf dini bir müessese şeklinde İstanbul'da kalması’’nı önermiş, İsmet Paşa da Yunan murahhas heyeti ile müttefiklerin ‘‘Patrikhane'nin siyasi ve idari mahiyyette olan işlerle bundan böyle uğraşmayacağına dair sözlerini senet kabul ederek ve bu şartlar içinde aldığı teminler dairesinde’’Patrikhane'nin ilga ya da nakil edilmesi önerisinden vazgeçmiştir.

* * *

Recep Tayyip Erdoğan, Patrik Bartholomeos ile pazarlığa girişerek Lozan Antlaşması'nın elinden aldığı gücü Fener Rum Patrikhanesi'ne geri vermektedir.

Ruhban Okulu, Patrikhane ve Ortodoks alemi için son derece önemlidir. Tekrar açılması, ciddiyetsiz ‘‘trampa’’ pazarlığının çok ötesindedir. Ancak AKP hükümetinin başbakanı bunun farkında değil. Bu işten İslamcı amaçları için bir pay çıkarmak ve Heybeliada Ruhban Okulu sayesinde Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nu işlemez hale getirmeyi planlamaktadır.